Suche oko…łzawi

Film łzowy jest bardzo złożoną wydzieliną produkowaną przez gruczoł łzowy usytuowany w górno-skroniowej części oczodołu. Łzy odgrywają bardzo istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu oka. Wydaje nam się, że łza jest tylko cieczą i nic poza tym. Okazuje się jednak, że film łzowy, pokrywający powierzchnię rogówki, zbudowany jest z trzech warstw: zewnętrznej warstwy tłuszczowej, warstwy wodnej oraz warstwy mucynowej przylegającej bezpośrednio do nabłonka rogówki. Film łzowy spełnia bardzo ważne funkcje w prawidłowym widzeniu. Jest on elementem pierwszego kontaktu z promieniami światła, drobnoustrojami oraz mikrocząsteczkami materii organicznej i nieorganicznej. Podstawową funkcją filmu łzowego jest nawilżanie, czyli zmniejszanie tarcia pomiędzy powierzchnią oka a powieką. Następna funkcja - ochronna: łzy pomagają w usuwaniu z powierzchni oka ciał obcych, mają działanie bakteriobójcze, zawierają lizozym, który chroni oko przed stanami zapalnymi.

Łzy odżywiają

Kolejnym ważnym zadaniem filmu łzowego są funkcje: odżywcza oraz optyczna. Łzy odpowiadają za zapewnienie dostatecznej ilości tlenu oraz substancji energetycznych niezbędnych do zapewnienia odpowiedniej przemiany materii w obrębie rogówki. Ze względu na czynność optyczną rogówka jest strukturą nieunaczynioną. Właściwe nawilżanie powierzchni oka jest gwarantem prawidłowego odzwierciedlania obrazu. Zespół suchego oka spowodowany jest bądź niedostateczną ilością łez, bądź też nieprawidłowym ich składem. Może mieć podłoże chorobowe. Taką sztandarową jednostką chorobową, która może go powodować, jest zespół Sjoegrena, który dotyczy nieprawidłowego funkcjonowania w zasadzie wszystkich błon śluzowych organizmu.

Objawy suchego oka

To częste uczucie piasku pod powiekami, nadmierne łzawienie, pieczenie, zmęczenie, świąd, lepkość powiek, nadwrażliwość na światło, uczucie suchości. Chodzi o to, że elementy, które drażnią oko, mogą wywołać nadwrażliwość, czyli nadmierne wydzielanie łez, które nie mając prawidłowego składu, nie pełnią właściwych funkcji ochrony oka. Do głównych czynników zewnętrznych ryzyka, które mogą wywołać te dolegliwości, należy w głównej mierze natura i cywilizacja. Duże nasłonecznienie, długie prowadzenie auta, nadmierne oświetlenie, długotrwałe czytanie, praca przy komputerze oraz klimatyzacja. Oczy nie lubią także wiatru. Osobnym zagadnieniem są konserwanty w kroplach okulistycznych. Do niedawna leki miały leczyć, natomiast nikt do końca nie zastanawiał się nad skutkami ubocznymi wynikającymi z konieczności zapewniania długiego terminu przydatności do użycia danego preparatu. Obecnie coraz większy nacisk kładzie się na potrzebę eliminacji konserwantów z kropli okulistycznych. Dobrym przykładem są tu krople do oczu w systemie ABAK (np. Hyabak).

Syndrom oka biurowego

W ostatnim czasie my, okuliści, bardzo często przyjmujemy pacjentów z "syndromem oka biurowego", który jest wynikiem pracy przy komputerze, złego oświetlenia oraz klimatyzacji. W sytuacji syndromu oka biurowego pacjent wymaga systematycznego stosowania sztucznych łez, najlepiej niezawierających konserwantów.