Sandomierskie rycerstwo musi opuścić swoją siedzibę, Kamienicę Oleśnickich. Co dalej z tysiącem eksponatów?

- Nas z takim zapleczem nie są da wyeksmitować na bruk i powiedzieć, "róbta co chceta", bo nie wskazano nam, gdzie mamy się podziać na czas remontu i po jego zakończeniu - mówi Karol Bury Kasztelan Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej.

Władze Sandomierza na remont Kamienicy Oleśnickich otrzymały siedem milionów złotych z Rządowego Funduszu Polski Ład. Zakres zaplanowanych prac remontowych jest ogromny. Informowaliśmy o tym na bieżąco.

Kamienica Oleśnickich od ponad 20 lat jest siedzibą Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej, która stworzyła w jej wnętrzach swoiste muzeum. To nieformalne Muzeum Sandomierza, które nazwano Strażnicą Historii i Kultury Królewskiego Miasta Sandomierza.

To są zbiory militariów od X wieku po wiek XX z piękną salą husarską i grunwaldzką. Liczba eksponatów idzie w tysiące. Samych armat jest 30. Odbywają się tam także zajęcia taneczne, szermiercze, muzyczne. Rycerstwo zaprasza do obejrzenia wraz z przewodnikiem:- wystawy mody dworskiej i żołnierskiej od XII do XX wieku, wystawy "Victorii Wiedeńskiej" 330-lecia bitwy pod Wiedniem, Izby Pamięci 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich, żywej lekcji historii.

W obliczu planowanego remontu kilka tygodni temu kasztelan Karol Bury otrzymał pismo z Urzędu Miasta w Sandomierzu informujące, że miasto nie przedłuży ze stowarzyszeniem umowy najmu na następny rok. Oznacza, to, że od stycznia 2023 roku rycerstwa w kamienicy już nie będzie. - Ale co najgorsze, w tym piśmie stwierdzono, że miasto nie ma w tej chwili dla nas żadnej propozycji lokalu zastępczego - mówi kasztelan Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej Karol Bury. - Rozmawiam z radnymi i burmistrzem. Oni wiedzą, że z nami coś trzeba będzie zrobić, ale póki co umowa najmu na kolejny rok nie będzie przedłużona oraz, że miasto nie ma dla nas lokalu zastępczego.

W Kamienicy Oleśnickich Rycerstwo Chorągwi Ziemi Sandomierskiej funkcjonuje na zasadzie umowy najmu podpisywanej z władzami miasta każdego roku. - Na początku każdego roku dostaję umowę roczną najmu z zastrzeżeniem, że w razie potrzeby, musimy się z kamienicy wyprowadzić - tłumaczy Karol Bury. - Ponieważ ten stan trwa od ponad 20 lat myśmy tę kamienicę zaadoptowali. W tej chwili, w dziesięciu salach ekspozycyjnych funkcjonuje nieformalne muzeum historii wojskowości sandomierskiej. Nie chcemy nadużywać słowa muzeum, bo nie mamy do tego formalno - prawnych uprawnień, w związku z tym nazwaliśmy to miejsce jako Strażnicę Historii i Kultury Królewskiego Miasta Sandomierza. Tak na prawdę jest to historia wojskowości sandomierskiej od X wieku, od czasu Mieszka I aż po wiek XX Ułanów XIV Pułku Jazłowieckiego. Jest sala X wiek sandomierski, jest sala XIII wiek sandomierski, jest sala XV wiek sandomierski czyli czasy Grunwaldu. Jest sala husarska, jest sala Księstwa Warszawskiego i jest sala ułańska. Jest także sala mody dworskiej. W sezonie turystycznym przed kamienicą można zobaczyć unikalny pokaz balu dworskiego, podczas którego prezentowane są tańce renesansowe i barokowe, a także walki na broń białą - szable, szpady, rapiery.

Kasztelan Bury przypomina, że temat stałej siedziby dla Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej omawiany jest od wielu lat z kolejnymi włodarzami Królewskiego Miasta . - Z roku na rok my jako stowarzyszenie sporo inwestujemy w zakupy sprzętu - wyjaśnia kasztelan. - Uważam, że jest to najrozsądniejsza forma wydawania publicznych pieniędzy, bo przecież otrzymujemy od miasta dotację. Dlatego tego dorobku naszego tutaj jest strasznie dużo. Ta nasza strażnica pełni rolę domu kultury, dlatego trudno sobie wyobrazić, że tak z dnia na dzień zostalibyśmy pobawieni naszej siedziby w dodatku bez alternatywy co z tym wszystkim zrobić. Rozmawiałem z kolejnymi burmistrzami ostrzegając odpowiednio wcześniej, żeby nie podejmować decyzji w ostatniej chwili co z nami zrobić na wypadek remontu, niż potem w ostatniej chwili denerwować się wzajemnie, bo coś z nami trzeba będzie zrobić. Nas z takim zapleczem nie da się wyeksmitować na bruk i powiedzieć, "róbta co chceta".

Karol Bury stoi na stanowisku, że remont zabytkowej kamienicy jest oczekiwany i konieczny. - Jest to jeden z najpiękniejszych zabytków Sandomierza, który wymaga pilnego remontu, co widać - dodaje Karol Bury. - Natomiast prawdą jest, że z zapowiedzianym remontem, jako kasztelan Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej będę miał problem i to poważny. Remont jak sądzę potrwa rok, a może i dłużej. Na czas remontu trzeba z nami coś zrobić. I co dalej?

Kasztelan podpowiada, że na czas remontu miasto mogłoby użyczyć rycerstwu pomieszczenie w sali ekspozycyjnej na parterze Ratusza. - Tam jest ekspozycja, ale nam to nie przeszkadza - zapewnia kasztelan. - My tylko chcemy w jednym z tych pomieszczeń umieścić większość najważniejszych eksponatów. W tej największej sali, w sezonie turystycznym. Moglibyśmy robić pokazy biletowane, aby osiągnąć korzyści z turystyki. Jednak na razie nie widzę wielkiego zapału, aby coś takiego się stało.

Marcin Marzec burmistrz Sandomierza zapytany, co dalej z siedzibą dla sandomierskiego rycerstwa i czy miasto ma już propozycję nowego lokalu odpowiedział. - Na razie nie będę nic mówił. Najpierw chcę przedstawić kilka propozycji panu kasztelanowi i je z nim omówić - powiedział burmistrz.

Wojciech Czerwiec przewodniczący Rady Miasta Sandomierza mówi, że w kwestii nowej siedziby dla rycerstwa piłeczka jest po stronie burmistrza i kasztelana, jednak nie wyobraża sobie, aby sandomierskie rycerstwo "wyprowadziło się" ze Starówki.

- Nie wyobrażam sobie, aby rycerstwo wyszło ze starego miasta - mówi Wojciech Czerwiec. - Na pewno jako radni dołożymy wszelkich starań, żeby znaleźć lokum dla kasztelana i całej chorągwi. Ale mężczyźni muszą ze sobą rozmawiać. Trzeba przyjść do burmistrza, a burmistrz powinien wyciągnąć rękę do rozmowy. Może pan kasztelan ma pomysł jak to rozwiązać? Burmistrz ma też naczelników i może rzucić im hasło co dalej, gdzie umieścić rycerstwo.

Wśród kilku wskazanych miejsc, które mogłoby zająć rycerstwo jest budynek przy ulicy Mariackiej 1, który sąsiaduje z Rynkiem.

Obecnie pomieszczenia zajmują organizacje pozarządowe i instytucje. - Proponowaliśmy burmistrzowi, aby uporządkował sprawę z Mariacką 1 - przypomina Wojciech Czerwiec. - Poprzenosił niektóre stowarzyszenia, ponieważ według radnych jest to budynek, który powinien zarabiać. Na razie budynek jest utrzymywany po kosztach. Stowarzyszenia z całym szacunkiem do ich działalności są bardzo potrzebne, ale mogą mieć siedziby pozą płytą głównego Rynku. Dla Regionalnej Izby Obrachunkowej także znalazłoby się godne miejsce. Ale trzeba rozmawiać i coś zaproponować. Jeżeli rozmowa polega na tym, że się tylko rozmawia, a żadnej propozycji się nie daje, no to mijają tygodnie, miesiące i jesteśmy w tym samym miejscu. Tak samo jest z rycerstwem. Od kilku miesięcy rozmawiamy na ten temat i dalej jesteśmy w tym samym punkcie.