Tak odradza się zniszczony dwór w Kotowej Woli. Zobacz zdjęcia
Były wójt Zaleszan Andrzej Karaś kibicuje odbudowie, wspierając odbudowę także z własnej kieszeni. - Wielki trud, wysiłek wielu ludzi dobrej woli nie idzie na marne. Jest efekt w postaci uratowanego zabytku. Aktualnie Resztówka przeżywa renesans jakiego w dotychczasowej historii nie mogła dostąpić! Brawo budowniczowie (wszyscy!), uznanie dla całej społeczności. Wielkie dzięki! – ocenił.
Renata Machaj przypomina: - Nie zawsze tak było. W 2005 roku, kiedy założyliśmy Stowarzyszenie Odnowy Wsi Wolan i postanowiliśmy dźwignąć z ruin ten zabytek, rzucano nam tylko kłody pod nogi i krytykowano. Miło, że teraz wszyscy się cieszą i chwalą pomysł.
Odpowiedział Andrzej Karaś: - Tak, to prawda, ale im więcej było przeszkód, tym lepiej smakuje sukces. To Wy zrobiliście patriotyczną robotę. Ja także jeszcze w PRL-u byłem obsobaczany, że w głowie mi "restauracja" kapitalizmu. Mimo tamtych szykan zleciłem opracowanie dokumentacji architektonicznej i historycznej kieleckim Pracowniom Konserwacji Zabytków. Dzisiaj z tamtej dokumentacji korzystają „odnowiciele” dworku. Ja jestem pełen podziwu i uznania dla Was, ludzi tworzących stowarzyszenie „Wolan", a także tych wszystkich, którzy poświęcili sporo swojego czasu dla ratowania perły architektury XVIII wieku.
Zdaniem Andrzeja Karasia, uratowanie kotowskiego dworku jest najlepszym przykładem patriotyzmu. Jest ten obiekt bowiem świadectwem kulturalnej wielkości przodków i polskiej kultury, a teraz będzie służył mieszkańcom i przyszłym pokoleniom.
Właścicielem i opiekunem Dworu w Kotowej Woli, cudem uratowanego przed całkowitym zniszczeniem, jest od 30 grudnia 2019 roku Fundacja Fundusz Lokalny SMK. Od tamtego czasu postępują prace przy odbudowie.
W 2020 roku udało się odbudować stropy nad piwnicami, co stało się „fundamentem” dla prac zrealizowanych w 2021 roku, którymi było wykonanie wszystkich instalacji (kanalizacja, woda, centralne ogrzewanie, elektryka, gaz, monitoring wizyjny, przyłącza do sieci zewnętrznych: gaz, woda, energia, kanalizacja) oraz robót budowlanych takich jak: wzmocnienie lub odbudowa wszystkich nadproży oraz fundamentów ściany północnej. Wykonane zostały także tynki, odnowione ściany w piwnicach, wykonane schody zewnętrzne. Zrealizowano także utwardzenie terenu pod drogi i chodniki oraz altanę (w ramach gminnego projektu LOWE).
Rok 2022 przyniósł kolejne zmiany. Po akceptacji przez mieszkańców Kotowej Woli wizji odtworzenia parku podworskiego, udało się wspólnie z gminą Zaleszany rozpocząć prace scaleniowe gruntów wokół budynku. Bez scalenia gruntów nie byłoby możliwe planowanie parku oraz wyznaczenie dróg dojazdowych i miejsc parkingowych. Został uporządkowany teren w bezpośrednim sąsiedztwie budynku: wykonane zostały chodniki, zasiana trawa, wody z rynien dachowych odprowadzane są do starego koryta Osy.
Elewacja budynku otrzymała nowe tynki (część ścian), a zmurszałe i zepsute gzymsy dolne i ściana fajermuru zostały naprawione. Ściana wschodnia i zachodnia dodatkowo została docieplona. W środku budynku ściany parteru zostały zagruntowane i pomalowane podkładem farby. Wykonane zostały schody wewnętrzne i stalowy stelaż pod strop w klatce schodowej. To tylko najważniejsze prace remontowe.
Remont wspiera gmina Zaleszany. Dzięki środkom z Rządowego Programu Rozwoju Uniwersytetów Ludowych udało się przeprowadzić 6 szkoleń zawodowych (blisko 100 uczestników) oraz wyposażyć parter budynku w niezbędne meble i sprzęt.
Natomiast duże zainteresowanie społeczne odbudową Resztówki skłoniło Fundację do organizacji dla zainteresowanych środowisk wydarzeń na terenie dworu. Odwiedziły dwór grupy rowerowe (ponad 200 osób), altana gościła wolontariuszy, którzy pomagali na ukraińskiej granicy. Zostały zorganizowane „Dni Otwarte Dworu” dla mieszkańców Kotowej Woli połączone z konkursem ozdób świątecznych dla uczniów szkoły podstawowej, ubieraniem choinki i koncertem młodych artystów ze szkoły muzycznej w Stalowej Woli.
W latach 2024-2025 pozostaną do wykonania: chodniki i ścieżki w parku podworskim; sztukateria na zewnątrz (dokończenie) i malowanie w wersji ostatecznej elewacji; poprawki, korekty w całości; wykonanie poprawek tynkarskich wraz zagruntowaniem i pomalowaniem ścian i sufitów w piwnicach.
Prace wedle bardzo ostrożnych szacunków będą kosztować od 500 do 600 tysięcy złotych. Dotacje, o które wystąpiła Fundacja do Ministra Kultury mogą zabezpieczyć maksymalnie 50 procent kosztów. Pozostałe środki musi przekazać Fundacja. Dlatego, jak co roku proszą o 1% oraz o datki finansowe bezpośrednio wpłacane na konto Fundacji: 79 8642 1139 2013 3934 4856 0001 z dopiskiem „Resztówka”.
Dwór w Kotowej Woli w gminie Zaleszany wzniósł w 1774 roku podkomorzy Kajetan Kraiński. Budynek posiadał czternaście pomieszczeń i w całości był podpiwniczony z uwagi na podmokły, zalewowy teren. Od roku 1872 majątek był w rękach Franciszka Popiela, który w roku 1905 sprzedał dobra Zbigniewowi Horodyńskiemu. W rękach Horodyńskich pozostał do 1944 roku, kiedy został upaństwowiony.
Po wojnie była tu szkoła, potem mieszkanie dla dwóch rodzin, które opuściły coraz bardziej zrujnowany obiekt, a czas i wandale dopełniły zniszczenia.
Echo Dnia pisało o dworku:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?