W Smogorzowie pod Przysuchą pomylono nawziska na pomniku poległych powstańców z 1863 roku

Więcej ciekawych i ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej ECHODNIA.EU/RADOMSKIE

Na cmentarzu parafialnym w Smogorzowie na kamiennym szańcu upamiętniającym bohaterów powstania styczniowego jakiś czas temu pojawiła się nowa tablica. Jest czytelna, przykręcona na poprzedniej tablicy, wykonanej jeszcze wraz z pomnikiem w 1929 roku. Niestety trzy nazwiska bohaterów bitwy pod Mechlinem zostały zmienione.

Wystarczy porównać tablice

Na błędy na tablicy zwrócił nam uwagę Robert Fidos, wójt Borkowic, a prywatnie także regionalista, historyk, badacz dziejów regionu i powiatu przysuskiego. Jak nas poinformował, błędy odnoszą się do nazwisk: Napoleon Żarski z Ninkowa - na nowej tablicy wpisano błędnie Napoleon Zarzycki z Ninkowa; Roman Dąbrowski, wpisano błędnie Roman Darkowski; Piotr Lisiecki, wpisano błędnie Piotr Łysicki.

- Bohaterowie powstania 1863 roku nie zasługują na takie traktowanie pamięci o nich. Na starej tablicy napisy są jeszcze wyraźne. W aktach zmarłych parafii Smogorzów 1863-1885 również widnieją ich nazwiska - mówi Robert Fidos.

Krwawa bitwa

Sześciu pierwszych powstańców zapisanych na tablicy zginęło 30 czerwca 1863 roku w bitwie pod Mechlinem na terenie obecnej gminy Gielniów, a siódmy Jan Cybulski został ranny w czasie bitwy. Następnie zmarł w Stoczkach 25 sierpnia 1863 roku. Wszyscy polegli byli młodymi mężczyznami, niektórzy chłopcami w wieku od 17 do 30 lat.

- Jeden z nich niespełna 20-letni Napoleon Żarski z Ninkowa, to syn pułkownika Franciszka Żarskiego. Ten młody powstaniec, w czasie bitwy zdążył zabić dwóch dragonów rosyjskich. Jednak zginął trafiony kulą. Rosjanie obcięli mu palec, na którym znajdował się pierścień z wizerunkiem Matki Bożej i zawieźli ten palec do domu w Ninkowie, by upokorzyć ojca, starego pułkownika, który był dowódcą liniowym w wojnie z Rosją w 1830-1831 roku Na widok odciętego palca syna matka Antonina Żarska zemdlała, zaś pułkownik Żarski odpowiedział oprawcom: „trudno, jest wojna” - opowiada Robert Fidos.
Początkowo powstańcza mogiła była usytuowana w innym miejscu, w lesie. W 1928 roku ludność Smogorzowa uroczyście przeniosła leśną mogiłę do Smogorzowa. Rok później, na tej zbiorowej mogile został postawiony pomnik, wraz ze wspomnianą wyżej tablicą.