Endometrioza może powodować niepłodność. Cierpi na nią co siódma kobieta

Endometrioza jest jedną z najbardziej zagadkowych chorób atakujących kobiety. Nadal nie znamy podłoża tego bardzo często spotykanego schorzenia. Do tej pory nie opracowano też skutecznych metod leczenia, ale można złagodzić jej objawy.

Endometrioza to rozrost błony śluzowej macicy (endometrium) poza jej obrębem. Endometrium wyściela jamę macicy, narasta i złuszcza się w trakcie każdego cyklu miesiączkowego. Przy endometriozie, komórki endometrium tworzą wszczepy poza macicą najczęściej wewnątrz jamy otrzewnej obejmując: jajniki, jajowody, więzadła podtrzymujące macicę, przestrzeń pomiędzy pochwą a odbytnicą, zewnętrzną powierzchnię macicy, otrzewną miednicy mniejszej, jelita, pęcherz moczowy. Zmiany chorobowe mogą także powstawać w bliznach po cięciu cesarskim lub (znacznie rzadziej) pozaotrzewnowo, obejmując: szyjkę macicy, sklepienie pochwy, srom, a także okolicę pachwinowo-udową. Nieprawidłowa tkanka rozwija się poza macicą tworząc zrosty (blizny), guzy.

Zmiany te mogą powodować ból, niepłodność oraz inne uciążliwe dolegliwości. Podstawowym objawem endometriozy jest ból w obrębie jamy brzusznej w okolicach miednicy mniejszej. Towarzyszyć mu mogą: biegunka, zaparcia, wzdęcia brzucha, znaczne lub nieregularne krwawienia, zmęczenie. Zwykle bóle pojawiają się cyklicznie, z największym nasileniem podczas miesiączki, jednak nie jest to regułą i dyskomfort może występować przez cały cykl miesięczny. Dla wielu kobiet bóle związane z endometriozą są tak silne i wyniszczające, że uniemożliwiają im prowadzenie normalnego życia. Endometrioza powoduje także zaburzenia życia seksualnego (kobiety odczuwają bóle podczas stosunku).

Bóle można odczuwać:
- przed/w trakcie/ po miesiączce
- w trakcie owulacji
- w jelitach podczas miesiączki
- podczas oddawania moczu, wypróżniania
- podczas stosunku seksualnego
- w dolnym odcinku pleców
- podczas badania ginekologicznego.

Szacuje się, że 30-40 proc. kobiet z endometriozą jest niepłodnych, bo choroba została zbyt późno zdiagnozowana i zbyt późno wdrożono leczenie. Ocenia się, że schorzenie to dotyka 15 proc. miesiączkujących kobiet, jednak zanim postawi się prawidłową diagnozę mija średnio 7 lat.

Obecnie, jedyną metodą w 100 proc. mogącą potwierdzić endometriozę, jest laparoskopia z pobraniem wycinka do badania histopatologicznego. Metody obrazowe, takie jak USG czy rezonans magnetyczny, nie dają takiej pewności. Ponieważ ciągle nieznane są powody występowania endometriozy, leczenie ma charakter paliatywny, dążący do złagodzenia dolegliwości bólowych oraz zlikwidowania ognisk choroby. W związku z tym, że dolegliwość ta dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, duży nacisk kładzie się na przywrócenie lub podtrzymanie płodności. Wybór konkretnej metody zależy od stopnia zaawansowania choroby, nasilenia dolegliwości i ewentualnych planów macierzyńskich kobiety.