Dni Pamięci o Żydowskich Mieszkańcach Działoszyc 2024

W czwartek, 3 września 1942 roku, Niemcy rozpoczęli likwidację getta działoszyckiego w ramach operacji Reinhardt. Około 1500 osób narodowości żydowskiej zostało przetransportowanych do obozu natychmiastowej zagłady w Bełżcu. Od paru lat w mieście odbywają się Dni Pamięci Kultury Żydowskich Mieszkańcach Działoszyc, których organizatorzy starają się przywrócić pamięć o zamordowanych współobywatelach.

Oto program.

Godzina 16.00 - 16.30
Otwarcie wystawy „Alte hajm / Stary dom” pamiątki po żydowskiej społeczności mieszkańców Działoszyc. Na wystawie w Centrum Kultury i Biblioteki w Działoszycach zobaczymy zgromadzone zdjęcia, dokumenty, książki, przedmioty codziennego użytku, naczynia rytualne, świeczniki, lampy chanukowe przedmioty pozostające w zbiorach mieszkańców miasta.

Godzina 16.30-17.00
Rozstrzygniecie konkursu na najdłuższa chałkę przygotowaną według tradycyjnego przepisu kuchni żydowskiej Centrum Kultury i Biblioteki w Działoszycach.

Godzina 17.00-19.00
"Po 50 latach … - Rodzina Matuszczyków i Muchów, Bronów, gmina Działoszyce”. Wspomnienia Wiesławy Kłębek, córki Honoraty i Wojciecha Muchów w materiale filmowym Marleny Płaskiej, autorstwa Polskiego Radia Kielce. Małżeństwa Matuszczyków i Muchów zostały w 2003 roku uhonorowane tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Wykład Kingi Statowskiej "Wspomnienia o Menachemie Daum z lat pobytu w Działoszycach". Wykład Krzysztofa Turczyńskiego "Dwie kultury - jedna historia".

Godzina 14.00 - 15.00
Spacer śladami społeczności żydowskiej w Działoszycach.
Podczas przechadzki uliczkami Rynku i miasteczka uczestnicy wysłuchają żywych opowieści o żydowskich przedsiębiorcach i rodzinach, które zapisały się w historii Działoszyc. Przemierzając uliczkami poznają zabytkowe kamienice i miejsca o znaczeniu historycznym. Oprowadzanie: Kinga Statowska. Zbiórka Centrum Kultury i Biblioteka w Działoszycach.

Godzina 15.00-16.30
Warsztaty rodzinne z kaligrafii hebrajskiej w Centrum Kultury i Bibliotece w Działoszycach. Wprowadzenie na temat alfabetu hebrajskiego i kaligrafii. Uczestnicy wykonają prace kaligraficzno-plastyczne związane z błogosławieństwem domu Birkat HaBajit.

Prowadzenie Helena Czernek. Jest projektantką wzornictwa i graficzką. Łącząc zainteresowanie kulturą żydowską z designem podejmuje w swych pracach dialog między przeszłością a teraźniejszością. Jest autorką projektu papierowych żonkili zaprojektowanych dla Muzeum Historii Żydów Polskich Polin upamiętniających powstanie w getcie warszawskim. Prowadzi studio projektowe Mi Polin oraz od niedawna Mi Polin Mezuzah Center w Warszawie. Zapisy dla 20 osób.

Godzina 16.30-17.00
Prelekcja doktor habilitowanej Marzeny Marczewskiej, profesora Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Miejsce: Centrum Kultury i Biblioteka w Działoszycach. Tytuł "Żydzi Pana Jezusa umęcyli" - obraz Żyda w wybranych źródłach etnograficznych i tekstach folkloru z okolic Kielc. Doktor hablitowana Marzena Marczewska - polonistka, językoznawczyni (etnolingwistka, folklorystka), autorka wielu publikacji naukowych i popularnonaukowych związanych z dziedzictwem kulturowym regionu świętokrzyskiego, redaktorka i współredaktorka tomów zbiorowych.

Godzina 17.00 - 17.30.
"Jerozolima. Trzy światy. Trzy religie" w Centrum Kultury i Bibliotece. Spotkanie z Magdaleną Kusztal, byłą dyrektor Instytutu Polskiego w Tel Awiwie, pasjonatką kultury żydowskiej. Uczestnicy na żywo połączą się z przedstawicielami Żydów Polskich w Izraelu.

Godzina 17.30 - 18.00.
Degustacja wina koszernego i tradycyjnych żydowskich chałek \CKIB

Godzina 18.00-18.50
Marsz Milczenia pod pomnik upamiętniający zagładę Społeczności Żydowskiej Działoszyc. Miejsce: Rynek Działoszyce.

Godzina 19.00.
Spektakl muzyczny "Meshuge" w wykonaniu Karoliny Lizer i aktora Andrzeja Głowackiego, koncert oparty na muzyce żydowskiej. Miejsce: Synagoga w Działoszycach

Podczas koncertu zobaczymy zbiór najpiękniejszych utworów żydowskich w polskich tłumaczeniach znakomitych poetów, takich jak Jacek Cygan, Agnieszka Osiecka, ułożonych w piękną historię wspomnień młodej dziewczyny. Aktorem towarzyszącym Karolinie na scenie jest Andrzej Głowacki, reżyser spektaklu. Ta wzruszająca opowieść chwyciła za serce publiczność na Festiwalu Warszawa Singera, gdzie wokalistka miała okazję wystąpić już trzykrotnie. Obok Karoliny Lizer wystąpią: Andrzej Głowacki – reżyser, aktor, Oliwier Andruszczenko – klarnet i Mateusz Wachowiak – akordeon.

Wokalistka Karolina Lizer zdobyła wiele ważnych nagród, uczestniczyła w preselekcji do Eurowizji, zdobyła Grand Prix I Festiwalu Piosenki Polskiej Kryształowy Kamerton 2021 oraz główną nagrodę wykonawczą im. Bogdana Krawca na 32 Biłgorajskich Spotkaniach z Poezją Śpiewaną i Piosenką Autorską w 2020 roku. Karolina Lizer wraz ze znakomitym pianistą Bogdanem Hołownią nagrała 10 utworów z repertuaru Kabaretu Starszych Panów oraz 10 standardów jazzowych we własnym, oryginalnym opracowaniu. Karolina koncertuje jako solistka w programie "Muzyka zespołu Abba orkiestrowo" z zespołem Zieliński Projekt. Przez rok była solistką w zespole Sentido w projektach takich jak "Jazz – Swing – Bossa Nova" – standardy jazzowe, "Miasteczko Bez" – muzyka żydowska, "Wspomnienia Dawnych Dni".

Organizatorami imprezy są burmistrz miasta i gminy Działoszyce Stanisław Porada i Centrum Kultury i Biblioteka w Działoszycach. Partnerami są stowarzyszenie "Przyszłość kołem się toczy" oraz Fundacja imienia Stefana Artwińskiego w Kielcach.