Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Szczątki dinozaurów sprzed dwustu milionów lat w Gagatach Sołtykowskich blisko powiatu szydłowieckiego

Piotr Stańczak
Piotr Stańczak
Konserwacja ochronna śladów dinozaurów w Gagatach Sołtykowskich nieopodal granicy województw dobiega już końca.
Konserwacja ochronna śladów dinozaurów w Gagatach Sołtykowskich nieopodal granicy województw dobiega już końca. Edyta Nowicka/Lasy Państwowe Radom
Kończą się prace dotyczące zabezpieczenia tropów dinozaurów w rezerwacie przyrody Gagaty Sołtykowskie na terenie Nadleśnictwa Stąporków. Zabiegi ochronne były konieczne dla zachowania unikatowych walorów paleontologicznych tego terenu.

Terenami tymi zarządza Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu, administracyjnie leżą w powiecie koneckim, nieopodal szydłowieckiego i granicy województw świętokrzyskiego i mazowieckiego.

Ślady sprzed dwustu milionów lat

- Działania ochronne trwały od końca września i zostały wykonane przez specjalistyczną firmę na zlecenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Kielcach pod ścisłym nadzorem naukowym i konserwatorskim we współpracy z leśnikami. Tropy dinozaurów zostały pozostawione w dolinie jurajskiej rzeki przez wiele osobników i to różnych gatunków. Pochodzą sprzed około 200 milionów lat - mówi Edyta Nowicka, kierownik zespołu do spraw promocji i mediów w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu.

Najważniejsze tropy znajdują się pod drewnianym zadaszeniem, w ten sposób zostały zabezpieczone przed zniszczeniem przez warunki atmosferyczne i ludzi. Jednocześnie takie ich wyeksponowanie pozwala na udostępnienie dla edukacji. Było ich na tyle dużo, że wykonano mapę szlaków tropów dinozaurów, można ją obejrzeć na tablicy w rezerwacie. - W ramach zabezpieczonego odsłonięcia w obrębie wiaty wyodrębniono tropy dwóch dorosłych wielkich, roślinożernych zauropodów, stadko czterech młodych zauropodów, dwa drapieżne średnie dilofozaury z grupy teropodów i inne tropy bez szczegółowego przyporządkowania tras. Występują one na powierzchniach ławic piaskowców w odsłonięciach ścian i dna dolnojurajskich iłów - wyjaśnia Edyta Nowicka.

Ciekawostką z Sołytkowa jest nowy ichnogatunek Kayentapus soltykovensis. Są też tropy dinozaurów ptasiomiednicznych oraz małych archozaurów, a także prawdopodobnie gadów ssakokształtnych, płazów i ssaków. Co ciekawe tropy zostały pozostawione w różnych sytuacjach życiowych, w trakcie przemieszczania się na lądzie lub w środowisku wodnym.

- To wskazuje na stadny tryb życia dinozaurów roślinożernych, jest to pierwsze miejsce na świecie, w którym zostało to udokumentowane - wyjaśnił Jacek Oleś, zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Stąporków.

Gratka dla turystów

Wtórne pojawianie się roślinności, zarastanie skał i miejsc tropów dinozaurów to główne zagrożenia na terenie rezerwatu. Ślady dinozaurów w miarę upływu czasu stały się coraz mniej wyraźne za sprawą procesów wietrzenia piaskowców, w których są odciśnięte. Konieczna stała się renowacja, w tym wyczyszczenia powierzchni kamieni z tropami i szczelin pomiędzy piaskowcami, a także pokrycia impregnującymi, bezpiecznymi dla środowiska substancjami (z czasową osłoną dla lepszego wnikania preparatu). Działania dotyczyły też zabezpieczenia spękań przed wnikaniem wody oraz ochrony płyty z piaskowcami przed podmakaniem.

Zakończenie prac, które wkrótce nastąpi to dobra informacja dla turystów, zarówno tych, którzy wizytę w Gagatach Sołtykowskich planują indywidualnie, jak i grup zorganizowanych.

Szczątki drapieżnika w gminie Iłża

Jesienią tego roku zespół Polskiej Akademii Nauk Muzeum Ziemi odkrył szczątki pliozaurów pod Krzyżanowicami w gminie Iłża (powiat radomski). To drapieżniki morskie, natomiast „pamiątki” po nich pochodzą sprzed około 152 milionów lat. Co ciekawe, szczątki pliozaurów do tej pory naukowcy znaleźli tylko w czterech miejscach na świecie - w Polsce, Wielkiej Brytanii, Rosji oraz na Arktyce.

Prezentacja znaleziska miała miejsce pod koniec października w siedzibie Polskiej Akademii Nauk - Muzeum Ziemi. Na czele ekspedycji, która prowadziła prace w Krzyżanowicach stanął doktor Daniel Tyborowski. Zaprezentowano szczątki kostne jednego z największych drapieżników, jaki kiedykolwiek żył na terenie naszego kraju. Jak informuje Polska Akademia Nauk, dalszymi pracami w Krzyżanowicach pokieruje wspomniane wyżej Muzeum Ziemi.

Piękni i Młodzi w Explosion. Zobacz zdjęcia z gorącej imprezy!

Loverboy i Powerboy w radomskim klubie Explosion. Zobacz zdjęcia!

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Michał Pietrzak - Niedźwiedź włamał się po smalec w Dol. Strążyskiej

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na echodnia.eu Echo Dnia Radomskie