Nowy Korczyn pamięta o pomniku bohaterów w Czarkowach. Trwa renowacja. Zobacz zdjęcia

- Tuż przed kolejną wrześniową rocznicą pierwszych bojów legionów pragnę poinformować, że dokładamy koleją cegiełkę do tego miejsca. Obecnie trwają prace związane poprawą estetyki przed cmentarzem. Dokładnie trwa utwardzeniu placu o powierzchni 201 metrów z kostki brukowej. Prace te wykonuje firma Granit Wiesław Garnek z gminy Gnojno. Koszt robót budowlanych to 51 tysięcy złotych. Następnie wykonane zostaną prace renowacji pomnika oraz mogił żołnierzy. Wykona je Pracownia Kamieniarstwa Artystycznego "Akant". Renowacja odbywać się będzie pod nadzorem konserwatora zabytków. Gmina pozyskała na ten cel środki od Wojewody Świętokrzyskiego - informuje Paweł Zagaja, burmistrz Nowego Korczyna.

Pomnik ku czci legionistów upamiętnia żołnierzy poległych w walce z zaborcami podczas bitwy pod Nowym Korczynem. Stoczona została w dniach od 15 do 24 września 1914 roku. Miasto i jego okolice były terenem ciężkich walk formującego się dopiero 1 pułku Legionów Polskich. Dowodzeni przez brygadiera Józefa Piłsudskiego legioniści prowadzili działania obronne, powstrzymując postępy rosyjskiej ofensywy korpusu kawalerii generała Nowikowa na tym odcinku, ważnym dla trwałości frontu austriackiego.

23 września 1914 roku w małej wiosce Czarkowy koło Starego Korczyna miała miejsce kilkugodzinna potyczka plutonu legionistów dowodzonego przez Czesława Młota-Fijałkowskiego z dwoma szwadronami rosyjskiej kawalerii liczącymi około 300 żołnierzy.

Pluton Młota został oskrzydlony i ostrzelany ogniem ciężkich karabinów maszynowych. Dowódca plutonu dwukrotnie słał łączników do batalionu z informacją o zajęciu Czarkowów przez Rosjan i z prośbą o wsparcie. Legioniści zajęli stanowiska w głębokim rowie wzdłuż drogi i utrzymali je przez kilka godzin, aż do nadejścia odsieczy. Żywych i całych pozostało tylko 11 legionistów, reszta zginęła.

Swoją postawą w walce legioniści „Młota” zasłużyli na pomnik, który postawiono im w 1928 roku na gruntach oddanych na ten cel przez rolnika Aleksandra Kozerę. Zaprojektował go profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Konstanty Laszczka. Ufundowano go ze składek ludności. Była to wysoka na 12 metrów kolumna złożona z bloków kamienia szydłowieckiego zwieńczona koroną i odlanym z brązu polskim orłem w bojowej postawie.

Na odsłonięciu i poświęceniu pomnika 23 wrześnmia 1928 roku obecni byli między innymi Prezydent Rzeczpospolitej Ignacy Mościcki, marszałek Sejmu Ignacy Daszyński, biskup Władysław Bandurski.

Pomnik na cmentarzu przetrwał 17 lat. W styczniu 1945 r. został wysadzony w powietrze przez żołnierzy Armii Czerwonej.

W 1992 roku staraniem, zawiązanego trzy lata wcześniej, Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika Zwycięstwa Legionów w Czarkowach nad Nidą, z powrotem postawiono postument według oryginalnej dokumentacji. Od tego czasu jest to centralny punkt lokalnych uroczystości patriotycznych, odnalezionej przez profesora Andrzeja Laszczkę w archiwach swojego dziadka. Od tego czasu jest to centralny punkt lokalnych uroczystości patriotycznych.