Marszałkowie województw z całej Polski obradują na Zamku w Sandomierzu. Zobacz transmisję i zdjęcia

Świętokrzyskie od początku bieżącego roku jest gospodarzem spotkań, podczas których omawiane są bieżące kwestie związane z rozwojem gospodarki, sytuacją społeczną, finansową, inwestycjami, kulturą i edukacją, a także zmieniającym się ustawodawstwem ściśle związanym z kompetencjami samorządów. Drugie posiedzenie Konwentu Marszałków Województw w Sandomierzu otworzył marszałek województwa Andrzej Bętkowski. W obradach wzięli udział również wicemarszałkowie Renata Janik i Marek Bogusławski i członkowie Zarządu Województwa Marek Jońca i Tomasz Jamka. Obrady realizowane są w formule hybrydowej, goście prowadzą dyskusję w sali rycerskiej siedziby Muzeum Zamkowego w Sandomierzu, prelegenci uczestniczą także zdalnie, za pośrednictwem internetu.

Drugie posiedzenie Konwentu Marszałków uroczyście otworzył marszałek województwa świętokrzyskiego Andrzej Bętkowski: – Cieszę się, że po długim okresie pandemii, naszych kontaktów realizowanych zdalnie, wymiany informacji możemy spotkać się w większym gronie, gotowi do dyskusji, podejmowania trudnych ale interesujących tematów, wypracowywania stanowisk podczas bezpośredniego spotkania – powiedział marszałek. - Miejsce naszych obrad, urokliwy Sandomierz z pewnością determinuje częściowo obszary, w których się będziemy się poruszać, kwestie związane ze wspieraniem rozwoju instytucji kultury i muzeów, turystyką i promocją województw, budowaniu marki regionów, o wpływie na kreowanie wizerunku państwa i wzajemnych relacjach instytucji oraz społeczności lokalnych, wspieraniu i dopingowaniu w rozwoju przedsiębiorstw. Podczas obrad będziemy kontynuować niezmiernie istotne kwestie związane z naszą ścisłą współpracą, jako jednej Europy, z organami europejskimi i dialogiem dotyczącym poziomu finansowania rozwoju regionów. Jesteśmy obecnie na etapie negocjowania programów krajowych i regionalnych, dlatego też cieszę się, że rozmowę z naszymi gośćmi, przedstawicielami Komisji Europejskiej na czele z Emmą Toledano Laredo, będziemy prowadzić już nie zdalnie, ale bezpośrednio, wspólnie pochylając się nad istotnymi problemami, które z pewnością uda nam się, prowadząc dialog, rozwiązać – dodał marszałek województwa świętokrzyskiego.

Uczestnicy II posiedzenia Konwentu Marszałków Województw RP w Świętokrzyskiem, kontynuowali podjęty wcześniej temat dotyczący postępów w pracach nad przygotowaniem nowej unijnej perspektywy finansowej w latach 2021 – 2027. W dyskusji na ten temat uczestniczyli m. in. przedstawicielka Komisji Europejskiej Emma Toledano Laredo oraz minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

Podczas posiedzenia rozmawiano o głównych obszarach, wokół których toczą się negocjacje dokumentów na nową perspektywę finansową Unii Europejskiej w latach 2021-2027.

- Samorządom województw zależy na sprawnym przeprowadzeniu procesu negocjacji i osiągnięciu dobrego kompromisu w kwestiach, na których będą się koncentrować rozmowy. Umożliwi nam to rozpoczęcie wielu ważnych dla nas przedsięwzięć – podkreślał wagę tej kwestii prowadzący obrady marszałek województwa świętokrzyskiego Andrzej Bętkowski.

Priorytety Polityki Spójności na lata 2021-2027, uwagi Komisji Europejskiej do programów regionalnych oraz postępy w negocjacjach programów i Umowy Partnerstwa omówiła przedstawicielka Komisji Europejskiej Emma Toledano Laredo, dyrektor Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej. Przypomniała, że Komisja Europejska jest na końcowym etapie negocjacji dotyczących umowy partnerskiej z Polską, finalizowane są też uwagi i komentarze Komisji dotyczące programów regionalnych.

Przedstawicielka Komisji Europejskiej podkreśliła, że jest pod wrażeniem reakcji Polski na kryzys związany z wojną w Ukrainie oraz skali pomocy udzielanej uchodźcom.

- Dziękuję regionom, które planują wykorzystać zasoby dostępne w ramach polityki spójności do realizacji wyzwań związanych z integracją uchodźców ukraińskich. Zapewniam, że Unia Europejska reaguje bardzo szybko na pojawiające się problemy, czy to związane z pandemią, czy z kryzysem wywołanym wojną w Ukrainie. Są propozycje zakładające pewną elastyczność w wykorzystywaniu funduszy czy większe prefinansowanie – mówiła Emma Toledano Laredo, dziękując województwom za przesłanie propozycji projektów programów i zapewniając, że Komisja Europejska postara się szybko odpowiedzieć na otrzymane propozycje modyfikacji.

- Oczekujemy, że programy regionalne na lata 2021–2027 będą przedstawiać bardzo konkretne, celowe odpowiedzi na wszystkie problemy związane z przejściem na zieloną i cyfrową gospodarkę. Programy te mają również podkreślać potrzebę polepszenia wyników innowacyjnych polskiego gospodarki. Nie jesteśmy w takiej samej sytuacji jak w poprzednim okresie programowania, musimy odpowiadać na nowe wyzwania, które przed nami stoją, wyzwania związane z pandemią i sytuacją w Ukrainie – dodała Emma Toledano Laredo z Komisji Europejskiej.

Zaznaczyła, że w latach 2021- 2027 w kontekście pracy na kształtem nowych programów regionalnych bardzo istotne jest m. in. szczególne wsparcie również takich obszarów jak środowisko, promowanie przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zwiększenie wydatków na bioróżnorodność. W kontekście sytuacji w Ukrainie niezwykle pilna staje się kwestia redukowania zależności krajów Unii od paliw kopalnianych i ropy oraz dekarbonizacja sektora transportowego, przy wspieraniu rozwoju zrównoważonego transportu publicznego.

Uczestniczący zdalnie w posiedzeniu minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda przypomniał założenia Krajowego Planu Odbudowy, który ostatnio został zaakceptowany przez Komisję Europejską i którego realizacja również ma przełożyć się na poprawę poziomu życia obywateli.

- To wielki sukces negocjacyjny. Celem zaplanowanych w ramach KPO reform oraz inwestycji jest przede wszystkim promowanie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, przez zwiększenie odporności i gotowości na wypadek sytuacji nieprzewidywalnych i kryzysowych – mówił minister Grzegorz Puda.

Dodał, że wynegocjowane środki w kwocie 158,5 mld zł zostaną zainwestowane w sposób ściśle określony w Programie, m. in. na polepszenie dostępu najmłodszych dzieci do opieki żłobkowej i przedszkolnej, poprawę stanu środowiska, poprzez dalsze wspieranie wymiany szkodliwych dla środowiska źródeł ciepła, a także poprawę zdrowia obywateli czy dostępu do nowych technologii.

Wśród tematów dyskusji i prelekcji z udziałem ekspertów znalazła się kwestia wpływu instytucji muzealnych na bezpośrednie otoczenie i region, a także potencjalne szanse wzajemnego wspierania rozwoju i zagrożenia wynikające z konieczności finansowania przez samorządy funkcjonowania muzeów. Głos zabrał wicepremier minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.

Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński podziękował za możliwość uczestniczenia w obradach w siedzibie instytucji, współprowadzonej przez podległe mu ministerstwo. W swoim wystąpieniu podkreślał wpływ instytucji muzealnych na krzewienie kultury, tradycji narodowej, integrowanie lokalnych społeczności.

- Relacje ministerstwa kultury z samorządami w ostatnich latach to zwiększenie nakładów na polską kulturę w zakresie bezprecedensowym - powiedział minister Piotr Gliński. - Każdego roku są to miliardy przeznaczane z budżetu państwa, celowane na wzmacnianie lokalnych i regionalnych instytucji kultury poprzez ich współprowadzenie, a co za tym idzie współfinansowanie działalności i inwestycji. Dzięki temu np. muzeum sandomierskie się wzmacnia i rozwija, podobnie wielką inwestycję przechodzi kielecki teatr dramatyczny. Planujemy kolejne współprowadzenia instytucji kultury. Realizujemy i rozszerzamy tzw. programy ministra, około 3,5 tysiąca projektów zgłoszonych przez placówki kultury każdego roku otrzymuje wsparcie. Dofinansowujemy także rozwój czytelnictwa, tworzymy nowe biblioteki, wspieramy tzw. przestrzeń sztuki czyli artystów offowych, realizujących się w zakresie muzyki, teatru czy tańca. Kończymy program "Niepodległa", który zastąpi formuła pod nazwą "Tożsamość", odwołująca się do naszej historii, okresu pierwszej Rzeczpospolitej, wzmacniająca polską tożsamość i polską wspólnotę. Kryzys aksjologiczny kultury zachodniej utwierdza nas w przekonaniu, że to wspieranie polskiej tożsamości narodowej, powrót do korzeni i tradycji to sposób na przetrwanie współczesnego narodu polskiego - dodał wicepremier.

Piotr Gliński zwrócił również uwagę na zrealizowane projekty, które uzyskiwały wsparcie finansowe ze środków unijnych. Było to 146 zrealizowanych programów na łączną sumę wartości inwestycji przekraczającą 3 mld zł, z czego około 2 mld zł wsparcia pochodziło z UE. Wiele z tym przeprowadzonych inwestycji zrealizowały z powodzeniem lokalne samorządy.

Uwaga uczestników obrad skupiła się na kwestiach wspierania rozwoju lokalnego przez instytucje muzealne oraz na wzajemnym oddziaływaniu placówek i środowiska lokalnego, a także na zmianach, jakie pojawiły się w wyniku lockdownu towarzyszącego pandemii. Mówiono również o roli instytucji muzealnych w krzewieniu kultury i tożsamości narodowej.

O zależnościach pomiędzy samorządem a muzeami, wpływie instytucji i obiektów muzealnych na otoczenie zewnętrzne, o szansach i zagrożeniach dla rozwoju mówił prof. dr hab. Robert Kotowski dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach, wiceprzewodniczący Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Muzeów.

- Wpływ muzeów na otoczenie należy oceniać nie tylko z punktu widzenia podnoszenia poziomu kultury w społeczeństwie, ale też z punktu widzenia ekonomii. Ochrona dziedzictwa może być stymulacją dla rozwoju przedsiębiorstw, zastrzykiem energii dla działań oddolnych. Muzea mogą też oddziaływać terapeutycznie, tworzyć kapitał ludzki wpływając na poziom wiedzy i edukacji, budować tożsamość, osobowość człowieka - podkreślił dyrektor Robert Kotowski. - Społeczeństwo powinno rozumieć znaczenie instytucji kultury. Samorządy mogą wspierać nas, a muzea ubogacają potencjał regionu. Udało nam się - dyrektorom muzeów - pozyskać wiele milionów złotych m.in. na cele rewitalizacji miejscowości, rozpoczynając pewne zmiany, zacieśniając relację z mieszkańcami, tworząc istotne oddziaływania społeczne.

Jak dodał dyrektor Robert Kotowski, instytucje muzealne stanowią często swoiste "wizytówki regionów" i są zarówno dla samorządów, jak i mieszkańców, niezaprzeczalnym powodem do dumy, miejscem rodzinnych wspólnych wizyt.