Niezwykły pomnik Papieża

Ostrowiec będzie miał najbardziej oryginalny pomnik Papieża w Polsce - powiedział przewodniczący jury, profesor Józef Sękowski podczas ogłaszania wyników.
(fot. A. Nowak)

Olbrzymia rzeźba będzie przedstawiała księgę, z której wyłania się Jan Paweł II. Na księdze znajdą się słowa Papieża z ostatnich jego dni: "Szukałem was, teraz wy przyszliście do mnie i za to wam dziękuję".

Ksiądz kanonik Tadeusz Lutkowski obok zwycięskiego projektu krakowskiej grupy.
(fot. A. Nowak)

Przed rokiem, podczas mszy żałobnej na Rynku mieszkańcy Ostrowca Świętokrzyskiego z ogromnym przejęciem i aprobatą przyjęli propozycję budowy pomnika Jana Pawła II, z którą wystąpił wówczas ksiądz kanonik Tadeusz Lutkowski. Mieszkańcy, którzy już zdążyli zapoznać się z wybranym przez jury projektem, wyrażają się o nim z podziwem.

Zwycięski projekt nie ogranicza się tylko do rzeźby figuralnej. Cała idea pomnika zaczyna się już u dołu kolegiaty Św. Michała, od strony alei 3 Maja. Wędruje schodkami ulicy Kościelnej, gdzie umieszczone zostaną elementy z symboliką religijną. Zwieńczenie nastąpi na skwerku naprzeciw głównego wejścia do kolegiaty.

To tutaj stanie olbrzymia rzeźba przedstawiająca księgę, z której będzie wyłaniał się Jan Paweł II. Na księdze znajdą się słowa Papieża z Jego ostatnich dni: "Szukałem was, teraz wy przyszliście do mnie i za to wam dziękuję". Powyżej umieszczony zostanie symbol okna. Nawiązuje on do wypowiedzianych słów obecnego papieża Benedykta XVI podczas mszy pogrzebowej, o tym, że Jan Paweł II spogląda teraz na nas z okna u Boga.

Może zatrzymają się na chwilę refleksji

Mieszkańcy miasta są pod wrażeniem wybranej koncepcji pomnika, szczególnie jego usytuowania na szczycie góry kościelnej. - Dobrze się stało, że wybrano koncepcję dynamiczną, nie statyczną - mówi urbanista, przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Ostrowieckiej, Zbigniew Pękala. - Projekt obejmuje pobliski teren, a nie tylko jedno miejsce. Przez to całe wzgórze staje się pomnikiem. Już przedwojenni urbaniści starali się tak zaprojektować miasto, by ta jego część stanowiła dominantę.

Zbigniew Pękala jest pełen podziwu dla autorów, którzy wkomponowali pomnik w przestrzeń miasta. Dzięki temu Ostrowiec stanie się pewną stacją na drodze Jana Pawła II. - Cieszę się, że właśnie nam trafił się taki projekt - nie ukrywa zadowolenia.

Wybrane pod pomnik miejsce chwali Zbigniew Łukaszewski. - To chyba najlepsza z propozycji - mówi. - Idzie się schodkami do góry, jakby do nieba i na naszej drodze staje Ojciec Święty.

Zdaniem Marka Cemerysa miejsce, gdzie stanie pomnik, jest idealne. - To teren bardzo ruchliwy - wyjaśnia. - Deptak w środku miasta, z siecią małych sklepików. Tędy przewija się codziennie mnóstwo ludzi. Teraz, gdy stanie tu pomnik, będą mieć możliwość, by zatrzymać się w biegu życia i chociaż przez chwilę zastanowić.

Wychodzi poza schematyczne ujęcie

Pełni uznania dla wybranej koncepcji pomnika są artyści plastycy, rzeźbiarze, krytycy sztuki, którzy stanowili jury konkursu. - Ostrowiec będzie miał najbardziej oryginalny pomnik Papieża - powiedział po ogłoszeniu wyników przewodniczący, profesor Józef Sękowski. - Po raz pierwszy pojawił się pomysł bardzo ciekawy, nietypowy, nie według sztampy. To pierwsze miasto w kraju, w którym pomnik będzie inaczej zlokalizowany i widziany. Nie jako postać Papieża, ale raczej idea. To ogromna praca, w której przedstawiony został cały pontyfikat Jana Pawła II.

Warszawski architekt Krzysztof Kopiński uważa, że wybrana koncepcja wniesie nową jakość w tę przestrzeń miasta. Z pewnością przyczyni się do podniesienia walorów tego szczególnego miejsca, którym jest zakątek przy kolegiacie Św. Michała. - Nie chcę nic ujmować dotychczasowym pomnikom Jana Pawła II, ale są one dość statyczne - stwierdza architekt. - Zwycięska koncepcja wspaniale wykorzystuje cechy miejsca, w bardzo ciekawy i oryginalny sposób wnosi wartości życia duchowego. Wpisana w ten krajobraz propozycja może być wykorzystana podczas różnych wydarzeń.

Historyk sztuki Kazimierz Ożóg podaje, że w Polsce jest obecnie około trzystu pomników Jana Pawła II, do najciekawszych należą w Lublinie, Kaliszu, Tarnowie i Ludźmierzu. Większość nie wykracza jednak poza schematyczne ujęcie. Ten, który stanie w Ostrowcu, jest zupełnie nowatorski. - Dorównuje najlepszym projektom rzeźbiarskim lat sześćdziesiątych w Polsce - wyjaśnia historyk sztuki. - Wówczas powstały pomniki na Majdanku, w Treblince, znane i cenione na świecie, które wychodziły w przestrzeń, włączały w nią człowieka. To jest naprawdę coś wielkiego.

W październiku lub w kwietniu

Prezydent miasta Jan Szostak chce, aby pomnik stanął jak najszybciej. Ze względów organizacyjnych nie będzie jednak łatwo zrealizować tak ogromny projekt. Przede wszystkim miasto musi porozumieć się z projektantami pomnika, artystą rzeźbiarzem Andrzejem Zwolakiem i małżeństwem architektów, Alicją i Grzegorzem Bilińskimi z Krakowa. To oni będą musieli dać wskazówki przyszłym wykonawcom i dopiero wtedy zostanie sporządzony dokładny harmonogram prac. - Dobrze się stało, że prace będą mogły być prowadzone równolegle z modernizacją schodów przy ulicy Kościelnej - mówi prezydent. - Pozwoli to na ich przyspieszenie.

Samorząd zainteresowany jest godnym uczczeniem pamięci Jana Pawła II, a co za tym idzie, uroczystym odsłonięciem pomnika. Dlatego mówi się o dwóch datach, w październiku, gdy przypada rocznica wyboru kardynała Karola Wojtyły na Papieża lub w kwietniu, w rocznicę śmierci Ojca Świętego.

Z wyboru koncepcji zadowolony jest ksiądz kanonik Tadeusz Lutkowski. Jego zdaniem, bardzo dobrze się stało, że pomnik nie został umiejscowiony na dole, przy alei 3 Maja, gdzie panują dość duży ruch i zgiełk. W tym miejscu postać siedząca lub stojąca w ogóle by nie pasowała. - Wybrano piękną koncepcję przestrzenną - mówi ksiądz kanonik. - Obejmuje ona teren od dołu kolegiaty do samej góry. Zapisana jest w niej cała katecheza.

Zachwycił wszystkich jurorów

Konkurs na pomnik Jana Pawła II ogłosiła gmina Ostrowiec Świętokrzyski. Do pierwszego etapu napłynęło ponad dwadzieścia projektów. Jury w składzie: przewodniczący - prof. Józef Sękowski, członkowie - prof. Jerzy Nowakowski, prof. Bogusz Salwiński, dr Kazimierz Ożóg, architekt Krzysztof Kopiński, artysta plastyk Waldemar Bylak, ksiądz kanonik Tadeusz Lutkowski, prezydent miasta Jan Szostak, do drugiego etapu wybrało pięć projektów. Od początku za najciekawszą, najbardziej intrygującą uważano pracę krakowskiej grupy. I ostatecznie to właśnie ona zwyciężyła, zdobywając 39 punktów na czterdzieści możliwych.