Pamiętamy o Nich, radomskich Żydach, po to jest „Początek Księgi” – happening przygotowany przez Liceum Kochanowskiego

Po raz 13. „Resursa Obywatelska” zaprosiła na Spotkania z Kulturą Żydowską „Ślad”, które w tym roku w większości odbywały się w wirtualnej przestrzeni.

Jedynym wydarzeniem w realu stał się happening przygotowany przez VI Liceum Ogólnokształcące imienia Jana Kochanowskiego „Początek Księgi VIII”, zorganizowany w niedzielę,18 kwietnia, pod Pomnikiem Pamięci Żydów Radomia (plac po dawnej synagodze, ulice Podwalna/Bóżniczna). Odbyło się także uroczyste złożenie kwiatów pod Pomnikiem przez uczniów „Kochanowskiego”.

Happening pod Pomnikiem Pamięci Żydów Radomia - zdjęcia

19 kwietnia 1943 r. rozpoczął się ostatni akt likwidacji warszawskiego getta – wybuchło powstanie w dzielnicy żydowskiej. Dla uczczenia ofiar Zagłady od 2004 roku w tym dniu w polskiej szkole obchodzimy „Międzynarodowy Dzień Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości”.

Dlatego od 2014 r0ku młodzież i nauczyciele VI LO przychodzą pod pomnik (w tym roku ósmy raz), aby dać świadectwo pamięci o żydowskich mieszkańcach Radomia.

Tak były było i tym razem. Podczas happeningu na placu po byłej synagodze, w miejscu której znajduje się dziś pomnik poświęcony Żydom Radomia Ofiarom Zbrodni Hitlerowskich dłuta Jakuba Zajdensznira, wypowiadane były imiona i nazwiska oraz dane Żydów zamieszkujących przedwojenny Radom. Po to, aby nie zapomnieć o ich wkładzie w historię miasta, a przede wszystkim, aby stworzyć międzypokoleniową wspólnotę wielokulturowej ludności małej ojczyzny.

Zgodnie z przesłaniem organizatora Zbigniewa Wieczorka, polonisty Kochanowskiego, rozbrzmiewające imiona upominają się o pokój i tolerancję na świecie, o walkę z przejawami antysemityzmu i szowinizmu we współczesnym życiu.

Na pustym placu donośnie słychać było imiona, nazwiska, adresy i zawody tych, którzy prawie wiek temu mieszkali tutaj i pracowali. A potem każdy uczestnik happeningu położył żółtego żonkila pod pomnikiem poświęconym radomskim Żydom zamordowanym przez hitlerowców.

W uroczystości uczestniczyli też przedstawiciele władz Radomia: Mateusz Tyczyński, wiceprezydent i Sebastian Równy, dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego.

- Od lat przypominamy, że dawny Radom był miastem wielokulturowym, a społeczność żydowska w przededniu wybuchu II wojny światowej stanowiła trzecią część mieszkańców naszego miasta - mówili podczas uroczystości Marcin Kępa, koordynator Spotkań i Zbigniew Wieczorek. - Dlatego podczas "Śladu" opowiadamy o historii i wkładzie społeczności żydowskiej w rozwój Radomia i szerzej – Polski.

- Staramy się skupiać na tym, co przez wieki łączyło w jednym społeczeństwie różne grupy etniczne, ale nie uciekamy także od kwestii problematycznych we wzajemnych relacjach - dodaje Marcin Kępa. - „Ślad” to płaszczyzna wzajemnego porozumienia, ale także, mamy nadzieję, interesująca artystycznie oraz intelektualnie forma.