W spotkaniu prowadzonym przez Renatę Metzger, dyrektorkę Resursy Obywatelskiej, udział wzięli Włodzimierz Cimoszewicz – były premier RP, prawnik, polityk, a także poseł kilku kadencji i senator, doktor Łukasz Krzyżanowski z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, autor książki „Dom, którego nie było. Powroty ocalałych do powojennego miasta”, w której śledzi losy społeczności żydowskiej w Radomiu podczas wojny i po jej zakończeniu oraz panie: doktor Idit Gil, profesor Interdyscyplinarnych studiów nad demokracją The Open University of Israel z Izraela, Sharon Grosfeld, była senator stanu Maryland z USA, Hilda Chazanovitz, przedstawicielka firmy Hilda Chazanovitz & Company także ze Stanów Zjednoczonych. Rodziny pań wywodzą się z Radomia, a większość ich bliskich zginęła podczas Holokaustu.
Dyskusję zaczęła Renata Metzger pytaniem, w jakim aktualnie momencie znajduje się znowelizowana ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej, której przepisy weszły w życie 1 marca. Ustawa jak wiadomo, wprowadza karę więzienia za przypisywanie narodowi lub państwu polskiemu odpowiedzialności za zbrodnie popełnione przez nazistowskie Niemcy. Taka nowela ustawy wywołała krytykę głównie ze strony Izraela i USA. Prezydent Andrzej Duda skierował ją w trybie następczym do Trybunału Konstytucyjnego w celu zbadania zgodności jej zapisów z przepisami ustawy zasadniczej.
- Pewne grupy w Polsce sugerowały więc, że wobec stanowiska prezydenta ustawa jest „zamrożona” – mówił Włodzimierz Cimoszewicz. - Sprawa jest jednak jasna i jednoznaczna: ustawa jest prawem wiążącym i obowiązuje. Skierowanie do Trybunału nie wstrzymało jej wejścia w życie.
Wiadomo, że do prokuratur wpłynęło już kilkadziesiąt wniosków oskarżających i osoby, i media, o używanie terminu” polskie obozy śmierci”. - I prokuratura nie może odmówić wszczęcia postępowania w tych sprawach – tłumaczył Włodzimierz Cimoszewicz.
-Nigdy dotąd nie byłam w Polsce. Po raz pierwszy przyjechałam do Polski w 2014 roku – wspominała Hilda Chazanowicz. - Przyjechałam pełna złości, bólu i żalu do Polaków. Moja matka i ojciec, ocalałe dzieci Holocaustu, więźniowie obozów koncentracyjnych, zawsze bardzo źle mówili o Polakach. Po wojnie wyjechali do USA. A ciotka, też ocalona z Zagłady, nie. Razem z wujkiem nie wyjechali z Polski. I o Polakach ciotka mówiła zawsze dobrze. Dopiero w 1968 roku poproszono ich o opuszczenie Polski. Zanim osiedlili się w USA, mieszkali w Szwecji. Tam czuli się Polakami, gotowali polskie potrawy, mieli polskich znajomych. Potem nawet przyjeżdżali do Warszawy. Uważali, że Szwedzi nie rozumieli Polaków. Teraz po moich rozmowach w Polsce, w Radomiu, są we mnie dwie Polski. Te wizyty pozwoliły mi na dobry związek z Polską. Nie jednak jestem pewna, czy to nowe polskie prawo pozwoli innym krajom zrozumieć Polskę.
- Stykam się często z tymi, którzy przeżyli Holokaust – mówiła Sharon Grosfeld. - Niewielu ich już postało. W związku z nowym polskim prawem ból Holokaustu powrócił. Ta ustawa nie sprawi, że cudzoziemcy będą mówić dobrze o Polsce.
Goście podkreślali, że nowelizacja nie była potrzebna.
- Jeżdżąc po świecie nigdy nie zetknąłem się z tym, by ktoś świadomie używał terminu „polskie obozy śmierci” - mówił Włodzimierz Cimoszewicz. - Jeśli nawet coś takiego się zdarzyło, wynikało z ignorancji, niewiedzy, a nie złej woli. Nie zaobserwowałem w świecie próby jakiegokolwiek zakłamywania polskiej historii. Na świecie ludzie nie rozumieją naszej reakcji na sformułowanie „polskie obozy śmierci”.
Dyskutowano o konieczności pracy edukacyjnej z młodzieżą izraelską i polską, konieczności stałego wyjaśniania sobie spornych kwestii w relacji obu krajów. Z punktu widzenia przedstawicieli tych krajów pewne rzeczy mogą wyglądać inaczej. Poruszali ten problem doktor Idit Gil i Łukasz Krzyżanowski.
Zastanawiano się, jak zmienić poglądy tych, którzy nie wiedząc wiele o Polsce, z miejsca kojarzą nas z „nazistami”. Wspomniał o tym Jakub Mitek z Resursy, który pracował w USA na Florydzie. - Gdzie leży ta Polska, nie wiedziano - opowiadał Jakub - Pytano mnie, na przykład, czy na Florydę przyjechałem pociągiem. Lecz kiedy mówiłem, że jestem z Polski, ktoś spytał kiedyś - Polska? Tam naziści…?
Podkreślano, że wprowadzenie noweli do ustawy o IPN zwróciło uwagę świata i na nasz kraj i na to, że Polsce istniały niemieckie obozy koncentracyjne. I że my mieliśmy udział w ich powstaniu. A teraz się bronimy.
- Ustawa to zły twór legislacyjny – posumował Włodzimierz Cimoszewicz. - Przyniosła Polsce dramatyczne konsekwencje. Nie tylko wzbudza obawy o przyszłą działalność naukową, ale wywołuje podejrzenie, że Polska chce coś ukryć stosując mechanizmy prawne. Jeżeli piszący ją chcieli naprawić stosunki polsko-żydowskie, to strzelili sobie w nogę.
Wieczór zakończył pokaz filmu "Na ringu życia", w reżyserii Uri Borreda, (Izrael 2016).To historia 16-letniego chłopca, Noaha Kliegera, który został bokserem, by przetrwać Holokaust. Jako nastolatek przemycał żydowskie dzieci z Belgii do Szwajcarii. Został złapany przez Niemców i wywieziony do Auschwitz, gdzie boksował, by przeżyć. Wrócił do Belgii i zgłosił się na ochotnika do organizacji Hagana, która zajmowała się nielegalną wówczas imigracją Żydów do Izraela. Sam wyemigrował do Izraela jako członek załogi statku Exodus 1947. 74 lata później Noah Klieger przemierza tę samą drogę...
ZOBACZ TAKŻE: Trasa S12 w regionie radomskim. W Zwoleniu była druga tura konsultacji w sprawie projektu ekspresówki
Zobacz TOP 15 miejsc w regionie radomskiem okiem satelity
POLECAMY RÓWNIEŻ:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
