Rok 2020 dla świętokrzyskich przedsiębiorców. Jaki był i co przyniósł? Podsumowanie i analiza ekspertów

Złota Setka 2021 - zobaczcie pełną listę Złota Setka 2021. Ranking 100 największych firm województwa świętokrzyskiego

Jak co roku, pod lupę wzięliśmy przychody przedsiębiorstw netto, zysk netto i liczbę pracowników za rok 2020. Dane pochodzą ze sprawozdań finansowych opublikowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz z ankiet, które rozsyłaliśmy do firm. Analizowaliśmy także rentowność firm, zysk i zatrudnienie. W sumie prezentujemy w tegorocznej edycji rankingu Największych Firm Województwa Świętokrzyskiego Złota 100 najbardziej aktualny obraz kondycji finansowej 150 przedsiębiorstw zarejestrowanych na terenie województwa świętokrzyskiego i tu odprowadzających do budżetu podatki. Sto z nich zajmuje miejsce w Złotej 100, pozostałych 50 znalazło się w tak zwanej poczekalni i czeka na awans do rankingu głównego.

Co pokazują dane naszych firm-gigantów, jakie plany na dziś i na dalszą perspektywę rozwoju regionu rysują się na podstawie analizy danych mówią nasi eksperci, pracownicy Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach: Sławomir Pastuszka doktor habilitowany w dziedzinie nauk ekonomicznych, specjalizujący się w badaniu rozwoju regionalnego oraz doktor ekonomii Aleksandra Pisarska – której naukową domeną są zagadnienia związane z rachunkowością.

- Pokazują, że rok 2020 był dla świętokrzyskiej gospodarki o wiele trudniejszy niż poprzednie, ale nie tragiczny, jak można się spodziewać. W I półroczu, w warunkach rygorystycznych obostrzeń epidemicznych, zanosiło się na gospodarczy armagedon. Zerwane łańcuchy dostaw i w efekcie brakło półproduktów do produkcji, zastój na rynkach turystycznym, hotelarskim i gastronomicznym, eventowym, kosmetycznym, zabiegów estetycznych. Ucierpiała też branża samochodowa. W drugiej połowie roku, wraz ze znoszeniem rygorów epidemicznych gospodarka zaczęła odreagowywać, jednak jej kondycja nadal nie wróciła jeszcze do stanu sprzed wybuchu pandemii. Gospodarstwa domowe zaczęły realizować wcześniej odłożone w czasie zakupy i inwestować, co w rezultacie wyraźnie wzmogło zapotrzebowanie na produkty przemysłowe, budowlane. Przedsiębiorstwa dzięki pieniądzom z Tarczy Antykryzysowej przetrwały i w II półroczu zaczęły odrabiać straty. Ogólnie rzecz ujmując dla niektórych branż i przedsiębiorstw rok 2020 zakończył się niepowodzeniem, niektóre zaś zaczęły z większym optymizmem wkroczyły w rok 2021 - mówi Sławomir Pastuszka.

- Kto stracił, a kto zyskał w czasie pandemii? Możliwość działania utraciły hotele, pensjonaty, świadczące usługi wypoczynkowe, eventowe, turystyczne. To one poniosły największe straty w dochodach (nawet 95 procent) i w zatrudnieniu. Wielu dotychczas zatrudnionych w tych branżach pracowników musiało znaleźć inne zajęcie. Spore problemy odczuły firmy świadczące usługi edukacyjne i opiekuńcze, które nie mogły prowadzić statutowej działalności i uzyskiwać dochodów. Problemy miały sklepy, usługi bezpośrednie. „Suchą nogą” przez koronakryzys przeszły przedsiębiorstwa budowlane. Nie tylko poradziły sobie, ale przy dużej aktywności inwestycyjnej deweloperów, instytucji publicznych i gospodarstw domowych, w II połowie roku były beneficjentem hossy na rynku nieruchomości. Sprzyjało temu w dużym stopniu obniżenie przez Radę Polityki Pieniężnej w kwietniu 2020 roku do najniższego poziomu w historii stopy procentowej. Rzecz jasna, zyskali również producenci i dystrybutorzy środkami ochrony osobistej - dodaje Sławomir Pastuszka.

Złota Setka świętokrzyskich firm pokazuje, że w 2020 roku w najlepszej sytuacji, o czym świadczą wyniki finansowe, były duże, zwykle przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym, przeważnie działające w przemyśle materiałów budowlanych. Na ich produkty (cement, wapno, kleje) było i jest nadal duże zapotrzebowanie na rynku. Również całkiem dobrze radziły sobie krajowe firmy z sektora budowlanego (Grupa Kapitałowa Barlinek, Grupa Kapitałowa Echo Investment). Są to podmioty umiędzynarodowione, dobrze zarządzane, z dużym doświadczeniem na rynku krajowym i zagranicznym. Dobrą kondycją finansową cieszą się przedsiębiorstwa działające na rynku energetycznym, zwłaszcza elektrownia Połaniec, ale to nie powinno dziwić, zważywszy na rodzaj wytwarzanego (energia) dobra, powszechność jego wykorzystania, ceny, i w zasadzie brak konkurencji. To pokazuje, że w warunkach koronawirusa przedsiębiorstwa budowlane, zarówno duże, jak i niewielkie, stały się najbardziej rentowne – komentuje doktor habilitowany Sławomir Pastuszka.

Doktor Aleksandra Pisarska: - Analizując tegoroczny ranking świętokrzyskich firm, pokusić się można o pewne wynikające z liczb wnioski. Nie ulega wątpliwości, że o sukcesie z pewnością może mówić Grupa PSB Handel. Nie tylko utrzymała pozycję lidera, ale i znacząco powiększyła przychód w stosunku do poprzedniego roku. Między innymi: Grupa Kapitałowa Echo Investment, Mesko, Cerrad, Alma Alpinex, Star Gres, Kopalnie Dolomitu, Quickpack czy Mostostal i wiele innych także ubiegły rok mogą zaliczyć do bardzo udanych. Generalnie jednak w 2020 roku w większości spółek przychody spadły, podobnie jak zatrudnienie, wiele firm odnotowało także stratę. Zważywszy na gospodarcze perturbacje, związane z pandemią koronawirusa, ta sytuacja nie dziwi. Branże, które dotknął lockdown i które stanęły na kilka tygodni czy nawet miesięcy, jak między innymi spółki prowadzące działalność hotelarską czy turystyczną, odnotowały znaczące spadki przychodów. Problemy wynikające z braku pracowników z zagranicy, przerwy w łańcuchach dostaw materiałów, logistyki także wpłynęły na finanse wielu naszych firm.

Dobrymi wynikami mogły poszczycić się w 2020 roku firmy produkcyjne i usługowe działające w branżach handlowych, zwłaszcza spożywczych oraz firmy logistyczne i transportowe, producenci i dystrybutorzy materiałów budowlanych, wykończeniowych, opakowań czy hurtownie i sieci sklepów z branży wyposażenia wnętrz, produkcji i dystrybucji mebli i innych. Dla wszystkich przedsiębiorców to nie był jednak dobry rok. Musieli mierzyć się z niespotykanymi po 1989 roku trudnościami organizacyjnymi i niepewną perspektywą na przyszłość. Absencja chorobowa, zachorowania na Covid-19, kwarantanna były nowymi zjawiskami, które wpłynęły na zatrudnienie, a kilkumiesięczny brak pracowników z zagranicy wpłynął na harmonogram pracy czy terminowość realizacji inwestycji.

Uwagę w Złotej Setce przykuwają tabele dotyczące zysku, zatrudnienia i rentowności firm. Na czele rankingu zysku jest spółka akcyjna Lafarge Cement Cementownia Małogoszcz, która osiągnęła przychód w wysokości 1 616 029 tysięcy złotych i zysk 274 994 tysięcy złotych. Na drugim miejscu jest Enea Elektrownia Połaniec z Zawady z przychodem 2 506 328 tysięcy złotych i zyskiem 240 221 tysięcy złotych. Na podium firm z największym zyskiem jest jeszcze Grupa Kapitałowa Barlinek – spółka z Kielc, która może poszczyć się przychodem 843 874 tysięcy złotych oraz zyskiem 137 561 tysięcy złotych.

Wśród firm z największą rentownością są jędrzejowska spółka MG Green Energy – z rentownością w wysokości 30 procent, XL-Tape-International z Kielc z rentownością wynoszącą 23,97 procent oraz Dyckerhoff Polska z Sitkówki-Nowin z rentownością 19,47 procent.

Pod względem zatrudnienia liderem jest w tej edycji Cersanit spółka akcyjna z Kielc, która zatrudniała w 2020 roku 4 372 pracowników, na drugim miejscu jest kielecka spółka NSG Group w Polsce, w której pracowało 4 128 osób, a na trzecim miejscu Mesko ze Skarżyska-Kamiennej z liczbą pracowników wynoszącą 3 882 osoby.