Boże Narodzenie. Jak jest obchodzone na całym świecie? Co o polskich świętach sądzą mieszkający w Polsce obcokrajowcy?

Boże Narodzenie w Polsce jest jednym z najważniejszych świąt w ciągu roku. Zarówno dorośli jak i dzieci czekają na nie z niecierpliwością. W większości państw z całego świata święto to jest mniej lub bardziej znane. W jednych krajach najważniejszy jest wymiar duchowy, a w innych mieszkańcy skupiają się bardziej na jego komercyjnym aspekcie. Polskie tradycje i zwyczaje każdy doskonale zna, ale co tak naprawdę wiemy o tym, jak obchodzi się święta za granicą?

24 grudnia we Włoszech nie jest tak ważnym dniem jak w Polsce. Jedynie na południu kraju tamtejsi mieszkańcy szykują wtedy bardziej uroczystą kolację, podczas której jako główne danie podawana jest ryba. Za to 25 grudnia Włosi przygotowują duży obiad. Składają się na niego liczne potrawy mięsne i desery z bakaliami.

- Wśród słodyczy królują trzy rzeczy: panettone, które pochodzi z Mediolanu, to rodzaj babki z rodzynkami i kandyzowanymi owocami, pandoro jest do niego bardzo podobne, ale nie ma żadnych dodatków. Czasami sypie się go cukrem pudrem

– mówi Francesco Giacomelli pochodzący z polsko-włoskiej rodziny. W Poznaniu mieszka od kilku lat. - Jest jeszcze pochodzący z północnych Włoch torrone, czyli rodzaj nugatu z migdałów, miodu i cukru. Ewentualnie dodaje się tam jeszcze różne rodzaje orzechów, pistacji i pokrywa dwiema warstwami opłatku - dodaje.

W całych Włoszech ogromną popularnością w czasie świątecznym cieszą się presepe, czyli szopki bożonarodzeniowe. Są one wystawione zarówno w kościołach, jak i domach.

- Jeśli chodzi o mój region, Emilia-Romagna, to szopka nazywa się Presepe Bolognese. Jej historia sięga XIII wieku i charakteryzuje się tym, że figurki są ręcznie rzeźbione z różnych materiałów, takich jak drewno, ceramika, papier mâché

– opowiada Giacomelli. W każdym regionie mają one jednak różną specyfikę.

Świątecznych zwyczajów oczywiście jest znacznie więcej. Warty uwagi jest chociażby krampus. To parada, podczas której święty Mikołaj świętuje pokonanie potworów, czyli krampusów. Przebrane za nie osoby biegają za ludźmi z publiczności i biją ich rózgami.

- Na południu kraju szczególnie rozpowszechniona jest też tradycja Zampognari. Mężczyźni przebrani za pasterze chodzą i grają na dudach bożonarodzeniową muzykę

– dodaje Giacomelli.

We Włoszech święta kończą się 6 stycznia wraz z Objawieniem Pańskim. Wtedy też Befana, przedstawiana jako ubrudzona sadzą starsza pani z garbem i haczykowatym nosem, zostawia grzecznym dzieciom drobne prezenty i słodycze. Te niegrzeczne dostają za to kawałki węgla.

Kiedy święta kończą się we Włoszech, wtedy osoby prawosławne na Ukrainie dopiero zaczynają swoje uroczystości. Od rana 6 stycznia prawosławni starają się nic nie jeść aż do głównego wieczornego posiłku.

- Mamy wigilijną kolację składającą się z dwunastu dań. Wszystko jest bez mięsa. Najważniejsza jest kutia. To pszenica z makiem, orzechami, suszonymi owocami, miodem i święconą wodą przyniesioną z cerkwi

– podkreśla Alina Boichuk, Ukrainka mieszkająca w Poznaniu od roku.

Zanim jednak wszyscy zasiądą do stołu, należy odmówić modlitwę.

Jak dodaje, obowiązkową słodkością jedzoną w święta są pampuszki, czyli pewien rodzaj pączków bez nadzienia, ale za to posypanych cukrem pudrem. W Wigilię ukraińskie rodziny zawsze udają się na cmentarze, dlatego też pączki nie tylko się zjada, ale i zostawia się je na grobach bliskich osób, by również zmarli mogli tego dnia świętować.

Co więcej, na stole musi się znaleźć diduch. To mały, udekorowany snopek pszenicy. Ma chronić dom i jego mieszkańców, a także zapewnić im dobrobyt w kolejnym roku. Od zła strzec ma też święcona woda, którą w Wigilię najstarsza osoba w rodzinie święci naokoło cały dom.

- Wieczorem, dzień przed wspólną kolacją, pszenicę zostawia się na całą noc w wodzie. Następnego dnia rano, czyli w Wigilię, w tej wodzie dzieci muszą się symbolicznie umyć. Ma to sprawić, że przez cały następny rok nie będą one chorować

– wspomina Boichuk.

Co ciekawe, prezentami Ukraińcy obdarowują się 19 grudnia w mikołajki i 1 stycznia w Nowy Rok. Nie ma zwyczaju dawania sobie upominków w same święta.

W Chinach chrześcijanie stanowią bardzo mały odsetek społeczeństwa. Część związana z duchowymi przeżyciami i celebrowaniem sakralnej strony tych wydarzeń zostaje praktycznie pominięta przez osoby innego wyznania. Pomimo to obchodzenie tych świąt staje się tam coraz popularniejsze.

- Młodzi Chińczycy lubią spędzać Boże Narodzenie, ale nie w prawdziwym tego słowa znaczeniu. Wielu z nich myli to święto z walentynkami. Wykorzystują ten dzień, by dać swoim bliskim prezenty jako wyraz troski i spędzić z nimi czas

– mówi Shuai Hu, od kilku lat mieszkaniec Poznania. Jak przyznaje, to właśnie możliwość obdarowania kogoś upominkiem stała się jednym z powodów, przez które te święta są w Chinach mile widziane.

Co ciekawe, wśród pomysłów na prezenty bardzo często pojawiają się jabłka! Z czego to wynika? Wigilia w Chinach nazywa się dosłownie "spokojna noc". Wymowa pierwszego znaku, jaki pojawia się w chińskim zapisie słowa Wigilia (ping an ye), jest taka sama, jak w zapisie słowa jabłko (ping quo). Z tego też względu, wiele osób chce dać swoim bliskim jako podarunek właśnie ten owoc i życzyć im z tej okazji przede wszystkim pokoju.

Świętowanie Bożego Narodzenia w Meksyku zaczyna się już 12 grudnia, a kulminacja przypada 25 grudnia. Przez te dni ludzie często się odwiedzają, by cieszyć się swoim towarzystwem, wspólnie jeść i rozmawiać. Co więcej, 16 grudnia rozpoczynają się tzw. Las Posadas, czyli nocne procesje. Podczas nich Meksykanie wędrują ulicami miast, modlą się i czytają fragmenty Biblii, niosąc przy tym świece i figurki świętych.

Warto wspomnieć, że w Meksyku kolacja wigilijna nie jest postna. Choć pojawiają się ryby, np. dorsz, to jednak głównym daniem jest pieczony indyk.

- Dużo ciast i innych słodkości jest robionych z migdałów

– mówi Alejandro Guillermo, mieszkający w Poznaniu od czterech lat. Dodaje też, że podczas świąt bardzo często zarówno przez dzieci, jak i dorosłych rozbijane są piniaty. To rodzaj worka uformowanego w różne kształty, który należy otworzyć poprzez uderzanie w niego. W środku na biorących udział w zabawie czekają owoce, orzechy i słodkości.

Prezenty zwykle nie otwiera się, tak jak w Polsce, 24 grudnia wieczorem, ale dopiero dzień później rano.

Święta w Polsce mają swój urok dla wszystkich wyżej wspomnianych osób. Docenione zostały m.in. kuchnia i istnienie jarmarków.

- Święta w Polsce sprawiają, że czuję się bardzo spokojny i zrelaksowany. Bardzo lubię też bożonarodzeniowe jarmarki, bo można tam poczuć prawdziwą świąteczną atmosferę

– opowiada Shuai Hu. Co więcej, podkreśla także, że gdy spędzał Wigilię w Polsce, to podobało mu się, gdy całe rodziny się spotykały, by wspólnie zjadać tradycyjne potrawy, rozmawiać i przede wszystkim cieszyć się swoim towarzystwem.

Alejandro Guillermo również zaznacza, że podczas świąt w kraju nad Wisłą pojawia się bardzo dużo różnych pysznych dań.

- W Polsce jest zupełnie inna pogoda. Jest zimniej, często jest też śnieg. Ulice są udekorowane białymi i żółtymi światełkami, są też jarmarki bożonarodzeniowe – nie mamy raczej czegoś podobnego. Jakoś bardziej czuć te święta

- dodaje.

Alina Boichuk też zwraca szczególną uwagę na dekoracje pojawiające się w mieście:

- Bardzo podoba mi się, jak wszystko jest ładnie przystrojone. Jest świąteczny jarmark, gra muzyka, idzie się i czuje się ten nastrój. U nas takie rzeczy są tylko w tych dużych miastach.

Nie ulega jednak wątpliwości, że gdziekolwiek by się nie spędzało świąt, to najważniejsze jest, by mieć wokół siebie bliskich, z którymi będziemy mogli je obchodzić.