Radom stolicą województwa? Podział Mazowsza coraz bliżej. Sejmik nie zgadza się z pomysłem Prawa i Sprawiedliwości

Prace zespołu parlamentarnego, który zajmuje się przygotowaniem projektu stosownej ustawy, która trafi do procedowania w Parlamencie, owiane są wciąż tajemnicą. W zespole tym z radomskich posłów Prawa i Sprawiedliwości pracują posłowie Marek Suski i Andrzej Kosztowniak.

Projekt ustawy coraz bliżej

- Mogę tylko tyle zdradzić, że projekt ustawy już w najbliższym czasie ujrzy światło dzienne. Jako parlamentarzyści Ziemi Radomskiej bardzo zabiegamy, aby siedzibą wojewody nowego województwa był Radom – powiedział Andrzej Kosztowniak. Wiadomo, że projekt podziału województwa budzi bardzo duże kontrowersje i emocje, również wśród samych polityków Zjednoczonej Prawicy. Ścierają się tutaj racje finansowe, ale przede wszystkim regionalne, bo trudno znaleźć konsensus w sprawie przyszłej siedziby województwa.

Politycy Prawa i Sprawiedliwości nie kryją, że rozmowy w ramach ugrupowania są trudne, ale koncepcja by siedzibą wojewody był Radom ma dużą szansę na realizację. Radom jest obecnie jedynym, obok Częstochowy i Sosnowca miastem 200-tysięcznym w Polsce pozbawionym statusu miasta wojewódzkiego. Taki status mają natomiast znacznie mniejsze miasta takie jak: Opole, Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra, czy Toruń. Warto przypomnieć, że po reformie administracyjnej w Radomiu zachowała się zaledwie jedna instytucja o charakterze ponadlokalnym. To Komenda Wojewódzka Policji w Radomiu, która funkcjonuje na terenie Mazowsza, ale bez Warszawy. Dziś jednak zupełnie trudno jeszcze wyrokować, czy na skutek różnicy zdań w samym obozie rządzącym, projekt ustawy nie utknie podczas prac legislacyjnych w Parlamencie. Jeśli jednak ustawa „przejdzie” przez Sejm i Senat i zostanie podpisana przez prezydenta nowe wybory odbędą się na pewno jeszcze w tym roku, najprawdopodobniej w grudniu, a dwa nowe województwa zaczną funkcjonować już od 1 stycznia przyszłego roku.

Dlaczego wojewoda a nie marszałek ?

Gdyby Radom został siedzibą wojewody, to status siedziby marszałka i Urzędu Marszałkowskiego zapewne przypadnie jednemu z dwóch miast. Będzie to Płock, albo Siedlce. Nie ma mowy, aby jeden i drugi urząd znalazł się w Radomiu. Wiadomo też, że proces tworzenia administracji samorządowej i rządowej w nowych województwach będzie przeprowadzany stopniowo. Przez jakiś czas niektóre z instytucji wojewódzkich będą jeszcze pracowały w Warszawie. Dlaczego parlamentarzystom radomskim zależy na ulokowaniu w Radomiu siedziby wojewody, a nie marszałka? Wydaje się, że drugi z urzędów jest znacznie atrakcyjniejszy, chociażby w związku z możliwością dzielenia unijnych funduszy, prowadzeniem inwestycji, a nawet liczbą etatów związanych z funkcjonowaniem urzędu.

Na to pytanie jak na wiele innych nie ma jasnej odpowiedzi. Wydaje się jednak, że w koncepcji funkcjonowania państwa reprezentowanej przez Prawo i Sprawiedliwość stale będzie rosła rola wojewody, jako reprezentanta rządu i zmniejszała się samorządu wojewódzkiego. Jest też wysoce prawdopodobne, że w przyszłej perspektywie unijnej samorządy wojewódzkie będą zdecydowanie mniejszym niż obecnie beneficjentem funduszy unijnych. Jest też możliwe, że wielkie pieniądze, jakie Unia ma przeznaczyć w najbliższych latach na odbudowywanie gospodarek krajowych po czasie pandemii będą w gestii rządów, a nie samorządów wojewódzkich.

„Nie” dla podziału Mazowsza

Tymczasem coraz większą aktywność wykazują przeciwnicy podziału Mazowsza. Dotyczy to między innymi osób, które w wyborach do Sejmiku Samorządowego Mazowsza w 2018 zdobyły mandat na 5-letnią kadencję, a obecnie po 2 latach już muszą myśleć w rywalizacji w kolejnych wyborach. Jest to zresztą jeden z argumentów przeciwników podziału, bo – ich zdaniem - skrócenie kadencji łamie jedną z konstytucyjnych reguł równości. Chodzi o to, że radni Sejmiku Samorządowego Mazowsza będą mieli skróconą kadencję, a radni innych sejmików będą sprawować swoją funkcję przez pełną kadencję.

We wtorek Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął stanowisko w sprawie zachowania integralności administracyjnej regionu. Radni podkreślają, że „obszar metropolitalny Warszawy, generujący wysokie dochody, pozwala na zasilenie budżetu całego Mazowsza”. W Warszawie znajduje się ponad 53 proc. firm krajowych i zagranicznych. Kolejne 22 proc. zlokalizowanych jest w powiatach bezpośrednio sąsiadujących z Warszawą. „Dzięki tym dochodom – jak argumentują radni - możliwe jest utrzymanie wszystkich mazowieckich instytucji kultury, szpitali, dróg czy połączeń kolejowych. Po wyłączeniu administracyjnym metropolii warszawskiej, nowe województwo mazowieckie będzie miało (…) katastrofalnie niskie dochody - podatek CIT nowego województwa wyniesie zaledwie 13 proc. obecnych wpływów z tego tytułu (…). Utrzymanie więc mazowieckich samorządowych jednostek organizacyjnych i spółek stanie się – zdaniem radnych - finansowym problemem nowoutworzonego województwa przy jego znacznie ograniczonych dochodach.