Jak powstawały Kielce? Naukowcy dyskutowali o początkach miasta [ZDJĘCIA]

- Jest to niejako jubileusz jubileuszu. 50 lat temu, w 1971 roku zainicjowano obchody jubileuszu miasta. Odbywały się one pod hasłem IX wieków Kielc. Stąd pozostała w mieście ważna ulica o tej nazwie. Tamto wydarzenie miało charakter symboliczny, jeśli chodzi o datację powstania miasta – powiedział profesor Krzysztof Bracha z Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Historyk podkreślił, że konferencja ma za zadanie przypominać, iż Kielce mogą się poszczycić długą i wyjątkową tradycją. – Miasto nie powstało 200 lat temu. Tylko prawie tysiąc lat wstecz – przyznał. Kielce zawiązywały się spontanicznie przez lokalną ludność.
Dokładna data utworzenia osady, na której powstało późniejsze miasto lokacyjne jest trudna do określenia. – Nie mamy dokumentów z tego okresu i najprawdopodobniej nie będziemy ich mieli. Kilkadziesiąt lat temu myślano w ten sposób, że skoro kolegiata powstała w 1171 roku, to zapewne osada, czy też pierwsze osadnictwo nad rzeką Silnicą zaczęło się zawiązywać około stu lat wcześniej. Stąd powstała datacja – IX wieków Kielc. Kielce nie są jednak wyjątkiem w tej kwestii, bowiem w przypadku wielu miast trudno ustalić jakąkolwiek datę ich utworzenia – dodał historyk z kieleckiego uniwersytetu.

Pierwsze ślady osadnictwa, pierwszej drewnianej zabudowy w Kielcach odnaleziono w okolicach kościoła świętego Wojciecha. Tam najprawdopodobniej zawiązywało się miasto. – Odkryto tam ceramikę białą, która datowana jest na XII wiek. Jest to potwierdzenie bardzo starej metryki osady, ale takiej, która już tutaj funkcjonowała – przyznał historyk. Nadmienił również, że w kościele świętego Wojciecha nadal przechowywane są relikwie świętego Wojciecha. - Większość kielczan nie zdaje sobie z tego sprawy. Jest to najprawdopodobniej najstarszy zabytek w Kielcach – powiedział.

W kolejnym okresie osadnictwo miejskie przesuwało się w kierunku Wzgórza Zamkowego i ufundowanej przez biskupa krakowskiego Gedeona (Gedko) kolegiaty. Historyk z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego dodał również, że powstanie dzisiejszej katedry było nobilitacją dla Kielc. – Miasto do dziś ma dwa centra. Jedno w okolicach kościoła świętego Wojciecha, czyli miasto lokacyjne drugie, czyli miasto biskupie (kolegiackie) związane, ze Wzgórzem Zamkowym –wyjaśnił profesor Krzysztof Bracha.
Badacz dziejów średniowiecza przyznał również, że fundacja kolegiaty wpłynęła na rozwój miasta. – Sam fakt ufundowania kościoła wyższej rangi był bardzo ważny. Jednocześnie biskup krakowski przypisał do kolegiaty grupę intelektualistów – kanoników – świetnie wykształconych duchownych. Była to ogromna nobilitacja tego miasta. To oni założyli w Kielcach pierwszą bibliotekę i szkołę. Gdyby nie oni, można by jedynie gdybać, ale miasto mogło się inaczej rozwinąć i pozostałaby jedynie z niego duża osada wiejska – zakończył profesor Bracha.

Przy okazji konferencji, jej organizatorzy przypomną jednego z najwybitniejszych historyków średniowiecza, urodzonego w Kielcach profesora Kazimierza Tymienieckiego. Jest on jednocześnie prekursorem badań nad powstaniem obecnej stolicy województwa świętokrzyskiego oraz historii całego regionu. – Całe Świętokrzyskie zostawiły w nim trwały ślad. Pisał o początkach Kielc, Łysogórach i Ponidziu nie tylko w okresie międzywojennym, ale również po II wojnie światowej – powiedział profesor Józef Dobosz z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Kazimierz Tymieniecki ma zostać przypomniany mieszkańcom miasta również dzięki tablicy pamiątkowej, która znajdzie się na jednej z kieleckich ulic.

Konferencję „Jak powstawały Kielce? Nowe badania i nowe perspektywy” zorganizowano z inicjatywy Muzeum Historii Kielc we współpracy z Instytutem Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu. – Ma ona przede wszystkim usystematyzować dotychczasową wiedzę na temat dziejów Kielc z ostatnich 50. lat. – powiedział Grzegorz Maciągowski, dyrektor Muzeum Historii Kielc. 15 października kolejny dzień dyskusji badaczy.

22 października zaprezentowana zostanie wystawa poświęcona historii kolegiaty kieleckiej. – Będzie ona niezwykła, bowiem odbędzie się w dwóch miejscach. Cała wartość ekspozycyjna również zostanie podzielona na dwie części. Najważniejszym miejscem wystawy będzie sama katedra i jej skarbiec. W Muzeum Historii Kielc zaprezentujemy zbiór paramentów liturgicznych pochodzących ze skarbca katedry, które nigdy w tak szerokim zakresie nie były prezentowane – zakończył dyrektor Maciągowski.