Co dzieci wiedzą o Świętym Mikołaju? "Przygruby dziadek z długą brodą"

Warto poznać historię Świętego Mikołaja bliżej. Nie powiem, dzieci znają skróconą wersję jego biografii, jednak czasy w jakich żyjemy skupiają się na komercyjnej, i nie do końca prawdziwej, wersji wydarzeń.

Ośmioletni Aleks zauważa, że prawdziwy Mikołaj nie jeździł saniami, miał też czapkę z krzyżem, ale rozdawał prezenty. Obecny Mikołaj jest grubiutki, w czerwonym płaszczu i czerwonej czapce.

Pierwowzorem Świętego Mikołaja był biskup Miry. Według legendy rozdał on cały swój majątek biednym. Podobno człowiek, który popadł w nędzę, postanowił sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego. Gdy biskup dowiedział się o tym, nocą wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi. Wpadły one do pończoch i trzewiczków córek, które powiesiły przy kominku aby wyschły. Stąd zwyczaj wystawiania przy kominach bucików lub skarpet na prezenty.

Początkowo Święty Mikołaj przybywał z południa. W średniowiecznym Amsterdamie Sinterklaas przypływał żaglowcem z dalekich ciepłych mórz, a wór z prezentami niósł ciemnoskóry sługa zwany Zwarte Piet.

W roku 1823 Clement Clarke Moore napisał wiersz Noc wigilijna, w którym św. Mikołaj przybywa saniami zaprzężonymi w renifery z bieguna północnego. Tak powstała tradycja związana z reniferami i saniami pędzącymi bez względu na warunki pogodowe.

Odpowiedź odnajdziemy w rzymskich Saturnaliach. W przypadku Słowian postać świętego Mikołaja wyraźnie wywodzi się z kultu Welesa, bóstwa związanego z ziemią, zaświatami i magią.

To jak dziś przedstawiany jest Mikołaj zawdzięczamy Amerykanom oraz Brytyjczykom.

Po pierwsze – gdzie Mikołaj mieszka

Pola zdecydowanie mówi, że Mikołaj mieszka w Laponii z elfami. Elfów jest dużo i to one robią prezenty. Aleks dodaje, że Mikołaj mieszka na biegunie północnym z Panią Mikołajową, reniferami, elfami które są jego pomocnikami. Zosia trochę się waha - Mieszka w Laponii lub Japonii. Za to czteroletnia Marysia ma swoją teorię: - mieszka w takim budynku bardzo daleko, gdzie jest zimno. Mieszka z dziećmi, które maja takie czapki jak Mikołaj. Rok starszy Borys dodaje - Mieszka w domu z ciasteczek z elfami i reniferami. W świecie Mikołaja.

Oficjalnych adresów znalazłam kilka: do Drøbak w południowej Norwegii: Julenissen’s Postkontor, Torget 4, 1440 Drøbak, Norwegia. Do Rovaniemi w Finlandii: Santa Claus, Arctic Circle, 96930 Rovaniemi, Finlandia. Do Kanady: Santa Claus, North Pole, Canada, H0H 0H0.

Po drugie – jak wygląda

Agata opisuje - Jest cały ubrany na czerwono, ma czarny pasek i czarne buty. Ma białą brodę z białym wąsem, czapkę z białym pomponem. Według Zosi - Ma brodę, czapkę, spodnie i czerwony płaszcz. Jest puchaty. Zuzia natomiast opisuje go tak: - Jest czerwony, ale nie tak po skórze, tylko ma ubrania czerwone. I ma siwą brodę i czerwoną czapkę. Borys: Jest biało czerwony tak jak nasza flaga Polski. Jan dodaje - ma czerwoną czapkę i białą brodę. Zosia, jego młodsza siostra zaznacza -nie biała a srebrna!

Po trzecie – co lubi

Aleks twierdzi, że lubi mleko i ciasteczka z czekoladą - dlatego jest taki gruby. Agatka do listy dodaje ciasteczka z czekoladą. Pola śmiało twierdzi, że Mikołaj najbardziej lubi owoce i warzywa dlatego jest gruby - o nie, pomyliłam się, chyba lubi najbardziej słodycze – dodaje. Według Marysi - żelki i soczek malinowy. Olga wtóruje: jeszcze pierniczki. Mocno ozdobione lukrem i posypką i mleko. Najczęściej powtarza się jednak ciastko, mleko, czekolada. Ale jak dzieci twierdzą jest to dieta „od święta”.

Po czwarte – Jak wygląda jego praca

Zosia obliczyła - Chodzi po domach i rozdaje prezenty. Jeździ saniami, pomagają renifery, jest ich 6 bo policzyłam w książce o Reniferku – mówi. Jan mówi, że Mikołaj przygotowuje prezenty latem i jesienią, a lata tylko zimą. Zuzia natomiast ma inną teorię - Pyta się elfów, czy mają siłę, żeby zbudować kolejną zabawkę. Ubiera się, żeby dostarczyć prezenty saniami. Przychodzi do grzecznych i nie do grzecznych, bo chce im dać rózgę. A grzecznym daje prezenty.

Po piąte – jak dostaje się do domów

Agata: Mikołaj patrzy przez kamerę. Wchodzi kominem, zrzuca prezenty z ssań. Jak nie ma komina wchodzi oknem, ale trzeba je zostawić otwarte. Aleks twierdzi natomiast, że Święty ma magiczną kulę w której widzi wszystko. Teleportuje się i zatrzymuje czas.

A skąd wie, kto był grzeczny? – Bo elfy przychodzą do domu i szpiegują i mu mówią – opowiada Pola. Olga dodaje, że może latać dzięki magicznej gwieździe. Tak objeżdża cały świat. Marysia dodaje swoje uwagi - Mikołaj wchodzi do domów przez komin, a jak nie ma to przez drzwi. Musi uważać jak leci z komina dym, żeby nie zabrał mu prezentów. Zuzia zauważa, że Mikołaj może mieć problemy ze zmieszczeniem się w kominie, ale...- Wciąga brzuch. - A jak mu się udaje objechać cały świat w ciągu jednej nocy? - Bo noc jest długa. I trzeba wiedzieć, że trzeba długo spać w nocy, bo nie wolno spotkać Mikołaja- dodaje. A czemu nie wolno go spotkać? -pytam Zuzię, - Bo zepsujemy Święta.

No i wszystko jasne!

Jeszcze jedna kwestia – pomocnicy. Dzieci nie zapominają o reniferach. Borys: - Mikołaj objeżdża cały świat w ciągu jednej nocy, bo ma magiczne renifery, które nie potrzebują paliwa.

Co ważne, w różnych regionach prezenty rozdawane są dwa razy w grudniu. Raz daje je Mikołaj 6 grudnia, a w Boże Narodzenie przynosi je w zależności od regionu Gwiazdor, Gwiazdka, Aniołek, Dzieciątko, Krasnoludki, Mikołaj.
Istnieje również (zwłaszcza na północy i zachodzie Polski) teoria mówiąca o tym, że Mikołaj przynosi prezenty dwa razy w roku.

Warto dodać, że na przykład w Hiszpanii prezenty przynoszą Trzej Królowie 6 stycznia. Pod choinką dzieci nie znajdują żadnego prezentu. W tradycji bizantyńskiej odpowiednikiem Świętego Mikołaja jest Święty Bazyli, który obdarowuje prezentami dzieci w dniu 1 stycznia.

Kiedyś prezentami były drobnostki: jabłka, złocone orzechy, pierniki i drewniane krzyżyki.

Według legendy Mikołaj zaglądał w okienka i sprawdzał, czy dzieci mają wyczyszczone buty. Jeśli tak było, zostawiał upominek. Jeżeli buty były brudne, na domowników czekała „kara”. Zamiast upominku na dzieci dostawały zgniły ziemniak lub rózga. Dziś nie tylko za brudne buty dzieci mogą dostać rózgę. Upominki zostawiane są w skarpetach, butach bądź pod poduszką.
Nasi rozmówcy wiedzą czego chcą, więc jak Mikołaju czytasz ten tekst – pamiętaj: Aleks pragnie -drugiego psa, aby mój pierwszy nie czuł się samotny jak jestem w szkole. Zosia: domek dla lalek. Pola prosi o - Barbie z jednorożcem, który robi lody i z taką podstawką, w której można się przejrzeć i jeszcze różne zwierzątka zabawkowe, które można ciągnąć na smyczy. Tu mama Poli prosi o małą pomoc, bo nie wie o co chodzi…. Agatka za to konkretnie – proszę o Polly Pocket bo ją bardzo lubię. Olga: Oszałamiający magiczny kapelusz. Jan: drewniane tory i więcej klocków LEGO, a Zuzia modną lalkę.
Olga jeszcze dodaje, że zna przypadki, gdy niegrzeczna osoba dostała rózgę: - U nas czasami Mikołaj przynosi rózgi. Ostatnio przyniósł rózgę naszemu dziadkowi. Teraz dziadek musi się pilnować.
Drogi dziadku, Mikołaj wszystko widzi, niestety musisz rzucić palenie, inaczej znów dostaniesz rózgę…..

Noc, wszyscy śpią, pod kominkiem, bądź przy oknie przygotowane dla Mikołaja ciasteczka i kubeczek mleka. Znajomy opis? Można jeszcze dodać małą osobę czekającą na Świętego rozdającego prezenty. Które dziecko nie chciało spotkać prawdziwego Mikołaja?! No właśnie, a jak już do takiego spotkania by doszło to o co by zapytali nasi rozmówcy?
Agatka chciałaby wiedzieć co Mikołaj robi jak nie ma Bożego Narodzenia. Aleks: Ile ma strojów i czy jego szafa ma tylko czerwone ubrania? W czym chodzi po domu? Polę ciekawi czy na wszystkie święta będzie dawał jej prezenty, nawet jak będę niegrzeczna. Jan zapytałby o wiek, a Olga o to, czy na pewno wszystkie dzieci dostaną prezenty. Marysia, troszczy się o dietę Mikołaja, bo interesuje ją co chce na śniadanko (szykuje się dłuższa wizyta!). Borys: Zapytałby czy jest grzeczny i dlaczego przychodzi tak rzadko.

A jak sprawdzić czy Mikołaj to ten prawdziwy? Dobra rada od Aleksa: Zapytać gdzie mieszka, jak nazywają się jego renifery i czy umie po renifersku. I proste!