Krzyż na Bruszni w Kielcach od piątku, 22 stycznia oświetlony. Wielkie wydarzenie w rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego

Oświetlenie krzyża na Bruszni to cztery lampy ledowe, energooszczędne zamontowane na betonowych słupkach. Projekt zrealizowano w ramach Budżetu Obywatelskiego, głosowało na niego ponad 1200 kielczan. Oświetlenie będzie włączone na stałe.
- Podświetlony krzyż będzie widoczny dla osób wjeżdżających do Kielc od strony ulicy Krakowskiej i Białogonu - informuje Witold Borowiec, były radny i jeden z pomysłodawców projektu. Oświetlenie zostało przetestowane pod koniec grudnia 2020 roku.
Drewniany krzyż ustawiono w miejscu, gdzie 22 stycznia 1863 roku, gdzie zebrali się kielczanie i planowali atak na stacjonujących w mieście Rosjan. To miejsce zostało po raz pierwszy upamiętnione w 1916 rok kopczykiem i małym brzozowym krzyżem. Od tego czasu krzyż był wielokrotnie zmieniany, a obecny stoi od 2017 roku i jest metalowy. Mierzy on 30 metrów.
Poprzednie krzyże były drewniane, rekordzista stał 30 lat, ale w XXI wieku były wymieniane co kilka lat, drewno szybko gniło. - Ciepłe zimy wpłynęły na krótką trwałość drewnianych krzyży, a metalowy wytrzyma nawet wieki – dodaje.

Powstanie Styczniowe w Kielcach
W nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku na terenie zaboru rosyjskiego wybuchło Powstanie Styczniowe. Powstanie wybuchło najpierw na terenie kielecczyzny, obejmując początkowo swoim zasięgiem Suchedniów, Szydłowiec oraz Mirzec i Wąchock, który w początkowej fazie powstania stał się jego centrum. Pierwszym zajętym przez powstańców miastem był Bodzentyn, gdzie odbyła się pierwsza i prawdopodobnie jedyna defilada powstańców ulicą, która dziś nosi nazwę Langiewicza.
Wybuch powstania na terenie Kielc nie powiódł się w wyniku złej organizacji powstańców. Spóźniona z powodu nieobecności dowódcy zbiórka powstańców na Karczówce, nie była zaskoczeniem dla Rosjan.
W Kielcach poza grobami powstańców na cmentarzach, ustawiono od północnej strony kościoła na Karczówce obelisk z wizerunkiem orła, zwieńczony krzyżem i tablicą z napisem „Mogiła zbiorowa 1863”. Obelisk został postawiony w 1930 roku na miejscu mogiły powstańców. Jest też mała kamienna tabliczka na budynku przy zbiegu ulic Dużej i Czerwonego Krzyża, informująca o pobycie w Kielcach tuż przed wybuchem powstania Romualda Traugutta. 
Powstańcom styczniowym w Kielcach poświęcony został również krzyż na podkieleckim wzgórzu Brusznia. Pierwotnie krzyż został postawiony przez kieleckich harcerzy w 1917 roku. Metalowy krzyż, który aktualnie stoi na miejscu zbiórki powstańców przed wejściem do Kielc w 1863 roku został sfinansowany z Budżetu Obywatelskiego Miasta Kielce. Zmontowano go w 2017 roku w 100-lecie postawienia pierwszego krzyża w tym miejscu.

Historia Krzyża na Bruszni
W nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku w tym miejscu odbyło się spotkanie Powstańców Styczniowych planujących atak na miasto.

• W 1916 roku, w 53. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego usypano mały kamienny kopiec i wzniesiono brzozowy krzyż.
• W 1917 roku z inicjatywy I Kieleckiej Drużyny Harcerskiej im. Dionizego Czachowskiego ustawiono uży drewniany krzyż, który przetrwał do 1937 roku. Poświęcił go ks. Dr hm Jan Mauersberg.
• W roku 1937 w 25. rocznicę powstania kieleckiego harcerstwa poświęcono nowy modrzewiowy krzyż o wysokości 24 metrów. Krzyż poświęcił ks. Kapelan ZHP Antoni Źrałek.
• W 1940 roku pod Krzyżem odbyło się pierwsze konspiracyjne spotkanie członków Szarych Szeregów i zlot ZHP Hufca Kielce.
• Z inicjatywy kieleckich harcerzy w 1988 roku postawiono nowy 20 metrowy krzyż wykonany z jodły. Krzyż ten poświęcił ks. biskup Mieczysław Jaworski.
• W 2003 roku z inicjatywy kieleckiego Oddziału Związku Piłsudczyków, pod krzyżem umieszczono kamienną tablicę poświęconą pamięci powstańców z 1863 roku, którą poświęcił ks. Jarosław Majka.
• W lutym 2007 roku wichura powaliła krzyż.
• W 90. rocznicę powstania pierwszego krzyża z inicjatywy miejscowej ludności i harcerzy przy wsparciu władz miasta został postawiony i poświęcony w dniu 15.08.2007 roku 24 metrowy, modrzewiowy krzyż. Poświęcenia dokonał ks. Biskup Kazimierz Gurda. Jednocześnie dokonano remontu bezpośredniego otoczenia monumentu oraz odtworzono koronę cierniową okalającą słupy przy podstawie krzyża. Jedynym  zachowanym elementem pochodzącym z 1917 roku jest metalowa korona cierniowa łącząca ramiona krzyża.
• W 100. rocznicę postawienia pierwszego dużego krzyża został postawiony metalowy 28 metrowy krzyż poświęcony przez księży z trzech okolicznych parafii: Białogon, Piekoszowska i Podkarczówka). Na krzyżu została umieszczona, po zabiegach konserwatorskich zabytkowa korona cierniowa, zdjęta z poprzedniego drewnianego krzyża. Budowa krzyża została sfinansowana z Budżetu Obywatelskiego Miasta Kielce.