„W widłach Wisły i Sanu”, czyli pyszne jedzenie i dobra zabawa z fasolą w tle

„W widłach Wisły i Sanu” to wydarzenie organizowane od 1993 roku. Jest to jedna z najstarszych stażem imprez organizowanych w naszym regionie. Wydarzenie to jest świętem, które rozpoczyna zbiory fasoli.

– Sierpień to taki czas, w którym zaczynamy rwać strąki fasoli, potrwa to aż do pierwszych przymrozków. Zebrane w połowie sierpnia ziarna są bardzo miękkie i wyjątkowo smaczne, ale nie nadają się jeszcze do przechowywania, dopiero te zebrane u progu zbliżającej zimy pozwalają na robienie zapasów – informuje Wacław Pyrkosz, prezes Producentów Fasoli Tycznej „Piękny Jaś”.

W niedzielę, 11 sierpnia będzie można zasmakować potraw z fasoli wrzawskiej „Piękny Jaś”. Swoje stanowisko degustacyjne przygotowuje główny organizator, czyli Stowarzyszenie Fasoli Tycznej „Piękny Jaś” we Wrzawach.

– Będziemy serwować naszą tradycyjną zupę, nigdzie ona tak nie smakuje, jak u nas, dlatego zachęcamy wszystkich do spędzenia popołudnia i wieczoru we Wrzawach – zachęca Marek Bartoszek, organizator i zastępca prezesa wrzawskiego stowarzyszenia.

Na miłośników dobrego, lokalnego jadła czekają również specjały przygotowane przez koła gospodyń wiejskich i stowarzyszenia.

Zgodnie z tradycją wydarzenie rozpocznie Bieg o Puchar Prezesa Stowarzyszenia Producentów Fasoli Tycznej „Piękny Jaś”. Na scenie wystąpią zespoły działające przy Domu Kultury we Wrzawach oraz Lidia Jurek wraz z przyjaciółmi. Pani Lidia była uczestniczką programu The Voice Senior. Będzie też sporo dobrego humoru, a to za sprawą kabaretu „A jak”. Imprezę zwieńczy festyn z zespołem FAX.

Przewidziane są również dodatkowe atrakcje: Animacje dla dzieci – LALA AURORA, darmowe dmuchańce dla dzieci. Początek imprezy o godzinie 16.

Wydarzenie współfinansowane jest z budżetu gminy Gorzyce - Funduszu Sołeckiego sołectwa Wrzawy, Starostwa Powiatowego w Tarnobrzegu, Gminnego Ośrodka Kultury w Gorzycach, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Rzeszowie, GS Trześń, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Rzeszowie - KOWR realizującego projekty pod hasłem #KupujŚwiadomie zachęcające polskich producentów żywności do uczestnictwa w systemach jakości.

Stowarzyszenie Producentów Fasoli Tycznej „Piękny Jaś” wystąpiło o unijny znak wystąpiło w 2007 roku. W tym samym roku organizacja otrzymała decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi  o wpisaniu fasoli wrzawskiej do unijnego systemu, a w 2011 decyzją Komisji Europejskiej fasola wrzawska została wpisana na listę unijną, jako Chroniona Nazwa Pochodzenia.

Obecnie stowarzyszenie zrzesza 9 członków produkujących certyfikowaną fasolę oraz 20, którzy produkują „jaśka” bez unijnego emblematu. Szacuje się, że w gminie Gorzyce około 200 rolników trudni się uprawą fasoli tycznej „Piękny Jaś”.

Fasola wrzawska to już produkt rozpoznawalny – sięgają po nią w swoich programach kulinarnych gwiazdy telewizyjne, interesują krytycy kulinarni, jak np. Grzegorz Łapanowski, a także amatorzy dobrego smaku w programie „Ugotowani”. Fasola jest też bohaterką licznych programów śniadaniowych – była już w „Pytaniu na śniadanie” czy „Dzień dobry TVN”.

Lokalna gwiazda ma się dobrze, jej walory smakowe dostrzegane są podczas organizowanych konkursów, gali czy targów.
Wrzawskie stowarzyszenie smakoszom poleca także przetwory: fasolę w zalewie z solą i w pomidorach, różnorodne pasty. Oryginalnym specjałem, który póki co produkowany jest tylko dla własnych potrzeb jest trunek na bazie fasoli zwany tutaj „Mocnym Jaśkiem” lub okowitą.

W 2015 r. ustanowiony został rekord Polski na przygotowanie zupy z fasoli. Ponad 365 l wyborną „fasolkę” przyrządzało grono szefów kuchni z regionalnych restauracji wraz z paniami z koła gospodyń wiejskich w Gorzycach.
Warto podkreślić, że fasola jest znakomitym uzupełnieniem diety, szczególnie tych osób, które nie mogą spożywać glutenu. Fasola jest źródłem łatwo przyswajalnego białka i wielu minerałów.

Fasola szczególnie polecana jest w profilaktyce osteoporozy. Znajdują się w niej węglowodany i tłuszcze. Dlatego też jest ona trochę kaloryczna (100 g – 290 kcal). Jednak tłuszcze to w większości nienasycone kwasy tłuszczowe, które zabijają zły cholesterol, a podnoszą poziom dobrego. Fasola zapobiega miażdżycy, nadciśnieniu i zakrzepom.

Znajdująca się w fasoli lecytyna wpływa korzystnie na tkankę nerwową i mózg, poprawia koncentrację oraz zwiększa pamięć. Nienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w fasoli pomagają rozpuszczać witaminę A, witaminę D, witaminę E, witaminę K. W fasoli ukryte są witaminy z grupy B oraz witamina E. Poza tym fasola jest bogata w fosfor, potas, magnez, wapń i żelazo. W fasoli znajdują się lignany, które zmniejszają ryzyko chorób nowotworowych.

Fasola uprawiana jest na terenie gmin Gorzyce, Zaleszany i Radomyśl nad Sanem – w obrębie wideł Wisły i Sanu.