Kopalnia w Dolinie Marczakowej pod specjalnym nadzorem

Stały monitoring poziomu pylenia, hałasu i drgań poza kopalnią, ekrany akustyczne to propozycje, które mają rozwiązać problemy mieszkańców Doliny Marczakowej w podkieleckiej gminie Masłów. Czy kopalnia wywiąże się z zobowiązań?

Mieszkańcy Doliny Marczakowej doczekali się spotkania z władzami kopalni i wójtem. Przypomnijmy, ludzie Ci od dłuższego czasu protestują przeciwko nadmiernemu pyleniu z kopalni Wiśniówka. Ich zdaniem, właściciel nie zrasza kruszywa, stąd pył przenoszony jest na okoliczne domy. Do tego dochodzi hałas, który nocą jest nie do zniesienia.

- Mamy nowoczesny system zraszania, który działa cały czas, zdarzają się awarie, na przykład, że są zapchane dysze albo zabraknie wody, wtedy część pyłu idzie w powietrze, ale to są przypadki sporadyczne, które od razu naprawiamy - wyjaśniał dyrektor kopalni Marcin Wróblewski. - Nie produkujemy świadomie pyłów.

Zarówno dyrekcja kopalni, jak i przedstawiciele Urzędu Gminy Masłów opierali się na dokumentach z różnych urzędów. Z nich wynikało, że przekroczeń pyłu nie ma.

KOPALNIA POD LUPĄ

Tutaj wkroczyli do akcji wynajęci przez mieszkańców prawnicy. - Bardzo ogólnie pan dyrektor kopalni łaskaw był zaprezentować profil działania spółki, który traktujemy raczej jako działania public relations, a nam chodzi o konkrety - powiedział Maciej Pięta, radca prawny.

I dalej kontynuował: - Badania poziomu pyłów były robione na terenie kopalni, tymczasem nas obchodzi emisja zanieczyszczeń i hałasu poza kopalnią. Oczywistym jest, że pylenie i hałas odczuwany jest poza kopalnią, stąd mieszkańcy protestują. Rozumiem też, że normy są spełniane na terenie kopalni, bo to czytamy z raportów, ale czy państwo badacie, czy te normy są spełniane poza terenem kopalni? Chcielibyśmy, aby kopalnia wykazała, że faktycznie nie zanieczyszcza powietrza.

- A na jakiej podstawie pan uważa, że my te normy przekraczamy? - zapytał dyrektor Wiśniewski. - Każda działalność przemysłowa niesie ze sobą pewną ingerencję w środowisko, biały osad robi się również przy drogach. Mamy decyzje od marszałka województwa świętokrzyskiego na emisje odpadów, w tej decyzji są wytyczne i my je spełniamy. Działalności kopalni nie da się ukryć, i nic nie mamy do ukrycia. W raportach oddziaływania na środowisko wypadamy dobrze. I nie mamy też obowiązku stałego monitorowania zapylenia. Sprowadziliśmy z Francji specjalną pianę, która ma wyłapywać pył, bo woda nie zdaje egzaminu.

- Panowie, co wy opowiadacie - oburzył się Józef Tokarz z Doliny Marczakowej. - Kiedy wy w nocy zraszacie! Nie róbcie wody z mózgu. Zraszając to wam się produkcja opóźnia. O ile w dzień zraszacze działają, jest jako tako, to nocą unosi się ogromny pył i przenosi się na nasze domy. Wystarczy spojrzeć na podwórko, po nocy jest białe - dopowiadali inni.

I w końcu mieszkańcy usłyszeli: - My, jako firma Eurovia, nie mamy nic przeciwko temu, aby był stały monitoring poza terenami kopalni.

Ale problemem jest to, kto miałby to zrobić? - Pan wójt może wystąpić jako gospodarz do Urzędu Marszałkowskiego o skontrolowanie kopalni i zlecenie monitoringu - podpowiadał prawnik.
Wójt Masłowa Ryszard Pazera odpowiadał enigmatycznie: - To jest kwestia czysto administracyjna. W tej chwili toczy się postępowanie o wydanie decyzji o warunkach środowiskowych dotyczących budowy nowego węzła kruszenia. Mamy już dokumenty od powiatowego inspektora sanitarnego, ale w tym postanowieniu nie ma zalecenia nałożenia na kopalnie obowiązku monitorowania. Czekamy na kolejne postanowienie od regionalnego dyrektora ochrony środowiska, jeżeli tam będzie zalecenie, aby nałożyć na kopalnie obowiązek stałego monitoringu, to kopalnia musi się do tego dostosować. Jeśli się okaże, że nie będzie zapisu, to wtedy gmina z takim wnioskiem wystąpi.

PRAWNICY CHCĄ SZYBCIEJ

- Skoro jest dobra wola kopalni na wprowadzenie monitoringu, to czy poza procedurą administracyjną możemy wprowadzić system monitoringu - pytał wójta mecenas.

- Gmina Masłów nie jest stroną tego problemu - powiedział wójt Masłowa. - Stroną jest kopalnia i mieszkańcy. Nas obowiązuje prawo, jak państwo sobie wyobrażacie taką sytuacje, że wójt gminy, który powinien stać na straży prawa, dogaduje się z kopalnią, co do założenia monitoringu, jaki byłby wtedy odbiór społeczny? - zapytał wójt. - Taki proces potrwa od kilku miesięcy do kilku lat - stwierdził wójt.
I tu znowu prawnik uświadamiał wójta o przywilejach, jakie mu przysługują. - Ma prawo, tak jak na przykład zamawiać napoje dla pracowników Urzędu Gminy, tak samo może pan zawrzeć umowę cywilnoprawną na instalację monitoringu - wyjaśnił prawnik.

Prawnicy mają też badać, w jaki sposób kopalnia otrzymała pozwolenie na budowę, wydaną przez Okręgowy Urząd Górniczy, bo, zdaniem mieszkańców, którzy sąsiadują z kopalnią, nie zostali poinformowani o toczącym się postępowaniu. A ich zdaniem, są stroną w postępowaniu.
Prawnik Maciej Pięta mówi: - Pewne dokumenty są w obrocie prawnym, ale będziemy się starali je podważyć. Zauważyłem wiele nieprawidłowości w działaniu kopalni, to będę szczegółowo im wypunktowywał w najbliższym czasie. Powołamy też niezależnych biegłych.

Na spotkaniu padły zobowiązania, zarówno ze strony dyrekcji kopalni, jak i wójta. Teraz prawnicy, jak i mieszkańcy czekają na efekty. Kopalni protestujący dali ponad miesiąc na przedstawienie propozycji rozwiązania problemu.