Pozwy zbiorowe już możliwe

Zaczęło się od Stanów Zjednoczonych

Instytucja pozwu zbiorowego po raz pierwszy pojawiła się w Stanach Zjednoczonych. Na potrzebę wprowadzenia systemu pozwów zbiorowych do prawodawstwa poszczególnych państw członkowskich wskazuje również Komisja Europejska. Takie przepisy istnieją obecnie w kilkunastu krajach Europy - między innymi w Austrii, Francji, Holandii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Włoszech i Szwecji.

Twój bank, deweloper lub biuro podróży stosowały w umowie postanowienie wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych? Poniosłeś z tego powodu stratę? Od 19 lipca dochodzenie swoich praw może okazać się łatwiejsze.

Dziś wchodzi w życie ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Oznacza to, że zyskujemy możliwość kierowania do polskich sądów pozwów zbiorowych. Możliwość taką będzie miała grupa co najmniej 10 osób - zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców.

KTO MOŻE ZŁOŻYC WNIOSEK?
Nowe przepisy obejmują roszczenia zbiorowe związane z naruszeniem praw konsumentów, szkodą wyrządzoną przez produkt niebezpieczny oraz czynami niedozwolonymi. Wyjątkiem są roszczenia z tytułu ochrony dóbr osobistych, czyli na przykład żądanie odszkodowania z powodu uszkodzenia ciała czy naruszenia dobrego imienia.

W przypadku roszczeń finansowych konieczne jest, aby kwota, której domaga się każdy poszkodowany była taka sama. Pozew, w imieniu całej grupy, składa jej reprezentant, którym obok członka grupy może być powiatowy lub miejski rzecznik konsumentów. Powinien on zawierać wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym oraz określenie wysokości roszczenia każdego z poszkodowanych. Ponadto należy dołączyć oświadczenia członków grupy o przystąpieniu do niej oraz umowę z pełnomocnikiem, regulującą sposób jego wynagrodzenia.

ILE TO KOSZTUJE?
Koszt złożenia pozwu to 2 procent wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych. Dodatkowe koszty mogą się wiązać z ustanowieniem przez sąd - na wniosek pozwanego przedsiębiorcy - kaucji na poczet kosztów postępowania sądowego, nie wyższej jednak niż 20 procent wartości sporu. Składający pozew będzie musiał zdeponować wówczas odpowiednią kwotę w gotówce.

Warto pamiętać, że koszty postępowania ponosi przegrany, jeśli więc sprawę wygrają konsumenci - kaucja zostanie im zwrócona.

OGŁOSZENIA DLA INNYCH POSZKODOWANYCH
Składający pozew musi na swój koszt opublikować, w ogólnopolskiej gazecie, informację o toczącym się postępowaniu. W ogłoszeniu powinny znaleźć się nazwa sądu, który zajmuje się sprawą, strony postępowania, informacja o przedmiocie sporu, a także o możliwości przystąpienia do grupy w określonym terminie - jednak nie później niż trzy miesiące od daty ukazania się ogłoszenia. Wyjątek dotyczy jedynie osób, które samodzielnie złożyły pozew w takiej samej sprawie i mogą przyłączyć się do grupy do dnia zakończenia postępowania w pierwszej instancji. Z kolei osoby, które znalazły się na liście grupy zatwierdzonej przez sąd nie mogą już się wycofać z postępowania sądowego.