65 lat temu spłonęła włoszczowska synagoga (ZDJĘCIA)

Niestety nie zachowały się dokumenty z czasów funkcjonowania synagogi jako miejsca modlitwy. Gmina żydowska we Włoszczowie powstała w połowie XIX wieku. Z tego okresu pochodziła też klasycystyczna synagoga wznie­siona w południowej części miasta. Powstała w 1860 roku. W czasie II wojny światowej Niemcy zniszczyli i zdewastowali budynek. Po wojnie trwały próby rekonstrukcji budynku i adaptacji dla potrzeb miejscowych Zakładów Produkcji Metalowej Powiatowej Spółdzielni Pracy i Usług Wielobranżowych. Miała służyć jako hala produkcyjna dla stolarzy. Zrobiono to bez pozwolenia budowlanego i planów. Z kolei Związek Religijny Wyznania Mojżeszowego w 1958 roku oficjalnie poinformował że nie zamierza odbudować synagogi, a na jej miejscu zaproponował wzniesienie nowego budynku o charakterze charytatywnym, na przykład z przeznaczeniem na sierociniec, dom starców czy ośrodek pomocy niewidomym. Okręgowy Zarząd Kin w Kielcach już po pożarze w 1957 roku zamyślał o kinie w tym miejscu. W galerii publikujemy korespondencję w tej sprawie. Jest ona częścią opracowania Kazimierza Urbana "Cmentarze żydowskie, synagogi i domy modlitwy w Polsce w latach 1944 - 1966", wydanego w 2006 roku. Włoszczowa jest świadkiem wielowiekowej historii Żydów. Po tym sąsiedztwie zostało jednak niewiele pamiątek i śladów.

-"Pośrodku miasta znajdowała się synagoga. W ciągu całego tygodnia wstęp mieli tu tylko mężczyźni, w sobotę zaś szły i Żydówki w swoich pięknych atłasowych czy aksamitnych sukniach. Na głowach i plecach duże koronkowe szale dopełniały całości. (...) Kiedyś poszłam do bożnicy widziałam wnętrze. Na środku wielki tron – ołtarz nad którym umieszczono dwie tablice z dziesięciorgiem przykazań, wiele żyrandoli i świeczników. Przy wejściu myjnia do mycia rąk, a której zużyta woda wypływała na zewnątrz bożnicy. Miasto miało swojego Rabina. Był tylko jeden... przyjeżdżał z Radoszyc do Włoszczowy, był bardzo przystojny z brodą i pejsami. Chodził w brązowym aksamitnym płaszczu przepasany sznurem i w wysokim kapeluszu tegoż koloru w zimie zaś w czapie i futrze” - wspominała Maria Stępkowska - Szwed.

Na placu, gdzie jeszcze do lat 70 stały ruiny spalonej synagogi, jest obecnie parking.