Istniała niedługo, zaledwie przez kilkanaście dni, ale Kazimiersko-Proszowicka Rzeczpospolita Partyzancka zapisała w historii piękną kartę zrywu niepodległościowego. Pierwsze niepodległe "partyzanckie państwo" na Ponidziu funkcjonowało na przełomie lipca i sierpnia 1944 roku. Miało powierzchnię około 1000 kilometrów kwadratowych - od Pińczowa do brzegu Wisły - i swoją stolicę w Kazimierzy Wielkiej. Tu, w Pałacu Lacon urzędował starosta Józef Dąbkowski, delegat Rządu Rzeczpospolitej Polskiej w Londynie.
Obchody 74. rocznicy Rzeczpospolitej Partyzanckiej rozpoczęły się 22 lipca w Czarnocinie. Odsłonięto tu tablicę upamiętniającą rozbrojenie posterunku żandarmerii niemieckiej przez żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych i Batalionów Chłopskich.
26 lipca odbyło się spotkanie patriotyczne przed kapliczką w Sielcu Biskupim. W 74. rocznicę krwawej potyczki, w której oddziały partyzanckie dowodzone przez Franciszka Pudo "Sokoła" rozbiły silne oddziały niemieckie.
27 lipca 1944 roku miała miejsce brawurowa akcja żołnierzy oddziału "Dominika" Armii Krajowej w Kazimierzy Wielkiej. Rozbroili - bez jednego wystrzału - posterunek żandarmerii ukraińskiej w budynku Szkoły Podstawowej numer 1. Jak co roku, odbyła się uroczystość patriotyczna przed "Jedynką", z udziałem kombatantów i władz samorządowych.
W ramy rocznicowych obchodów wpisuje się również wydanie książki "Ostatnie dni" Józefa Belskiego. Autor, przewodniczący kazimierskiego Koła Stowarzyszenia Armii Krajowej, opisuje w niej to, co działo się w naszym regionie od czasów Rzeczpospolitej Partyzanckiej do wielkiej ofensywy Armii Czerwonej, w styczniu 1945 roku.
W sobotę, 4 sierpnia, odbędzie się wieczorny apel poległych w Szarbi Zwierzynieckiej. Tu, przed 74 laty, hitlerowcy i Ukraińcy zamordowali 11 mieszkańców; w ramach akcji pacyfikacji Skalbmierza.
Kulminacja rocznicowych obchodów nastąpi 5 sierpnia w Skalbmierzu. Początek - o godzinie 9.30 na rynku, potem przemarsz ulicami miasta, złożenie kwiatów przed Pomnikiem Ofiar Pacyfikacji, msza święta w kolegiacie. Po nabożeństwie - spotkanie na cmentarzu parafialnym przy grobach poległych partyzantów.
5 sierpnia 1944 roku zapisał się w historii za sprawą pacyfikacji Skalbmierza i krwawej bitwy o miasto. Zwycięskiej dla partyzantów, jednak nie miało przełożenia na sytuację na froncie. Niemcy wrócili do Skalbmierza, a Kazimiersko-Proszowicka Rzeczpospolita Partyzancka kilka dni później przestała istnieć.
POLECAMY RÓWNIEŻ:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?