14 listopada obchodzimy Światowy Dzień Walki z Cukrzycą

Nieprzypadkowo to właśnie 14 listopada Światowa Organizacja Zdrowia przy ONZ ustanowiła dniem zwiększania świadomości społecznej na temat cukrzycy.
Data ta upamiętnia dzień urodzin Fredericka Bantenga, który razem z Charlesem Bestem odkrył insulinę w 1921 roku. Dzień ten jest obchodzony przez ponad 350 milionów ludzi z różnych regionów świata.

Cukrzyca - co to takiego?

Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna wywołana brakiem lub nieprawidłowym działaniem insuliny. Schorzenie to charakteryzuje się podwyższonym stężeniem glukozy (hiperglikemią) we krwi. Insulina to wytwarzany w trzustce hormon, który bierze udział w regulacji wszystkich procesów przemiany materii zachodzących w organizmie człowieka. Aby glukoza mogła być źródłem energii, niezbędna jest odpowiednia ilość prawidłowo spełniającej swoje funkcje insuliny.
Obecnie wyróżnia się dwa najbardziej rozpowszechnione rodzaje cukrzycy, należą do nich cukrzyca typu 1 i 2. Przyczyny owego schorzenia są różne w zależności od typu choroby.

Cukrzyca typu 1, zwana również insulinozależną lub typu dziecięcego jest powodowana całkowitym brakiem insuliny na skutek uszkodzenia odpowiednich komórek trzustki. Występuje ona głównie u dzieci i młodzieży, stąd jej nazwa. Proces powstawania choroby nie jest do końca znany, wiadomo jedynie, iż jest ona uwarunkowana genetycznie, co skutkuje zaburzeniami mechanizmu odpornościowego i w efekcie uszkodzeniem komórek beta trzustki.

Cukrzyca typu 2, zwana także insulinoniezależną to najbardziej rozpowszechniona postać tej choroby. Przyczyną owej choroby jest zazwyczaj zaburzenie wydzielania insuliny przez komórki beta trzustki lub wykorzystania insuliny przez tkanki. Cukrzyca tego typu występuje najczęściej u osób starszych, otyłych lub z innymi zaburzeniami metabolizmu. W początkowej fazie owej choroby insulina wydzielana jest w zwiększonej ilości, ale niewystarczającej do jednocześnie zwiększonych potrzeb organizmu (insulinoodporność).

Jak rozpoznać?

Do najczęstszych symptomów należą: senność, ogólne osłabienie, utrata wagi mimo prób zaspokojenia silnego głodu, zwiększone pragnienie i związana z tym zwiększona ilość oddawanego moczu. Mogą występować także nudności oraz zmęczenie. Chorzy na cukrzycę mogą mieć również zaburzenia ostrości widzenia oraz częste, nawracające się infekcje w okolicach narządów płciowych. W skrajnych przypadkach oznaką choroby może być również zapach acetonu wyczuwalny w wydychanym przez chorego powietrzu.
Podstawowym jednak symptomem choroby jest zwiększone stężenie glukozy we krwi. Podwyższenie ilości cukru we krwi zależy od rodzaju cukrzycy i w zależności od niego może występować po spożyciu węglowodanów lub niezależnie. Cukrzyca występuje jeśli stężenie glukozy we krwi przekracza na czczo 126 mg/dl, zaś w 2 godziny po posiłku przekracza 200 mg/dl.

Cukrzyca a nadwaga

Choroba ta dużo częściej dotyka osób ze znaczną nadwagą lub otyłością, niż tych z prawidłową masą ciała. Im czas trwania otyłości jest dłuższy bądź też im stopień otyłości jest większy, tym większe jest także ryzyko rozwoju cukrzycy. Związek między otyłością a cukrzycą potwierdza fakt, iż wśród osób z cukrzycą typu 2 aż 90 procent stanowią osoby z nadmierną masą ciała. Silnym czynnikiem determinującym wystąpienie cukrzycy jest otyłość brzuszna charakteryzująca się gromadzeniem tkanki tłuszczowej wewnątrz jamy brzusznej. Nadwaga utrudnia kontrolę cukrzycy i powoduje gorsze wykorzystanie insuliny przez organizm.