Szlachetna Paczka 2020 w Szydłowcu. Rozmowa z Ryszardem Dudkiem, przewodniczącym rejonu

Czym jest Szlachetna Paczka i na czym polega?
1 lipca ruszyła 20. edycja najbardziej popularnego i powszechnego programu społecznego w Polsce jakim jest Szlachetna Paczka. Wraz z tą datą grupa szydłowieckich wolontariuszy rozpoczęła swoją działalność, by wesprzeć potrzebujących. Tegoroczny program jest bardzo ambitny, oparty na rozwoju misji wolontariackiej i pomocy potrzebującym. Szlachetna Paczka zmienia historie ludzi w potrzebie. Jest programem społecznym najbardziej rozpoznawalnym w kraju. Działalność opiera się na współpracy trzech podstawowych ogniw. Stanowią je: Rodziny, Darczyńcy, Wolontariusze. To Darczyńcy i wolontariusze pomagają Rodzinom i pracują z nimi. Darczyńcy przygotowują dedykowaną pomoc, a wolontariusze tworzą niezbędne narzędzia systemowe, dzięki którym konkretny człowiek pomaga konkretnemu człowiekowi. Szlachetna Paczka to również jeden z najlepiej zorganizowanych projektów.
Know-how i nowoczesne technologie, biedni i bogaci, media i ukryta bieda, serce i logistyka. Szlachetna Paczka łączy te wszystkie elementy.

Jak przebiegały poprzednie edycje Szlachetnej Paczki w waszym rejonie?
Nasz rejon to obszar powiatu szydłowieckiego, ale wspieramy też rejony, w których nie ma wolontariuszy albo jest ich zbyt mało aby podołać pracy. Szydłowiec w projekt Szlachetnej Paczki wpisał się od początku jej istnienia. Tylko w roku 2018 odwiedziliśmy ponad 70 rodzin, rok później ponad 45 rodzin. Obdarowanych zostało ponad 40. Spadek odwiedzonych rodzin wynika z ilości wolontariuszy. W środowiskach małomiasteczkowych w całym kraju wolontariuszami zazwyczaj stają się osoby młode, które uczą się w szkołach ponadpodstawowych. Z chwilą ukończenia procesu edukacji w tych placówkach, wyjeżdżają na studia, do pracy. Większe ośrodki zyskują na tym. Trafia do nich przygotowany i czujący potrzebę działania człowiek. My musimy szukać nowych ludzi, przygotować ich do pracy, szkolić.

Ile wolontariuszy jest w zespole?
Obecnie zespół szydłowiecki liczy 6 wolontariuszy, a potrzeby są nieograniczone liczbami czy wskazaniami. Zjawisko biedy nie maleje, a nawet wręcz przeciwnie, szczególnie wśród starszych, samotnych, schorowanych, pozostawionych samym sobie. O ile rodziny w wyniku rządowych programów społecznych uzyskują dużą pomoc i zjawisko biedy w sposób bardzo wyraźny zostało ograniczone o tyle ludzie starsi pogrążają się w nim jeszcze bardziej. My, wolontariusze na co dzień spotykamy się ze zjawiskami o których w dobie XXI wieku wielu nie ma nawet wyobraźni. Brak dostępu do wody, toalety, energii elektrycznej, opału na zimę jest zjawiskiem powszechnym. Nie wspomnę tu o lekach, żywności, odzieży. Trzeba mieć dużą odporność psychiczną, gdy widzi się te zjawiska i rozmawia z tymi ludźmi.

Czy ludzie chcą pomagać?
Niezmiernie ważną i ogromną role w projekcie stanowią darczyńcy, czyli ludzie, którzy chcą pomóc. To oni są w głównej mierze nosicielami dobra i dzielenia się z drugim człowiekiem tym, co posiadają. Cieszy nas zjawisko rosnącej woli wniesienia pomocy. Odczuwamy to bardzo, szczególnie w poprzedniej edycji. Nasze rodziny znikały z ogólnopolskiej Bazy Rodzin natychmiast po pojawieniu się w niej. Nie ważna była odległość. Ważna była idea i prezentacja danej rodziny. Darczyńca miał możliwość poznać rodzinę. Darczyńcami są także Ci, którzy na nasz sygnał interweniują każdą formą pomocy. Użyczą transportu na przejazd do rodziny, dowiozą z nami paczki, drobne wsparcie, użyczą lokalu na spotkanie zespołu wolontariuszy, zorganizują skromny poczęstunek, posiłek dla wolontariuszy w dniach szczególnie wytężonej pracy, podzielą się dobrym słowem i wsparciem duchowych. Wszystkim im serdecznie dziękujemy.

W Szlachetnej Paczce kierujecie się pojęciem mądrej pomocy. Na czym ona polega?
Przełożę to na prostsze pojęcie. Jak pomagamy? Otóż nasza pomoc w Szlachetnej Paczce to nie pomoc wobec biedy roszczeniowej. Nie pomagamy, gdy ktoś krzyczy, aby pomóc. Szukamy rodzin i ludzi, których dotknął los, jest im ciężko. Chcą jednak walczyć o swoją przyszłość i podejmują walkę. Pomagamy innym tak, jak sami byśmy chcieli by ktoś nam pomógł, gdy nas dotknie bieda. Pomagamy mądrze, czyli w taki sposób, że ludzie zaczynają sami radzić sobie w życiu. Nieprzemyślana pomoc prowadzi do tego, że ludziom się nie chce. Jednocześnie nie może być tak, że im więcej pomocy, tym więcej potrzebujących. Chcemy aby wszyscy radzili sobie sami w życiu. Oczywiści jest to bardzo trudne do rozgraniczenia.

Czy wśród osób starszych jest to do zrealizowania?
Jest to praktycznie nie do zrealizowania. Dlatego w tej edycji myślimy o rozszerzeniu form pomocy dla tych ludzi. Nie tylko pomocy w postaci materialnej, wyrażonej w paczce, ale także w pomocy, która będzie polegała na spędzaniu z ludźmi czasu wolnego. Nie chodzi o podział wśród tej grupy na biednych i bogatych, lecz na tych którzy potrzebują kontaktu z drugim człowiekiem, spotkania, drobnej pomocy w codziennych obowiązkach i tych, którzy czują potrzebę niesienia takiej pomocy i dzielenia się troskami dnia codziennego. Powstać mogą dzięki temu nowe znajomości, przyjaźnie, które wyrażą się we wspólnym spędzaniu czasu, spotkaniach w grupach.

Wynika z tego, że wolontariat w Szlachetnej Paczce to nie działalność polegająca na akcyjności lecz pewien proces.
O tak. Każdy rejon działania w Szlachetnej Paczce, podobnie jak nasz szydłowiecki, działa przez cały, okrągły rok w cyklu od czerwca do czerwca. Cykl ten można podzielić na kilka etapów:

• rekrutacja i szkolenie wolontariuszy,
• pozyskiwanie rodzin potrzebujących pomocy,
• okres audytorów (weryfikacji rodzin w potrzebie),
• Otwarcie Bazy Rodzin i współpraca z darczyńcami,
• Weekend Cudów (dostarczanie paczek do rodzin lub do magazynów przygotowanych specjalnie w tym celu),
• dalsza praca z rodzinami,
• ewolucja projektu (ocena przebiegu).

Co dają te etapy?
W każdym z tych etapów jest ogrom pracy do wykonania przez wolontariuszy. Dlatego każdy kto w swoim życiu spotkał się i pracował w wolontariacie Szlachetnej Paczki posiada doświadczenie przydatne zarówno w pracy zawodowej jak i w kontaktach z ludźmi, radzeniu sobie w sytuacjach kryzysowych, zyskuje odporność na stres, staje się człowiekiem wrażliwym na krzywdę z jaką zmaga się drugi człowiek. Będąc wolontariuszem stajesz się nadzieją dla ludzi, dla rodzin i osób starszych, samotnych, schorowanych. Jesteś ważny dla tych którym nie pomógł nikt inny, darujesz ludziom nadzieję. Zyskujesz i rozwijasz talenty by zmieniać otaczającą Cię rzeczywistość. Rozwijasz swoją przedsiębiorczość, przywództwo, otwartość, odpowiedzialność.

Jak można zostać wolontariuszem w Szlachetnej Paczce?
Aby być wolontariuszem trzeba mieć skończone 16 lat i posiadać pisemną zgodę rodziców bądż prawnego opiekuna. Członkostwo nie jest ograniczone górną granicą wieku. Trzeba chcieć i lubić pomagać, dysponować cząstką wolnego czasu. Pierwszym krokiem, jest rejestracja. W tym celu należy wypełnić formularz na stronie www.superw.pl. Kolejnym etapem jest rozmowa rekrutacyjna. W kolejnym etapie będą kilkugodzinne szkolenia. Po nich nastąpi podpisanie niezbędnych dokumentów, uprawniających Cie do działania. Pamiętaj jednak o bardzo ważnym szczególe, a mianowicie działamy w zespole na który zawsze możesz liczyć. To w nim i z nim będziesz się realizował w swojej pracy wolontariackiej. Największą satysfakcją z tej działalności są łzy szczęścia ludzi, którym pomogłeś. Zapewniam Was, że nigdzie nie zyskacie takich mierników swojej osobowości, doświadczeń i życiowej wiedzy jaki oferuje Wam praca w wolontariacie Szlachetnej Paczki.