12 września - Światowym Dniem Zdrowia Jamy Ustnej

Mimo zmian zachodzących w stylu życia i coraz częstszych właściwych zachowań prozdrowotnych we współczesnych społeczeństwach, stan zdrowia jamy ustnej dzieci i młodzieży nadal pozostawia wiele do życzenia. Niezmiennie od bardzo wielu lat, próchnica zębów stanowi najczęściej występującą chorobę przewlekłą u osób do 18. roku życia. Najnowsze dane epidemiologiczne wskazują, iż w Polsce wolnych od próchnicy jest 14,6% sześciolatków, 6% piętnastolatków oraz 7,65% młodzieży w wieku 18 lat.
Jednocześnie należy pamiętać, że próchnica zajmuje eksponowane, czwarte miejsce na liście chorób najkosztowniejszych w leczeniu (wg WHO). Dlatego też ogromne znaczenie mają wszelkie programy ukierunkowane na edukację społeczeństwa w zakresie prawidłowej higieny jamy ustnej.

Fluoryzacja kontra próchnica

Jakie są przyczyny próchnicy? Kwasy, wytwarzane przez bakterie płytki nazębnej, nieustannie atakują szkliwo zęba, wypłukując z niego jony wapnia i fosforanowe. Proces utraty minerałów, zwany demineralizacją powierzchni zębowych, prowadzi najpierw do powstawania na zębach drobnych zmian w postaci białych plamek, a następnie ubytków, które wymagają wypełnienia stomatologicznego.

Istotnym elementem przeciwdziałania próchnicy jest fluoryzacja wykonywana w gabinecie stomatologicznym. Polega ona na nakładaniu na powierzchnię zębów m.in. lakieru fluorowego, który zostaje chemicznie związany i zgromadzony w głębokich warstwach szkliwa. Dzięki temu na szkliwie tworzy się trwała warstwa bogata we fluor, co sprawia, że zęby stają się znacznie bardziej odporne na działanie kwasów. Fluor wspiera również remineralizację, czyli proces ponownego wysycenia szkliwa jonami (innymi słowy, proces naprawy drobnych zmian próchnicowych). Aby korzyści z fluoryzacji były maksymalne, zabieg należy stosować na wyleczone zęby.

Lakierowanie zębów preparatami fluorowymi jest wykonywane u najmłodszych i u dorosłych. Duże znaczenie ma jednak przeprowadzanie tego zabiegu na etapie kształtowania się uzębienia człowieka - u dzieci i młodzieży do 18. roku życia.

Stosowane obecnie w gabinetach stomatologicznych lakiery fluorowe wykazują się bardzo wysoką skutecznością działania, nawet o kilkadziesiąt procent redukując ryzyko wystąpienia próchnicy zarówno w przypadku zębów mlecznych, jak i stałych. Oprócz długotrwałej ochrony przeciwpróchniczej, pomagają również zapobiegać nadwrażliwości zębiny. Dla podtrzymania efektu, lakierowanie powinno się powtarzać co ok. 6 miesięcy.

Potrzeba kompleksowej ochrony

Fluoryzacja nie przyniesie jednak spodziewanych efektów, jeżeli później na co dzień nie dbamy należycie o higienę. Zdrowa jama ustna to oczywiście brak próchnicy, ale także zęby wolne od kamienia i przebarwień powierzchniowych, zdrowe dziąsła, świeży oddech. Eksperci w dziedzinie stomatologii wskazują na ogromne znaczenie regularnych zabiegów higienicznych - stosowania odpowiedniej pasty i szczoteczki, nici dentystycznej i płukanki.