Ciężarne Polki palą papierosy i piją alkohol. Rusza kampania mająca to zmienić

Celem programu jest zmiana zachowań zdrowotnych przyszłych matek, ograniczenie używania substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku rozrodczym oraz poprawa zdrowia ich potomstwa. Skierowany jest do młodych kobiet w wieku 15 - 49 lat, ich rodzin, szkół, lekarzy, pracodawców.

Ciężarne używają

Dla zdrowia mam

Program jest realizowany w całej Polsce poprzez wojewódzkie i powiatowe stacje sanitarno - epidemiologiczne. Potrwa do końca 2016 roku. Przewiduje się, że objętych będzie nim 5 mln młodych kobiet w Polsce. Uruchomiono dla nich specjalną platformę internetową www.zdrowiewciazy.pl. Cały koszt projektu wynosi 4 045 519 franków szwajcarskich, w 85 proc. finansuje go strona szwajcarska, 15 proc. środków przekazuje polskie Ministerstwo Zdrowia.

Jak pokazują badania przeprowadzone wśród polskich ciężarnych i położnic w 2012 roku przez Główny Inspektorat Sanitarny, 2,2 procent kobiet w ciąży przyjmuje środki uspokajające lub nasenne, 7 procent pali papierosy, a aż 10,1 procent spożywa alkohol. Aż 3,35 procent badanych ciężarnych i położnic przyjmowało narkotyki, dopalacze, środki pobudzające, w tym 0,74 procent stosowało w czasie ciąży haszysz i marihuanę. Raz w miesiącu lub rzadziej pije 8,5 procent Polek w ciąży, dwa do czterech razy w miesiącu - 1,3 procent, częściej niż raz w tygodniu - 0,3 procent. 89,9 procent ciężarnych całkowicie powstrzymywało się od picia alkoholu w jakiejkolwiek postaci. 22,5 proc. ciężarnych jest codziennie narażonych na wdychanie dymu tytoniowego w domu, a 11,9 proc. w miejscu pracy.

O ile 90,2 procent kobiet uznaje aktywne palenie tytoniu za wysoki czynnik ryzyka dla rozwijającego się płodu, to świadomość na temat szkodliwości picia alkoholu jest dużo niższa. Nadal wiele Polek uważa, że picie niewielkich ilości alkoholu w trakcie ciąży nie jest szkodliwe dla płodu (2,5 procent)

Lekarze nie lepsi

Jak podkreślają realizatorzy programu, wina leży nie tylko po stronie kobiet. Niepokoi fakt, że aż 56,5 procent ciężarnych nie uzyskało od lekarza informacji na temat szkodliwości spożywania alkoholu w czasie ciąży. Co gorsza, 1,4 procent Polek dowiadywało się w gabinecie lekarskim, że picie małej ilości alkoholu w ciąży jest dopuszczalne lub nawet ... zalecane.

- Spotkałam się z przypadkiem, że lekarz poradził ciężarnej, żeby wypijała od czasu do czasu lampkę czerwonego wina, bo to jej poprawi produkcję czerwonych krwinek. Inny wręcz odradzał kobiecie rzucanie palenia w czasie ciąży, bo podobno pod wpływem stresu z powodu odstawienia papierosów mogła-by poronić. Najbardziej zatrważające jest to, że takie poglądy głoszą przedstawiciele służby zdrowia - mówi Jadwiga Zapała z Ośrodka Prewencji Nowotworów Złośliwych w Świętokrzyskim Centrum Onkologii.

Musisz to wiedzieć

W Polsce papierosy pali 24 procent kobiet i 36, 9 procent mężczyzn. Bierne palenie papierosów zabija w Polsce rocznie 2 tysiące osób. Partnerka palacza ma o 25 procent wyższe ryzy-ko zawału serca. - Dziewczynki dorastające w domu, w którym paliło się papierosy, mają problemy z cyklem hormonalnym, zajściem w ciążę i donoszeniem jej, większe ryzyko ciąży pozamacicznej - mówi Jadwiga Zapała.

Palenie w ciąży lub w towarzystwie ciężarnej może powodować hipotrofię. - Takie dzieci rodzą się pozornie z dobrą wagą urodzeniową, ale potem mają większe ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II, nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca w wieku dorosłym. Często młodzi ludzie, u których wykrywamy nadciśnienie przyznają, że ich rodzice palili papierosy - tłumaczy Zapała. U takich dzieci częściej również występują trudności z nauką czytania i przedmiotów ścisłych, większa częstotliwość ADHD.

Matki, które paliły przez cały okres ciąży dwukrotnie częściej rodziły dzieci z niedowagą niż kobiety, które zaprzestały palenia w czasie ciąży lub nie paliły przed i w okresie ciąży. Jak pokazały badania w 2009 roku 13,7 procent matek, które piły alkohol zwłaszcza w ciągu ostatnich 6 miesięcy ciąży, urodziło dzieci z wagą urodzeniową poniżej normy. U 12,4 procent wystąpiły komplikacje w czasie ciąży, 11,4 procent urodziło przed-wcześnie. 16,1 procent urodziło dzieci z wadami wrodzonymi.

W 2012 roku w Polsce u 0,5 procent badanych dzieci z wadami wrodzonymi stwierdzono cechy alkoholowego zespołu płodowego (FAS). Jego charakterystyczne cechy to: niedorozwój płytek paznokciowych, krótkie szpary powiekowe, brak rynienki nosowo - wargowej, zez, cienka górna warga, krótka szyja.