W kościele garnizonowym będą obchody 100. rocznicy śmierci Teresy Grodzińskiej, pierwszej kobiety odznaczonej Orderem Virtuti Militari

Za swoje bohaterstwo w czasie walk o Hrubieszów została odznaczona jako jedna z pierwszych osób, i jako pierwsza kobieta w II Rzeczypospolitej, Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari, – najwyższym polskim odznaczeniem wojennym, nadawanym za wybitne zasługi bojowe.

-W ramach obchodów o godz. 11.00 – na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Limanowskiego nastąpi złożenie kwiatów i zapalenie zniczy na grobie Teresy Grodzińskiej, o godz. 12.00 zapraszamy na uroczystą mszę w Kościele Garnizonowym pod przewodnictwem ks. Bp gen. bryg. Józefa Guzdka – Biskupa Polowego Wojska Polskiego. Nad obchodami Patronat Narodowy objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda w Stulecie Odzyskania Niepodległości. Patronat Honorowy objął Prezydent Radomia Radosław Witkowski i Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek - zaprasza ks. ppłk Kryspin Rak Proboszcz Parafii Wojskowej w Radomiu.

„Teresa Grodzińska, Orlęta Lwowskie – to wszystko symbole walczącej młodzieży polskiej”, „Harcerka bohater”, „Bohaterka” – pisała o niej przedwojenna prasa, nawet polskie czasopisma wydawane w Niemczech. „Wśród polskich sanitariuszek, które począwszy od 1914 r. pełniły swoją służbę z energią i poświeceniem, heroiczna postać Teresy Grodzińskiej plasuje się na pierwszym planie” stwierdzali autorzy książki „Femina patriae defensor”, omawiającej najwybitniejsze kobiety czasów wojny 1914-1920 z Europy i USA, a wydanej w 1934 r. w Paryżu i w Londynie (cześć dotycząca Polski była pod patronatem i z przedmową prezydentowej Michaliny Mościckiej). Urodziła się 20 XII 1899 r. w Jaszowicach koło Radomia. W czasie I wojny światowej była działaczką młodzieżowych organizacji niepodległościowych, zakładała też w Radomiu harcerstwo kobiece i samorząd szkolny. 10 VII 1920 r. zgłosiła się na ochotnika do wojska. Służyła jako sanitariuszka w II batalionie 4 Pułku Piechoty Legionów. 22 VIII 1920 r. do ostatniej chwili przenosiła rannych żołnierzy – jak informuje wniosek o odznaczenie jej Orderem Virtuti Militari – „przez płonący most na rzece Huczwie […] ostrzeliwany przez 3 nieprzyjacielskie karabiny maszynowe”, i to w sytuacji, gdy zdrowi żołnierze już się wycofali. Podobnie kilka dni później – 1 IX 1920 r., w Stefankowicach koło Hrubieszowa chciała wyekspediować do ostatniego z rannych żołnierzy. Wpadła wtedy w ręce bolszewików. Uwieziona w stodole przez kilka godzin samotnie broniła się̨ siekierą przed atakującymi ją żołnierzami wroga, zabijając dwóch z nich, za co potem została wręcz rozsiekana. Jej wyjątkowość Wojsko Polskie widziało już w czasie samych walk. Gdy tylko odbiło teren, dokonało ekshumacji jej szczątków i pochowało w Chełmie z napisem na grobie „Cześć Ci, Męczennico”, a następnie, gdy postanowiono przenieść ciało Teresy Grodzińskiej do Radomia, zorganizowało tam 18 IX 1920 r. niezwykle uroczysty pogrzeb z wyjątkowymi wojskowymi honorami – trumnę jej wieziono na lawecie (czyli z wyróżnieniem przynależnym najbardziej wyjątkowym zmarłym – następny raz zastosowano je przy pogrzebie Prezydenta Narutowicza w 1922 r.). Pogrzeb jej zamienił się w manifestację patriotyczną z udziałem całego miasta i ludności okolicznych miejscowości. „Otrzymała pogrzeb z honorami wojskowymi i Virtuti Militari na trumnę” – pisał Melchior Wańkowicz. Była pierwszą kobietą (i jedną z pierwszych osób) odznaczoną przez II Rzeczypospolitą Orderem Virtuti Militari i jedną z dwu kobiet odznaczonych nim w czasie trwania wojny – do traktatu ryskiego (18 III 1921 r.). W 1926 r. imieniem Teresy Grodzińskiej nazwano jedną z sal Wojskowego Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie (gdzie odbyła kurs sanitariuszki i podjęła decyzję pójścia jako ochotniczka na front) i umieszczono w nim tablicę pamiątkową jej poświęconą. Zarówno sala, jak i tablica zostały zniszczone w czasie II wojny światowej. Podobny los spotkał cztery inne tablice, na których była upamiętniona w Warszawie, Radomiu i Krakowie.