Liceum Ogólnokształcące imienia Kopernika w Radomiu znów "Szkołą Dialogu"

I Liceum Ogólnokształcące imienia Mikołaja Kopernika w Radomiu po raz kolejny uhonorowane zostało za realizację projektu "Szkoła Dialogu", a tym samym za działanie na rzecz dialogu polsko-żydowskiego.

Barbara Koś: 9 stycznia 2015 r. w Teatrze Wielkim w Warszawie spotkało się około 1200 uczniów i nauczycieli z 41 szkół z całej Polski, uczestników programu "Szkoła Dialogu" - edycja 2014" oraz 16 szkół kontynuujących projekt. Ekipa "Kopernika" już po raz kolejny jedzie na galę i zbiera gratulacje…

Agnieszka Ścieglińska: - Cieszymy się, bo w tym roku nasze liceum w dowód uznania otrzymało list gratulacyjny od Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Bogdana Borusewicza, obecnego zresztą na Gali, dyplom Szkoły Dialogu a także zestaw filmów nagradzanych na różnego rodzaju festiwalach i konkursach filmowych. Są wśród nich m.in. "Ida," "Pianista," "Złodziejka książek," "Meduzy", "Twierdza Beaufort." Uczniowie zostali także obdarowani biletami wstępu do Muzeum Historii Żydów Polskich. Dodam, że oprócz Marszałka Senatu w Gali uczestniczyli honorowi goście: pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania Małgorzata Fuszara i wojewoda mazowiecki, Jacek Kozłowski. Byli przedstawiciele korpusu dyplomatycznego oraz ludzie świata nauki i kultury. Nasi uczniowie czuli się więc nie tylko zaszczyceni ale i przekonani, że "Szkoła Dialogu" jest czymś ważnym we współczesnej historii Polski.

Każda ze szkół prowadzi inne formy współpracy ze środowiskami żydowskimi. W jaki sposób przedstawiano je na Gali?

- Działania każdej ze szkół ostały zaprezentowane w formie multimedialnej. Dodam z radością, że prowadzący Galę szczególną uwagę poświęcili naszej szkole, nazywając ją "perełką wśród Szkół Dialogu" oraz stawiając jako wzór i przykład tego, "jak trwale i długofalowo można realizować założenia programu". Dopełnieniem tych słów była relacja filmowa z ostatniej wizyty studyjnej grupy Żydów ze Stanów Zjednoczonych i Australii, opatrzona refleksją jednej z przybyłych wówczas osoby, pani Hildy, która przesłała potem do nas wzruszający list. Zawarła w nim następujące słowa: "Podczas mojej wizyty w listopadzie przeżyłam wiele niezwykłych chwil. Jednak wiem, że dzień spędzony w Radomiu z uczniami i nauczycielami Kopernika zostanie ze mną na zawsze. Cała nasza grupa była również poruszona tym doświadczeniem…. Uczniowie przywołali do życia zaginiony świat, którego nie mogłabym nigdy poznać, gdyby nie ich zaangażowanie."

Jak liczna była delegacja "Kopernika" na uroczystym finale Szkoły Dialogu 2014"?

W uroczystości w stolicy wzięło udział naszych 25 uczniów: uczestnicy projektu, redaktorki gazetki szkolnej, fotoreporterzy oraz przedstawiciele Samorządu Uczniowskiego wraz ze szkolnymi koordynatorkami: paniami Agnieszką Brzeską-Pająk i Ewą Kutyłą oraz panią Kingą Rutką, przygotowującą młodzież pod względem językowym. Bardzo często uczniowie rozmawiają w tym języku z gośćmi.

Przypomnijmy założenia "Szkoły Dialogu."

"Szkoła Dialogu" to program edukacyjny przygotowany i realizowany przez Fundację Forum Dialogu, którego celem jest poszerzanie wiedzy uczniów na temat wielowiekowej obecności Żydów w Polsce oraz ich wkładu w rozwój społeczny, kulturalny i gospodarczy naszego kraju. W ramach programu młodzież pod kierunkiem trenerów i nauczycieli odkrywa historię przedwojennej ludności żydowskiej w swojej miejscowości oraz samodzielnie przygotowuje projekt, który ma na celu jej upamiętnienie. W efekcie uczniowie przygotowują sami scenariusze lekcji, wycieczki po mieście, strony internetowe, kręcą filmy, czy sprzątają cmentarze żydowskie. Swoimi działaniami starają się zainteresować innych, zarówno rówieśników jak i starszych mieszkańców swoich miejscowości.

Dzięki pani wsparciu liceum realizuje projekt od 2011 roku. Jakie były najważniejsze działania młodzieży? I jakie wydarzenia im towarzyszyły?

- Gośćmi szkoły były wielokrotnie delegacje społeczności żydowskiej ze Stanów Zjednoczonych, Kanady i Australii, których uczestnicy poszukiwali swoich radomskich korzeni. W listopadzie 2014 roku gościli u nas liderzy społeczności żydowskiej z USA, głównie z Bostonu, Miami i Nowego Jorku. Przybyli oni do Polski na Marsz Żywych, a jednocześnie chcieli poznać Radom, dla kilkorga z nich - miasto przodków. Wśród był Irving Kempner, który już przedtem odwiedził naszą szkołę, opowiadając ciekawą historię swoich rodziców Zauroczony naszym miastem oraz młodzieżą I LO, postanowił przywieźć do Radomia swoich znajomych.

Pamiętam, że była to wizyta bardzo "pracowita" dla młodzieży.

- Tak, bo najpierw odbył się warsztat integracyjny gości z uczniami, pod kierunkiem trenerek Forum Dialogu. W czasie zajęć uczestnicy mogli się przekonać, że mimo różnic pokoleniowych i kulturowych mają wiele wspólnych tematów. Drugą część spotkania prowadzili uczniowie "Kopernika", którzy zaprosili gości na spacer po Radomiu "Śladami kultury żydowskiej". Pokazali przybyszom, między innymi, teren dużego getta, plac po synagodze, teren dawnego obozu pracy oraz napis w języku jidisz mówiący o funkcjonowaniu hotelu i restauracji żydowskich. Mimo ulewnego deszczu zwiedzający z zainteresowaniem słuchali opowieści młodzieży przygotowanych w języku angielskim. Dla pana Kempnera była to kolejna podróż sentymentalna, która zakończyła się przy przedwojennym domu jego matki. Innym razem gościł w naszej szkole ambasador Feinstein, który odwiedził Radom wraz z ambasadorem Normanem Eisenem, ambasadorem USA w Republice Czeskiej. Po wizytach u władz miasta obaj ambasadorowie spotkali się z grupą uczniów z Liceum im. Mikołaja Kopernika. Uczniowie oprowadzili ambasadora Feinsteina oraz ambasador Eisena i jego rodzinę po miejscach historycznie związanych z Żydami w Radomiu. Młodzież wraz z nauczycielami oraz we współpracy z Resursą Obywatelską zorganizowała festiwal Filmowy "Żydowskie Motywy" w ramach projektu "Ślad" oraz aktywnie włączyła się w obchody Dni Jana Karskiego w Radomiu.

Zabrała pani głos podczas Gali?

- Tak, bo musiałam radość z osiągniętego sukcesu wyrazić słowami. Jestem dumna z nauczycieli, którzy z dużym zaangażowaniem przygotowują młodzież do przyjmowania kolejnych grup poszukujących śladów przeszłości swoich rodzin. To dzięki ich wysiłkom i konsekwentnej pracy nasza szkoła osiąga wspaniałe efekty w działaniach na rzecz dialogu polsko-żydowskiego. Gratuluję również uczniom uczestniczącym w projekcie. Mam nadzieję, że odkrywanie własnej, lokalnej historii przyczyni się w znaczny sposób do budowania świadomości kulturowej i wrażliwości społecznej.