500 plus dla niepełnosprawnych: są pieniądze i przeszkody - nieoczekiwane opłaty

Niektóre przychodnie każą sobie płacić za wystawienie zaświadczenia o stanie zdrowia (OL-9), które trzeba dołączyć do wniosku o 500 plus dla niepełnosprawnych.

Kwotę 30 zł za wypełnienie druku ustaliła przychodnia "Bartodzieje" przy ul. Koszalińskiej w Bydgoszczy. Powołuje się na art. 16 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który wymienia, co pacjentowi przysługuje bezpłatnie, a za jakie dokumenty musi zapłacić.

Dyrektor przychodni dr Hanna Porzych odsyła po wyjaśnienia do Porozumienia Zielonogórskiego.

99 zł pobierała bydgoska przychodnia "Śródmieście" przy ul. Kołłątaja. Robiła tak tylko 1 dzień, zapłaciły dwie osoby. - Po telefonie od orzecznika ZUS od razu odstąpiliśmy od pobierania opłat - podkreśla dr Małgorzata Karpińska, zastępca dyrektora przychodni. Ona też wspomina o piśmie od Porozumienia Zielonogórskiego. - Pieniądze pacjentom oddaliśmy.

ZOBACZ TAKŻE:500 plus dla niepełnosprawnych. ZUS już przyjmuje wnioski

Odpłatnie zaświadczenia OL-9 do uzyskania świadczenia uzupełniającego przez osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji wystawiają także inne przychodnie, nie tylko w Bydgoszczy.

500 plus dla niepełnosprawnych (świadczenie uzupełniające) z założenia nie jest przeznaczone dla osób dobrze sytuowanych. Dla osób, które mają niskie dochody wydanie kilkudziesięciu złotych może być problemem.

Porozumienie Zielonogórskie, czyli Federacja Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia pod koniec września odniosło się do zaświadczeń 500 plus dla niepełnosprawnych. Podkreśla, że ustawa o 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji nie zmieniła katalogu bezpłatnych zaświadczeń i orzeczeń. Dlatego lekarze powinni to traktować jak każdy inny dokument wystawiany na życzenie pacjenta i pobierać opłatę zgodną z cennikiem danej placówki. "ZUS za to zadbał o siebie biorąc 2,5 proc. prowizji od rządu za to zadanie" - pisze PZ w informacji.

Dr Małgorzata Karpińska z przychodni "Śródmieście" mówi, że po zaświadczenia zgłaszają się średnio 3 osoby dziennie, jednego dnia więcej, drugiego - mniej. W każdym razie przychodnia pieniędzy za druk OL-9 już od pacjentów nie pobiera.

- Przez ostatnie miesiące, gdy trwały prace nad ustawą, zwracaliśmy uwagę na tę sprawę - mówi Szymon Kopa, prezes Kujawsko-Pomorskiego Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia, należącego do PZ. - Występowaliśmy do Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Sprawiedliwości, problemem zainteresował się premier Morawiecki.

Jak napisało Porozumienie Zielonogórskie, ZUS za obsługę i wypłatę wniosku dostaje 2,5 proc. kwoty przeznaczonej na wypłatę świadczenia. Dotyczy to też KRUS i innych instytucji, przyznających 500 plus dla osób niepełnosprawnych.
- Z szacunków wynika, że uprawnionych do świadczenia może być 890-960 tys. osób, czyli ZUS otrzyma ok. 250 mln zł - szacuje prezes Kopa. - Dla 39 tys. lekarzy POZ, którzy mają dla ZUS wystawiać zaświadczenie o stanie zdrowia jest to dodatkowa praca. To nie tylko wizyta, rejestracja, ale czasami także badania, jeśli długo ich nie było, wprowadzamy elektronicznie dane dla ZUS i dostajemy za to zero. Chcieliśmy, żeby ZUS podzielił się z nami tymi pieniędzmi, rozmawialiśmy z prezes Uścińską. Nie zgodziła się.

Prezes Kopa mówi, że rekomendując pobieranie opłat chcieli wywrzeć delikatną presję na zmianę prawa. - Mieliśmy na uwadze, że nie powinno to być dolegliwością dla pacjenta.

Szymon Kopa mówi, że nie słyszał, by ktoś pobierał więcej niż 50 zł. U nich w przychodni stawka wynosi 25 zł.

ZUS inaczej wybrnął z sytuacji.
- Jeśli klienci mają trudności w uzyskaniu od lekarzy zaświadczeń o stanie zdrowia, to nie będziemy wymagać tego dokumentu - informuje Krystyna Michałek, rzecznik regionalny ZUS w Kujawsko-Pomorskiem. - Poprosimy osobę składającą wniosek o świadczenie uzupełniające o wypełnienie formularza OL-9A (informacji o miejscach leczenia). Przekazanie tych informacji umożliwi pozyskanie dokumentacji medycznej niezbędnej do wydania orzeczenia, we własnym zakresie przez ZUS.

A zainteresowanie 500 plus dla niepełnosprawnych jest bardzo duże. Od 2 września do 16 października do placówek ZUS w naszym regionie wpłynęło 17,5 tys. wniosków: 8,5 tys. w oddziale bydgoskim, 9 tys. w toruńskim. W większości składają je kobiety (prawie 11 tys. podań), 5100 wniosków jest od osób, które mają ukończone 75 lat, 12,4 tys. - od tych z przedziału wiekowego 18-74 lata.

Zostało wydanych ponad 5,8 tys. decyzji. Nie wszystkie pozytywne. - 161 osób dostało decyzję odmawiającą przyznania świadczenia z powodu przekroczenia dochodu, 7 osób z powodu braku niezdolności do samodzielnej egzystencji - informuje rzeczniczka Krystyna Michałek.

Według szacunków ZUS, do tej pory wpłynęło niespełna 40 proc. spodziewanej liczby wniosków o 500 plus dla niepełnosprawnych Zakład policzył, że może ich być 22 319 w Bydgoskiem i 23 190 w Toruńskiem.

Natomiast do kujawsko-pomorskich placówek KRUS do 17 bm. wpłynęło 7 801 wniosków. - Wydaliśmy 3058 decyzji, z czego 2079 jest już zrealizowanych, czyli wypłacono pieniądze - informuje Piotr Moskal, dyrektor oddziału KRUS w Bydgoszczy. - Wypłaciliśmy 935,6 tys. zł, a średnia wypłata to 466 zł.