Tajemnice świętokrzyskiej zalewajki. Jak ją ugotować? W niedzielę święto w Hucie Szklanej w gminie Bieliny

Zalewajka to prosta, sycąca i niezwykle smaczna zupa. Jest bardzo popularna nie tylko w regionie Gór Świętokrzyskich, ale i w całym kraju. Jest wiele jej wersji, a niektóre z przepisów doczekały się nawet wpisania na listę produktów tradycyjnych. Poszczególne receptury różnią się składnikami. Sposób przygotowania pozostaje jednak niezmienny. Pokrojone ziemniaki zalewa się żurem – stąd wzięła się nazwa zupy.

Będzie święto zalewajki
Sekret popularności tej potrawy tkwi w jej składnikach. Jak ją ugotować dowiemy się w najbliższą niedzielę, 14 lipca, w Osadzie Średniowiecznej w Hucie Szklanej w gminie Bieliny, u stóp Świętego Krzyża na kolejnym święcie zalewajki. Skosztować tam będzie można zup na kilkadziesiąt sposobów i poznać kulinarne tajemnice lokalnych gospodyń. CZYTAJ WIĘCEJ: IX edycja Świętokrzyskiego Święta Zalewajki w Hucie Szklanej w gminie Bieliny

Sekret świętokrzyskiej zalewajki
- Cały sekret dobrej świętokrzyskiej zalewajki tkwi w składnikach, które są bardzo proste i jest ich niewiele, ale tu, na ziemi świętokrzyskiej są najlepsze. Dobra zalewajka, to dobry zaczyn, który robi się na mące żytniej, z czosnkiem, liściem laurowym i zielem angielskim. Czasami dodaje się do niego wiejski chleb razowy. Musi postać kilka dni. Zaczyn jest najważniejszym elementem tej zupy, nadaje jej charakterystyczny smak. O smaku decydują także inne składniki: ziemniaki pokrojone w kostkę, kiełbasa albo zasmażka zrobiona z boczku. Ważnym elementem świętokrzyskiej zalewajki są także suszone grzyby, zbierane w świętokrzyskich lasach. Oczywiście najlepsze są prawdziwki. Zalewajka to zupa, którą gotuje się bardzo łatwo i szybko, a wszystkie jej składniki na pewno znajdzie się w każdym domu. Zdradzę największą tajemnicę tej zupy, a jest nią... prostota - mówi Wioletta Krzyżanowska, przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich Chełmowianki, znakomita kucharka.

Zalewajka z czterema gwiazdkami
O tym, jaką zalewajkę podają eleganckie świętokrzyskie kuchnie, mówi Łukasz Lisowski z restauracji Oranżeria w czterogwiazdkowym Grand Hotel Best Western w Kielcach: - Zalewajka to tradycyjna i bardzo zupa w naszym regionie. Jest nie tylko smaczna, ale i zdrowa, ponieważ dobrze wpływa na nasz układ pokarmowy. Wywodzi się z biednych terenów, stąd ma niewyszukane składniki. Cały urok tej zupy tkwi właśnie w jej prostocie. I właśnie taką serwuje nasza kuchnia. Wprawdzie przepisów na zalewajkę jest tyle, ilu kucharzy, ale my zalewajkę gotujemy na bulionie warzywnym z marchewki, pietruszki, selera, lub na kiełbasie. Oczywiście ziemniaki zawsze muszą być w zalewajce. My do bulionu wlewamy kwas z kapusty kiszonej, żeby wyostrzyć jej smak, doprawiamy czosnkiem, solą, pieprzem. Zupa musi być na koniec okraszona, w zależności od upodobań albo skwarkami z boczku, albo z wytopionej słoniny. Warto zauważyć, że zupa ta jest u nas bardzo popularna i klienci chwalą sobie jej smak - mówi kucharz Łukasz Lisowski.

Zalewajka - co to za zupa?
Zalewajka świętokrzyska jest na Liście Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pierwsze informacje o tej zupie pochodzą z XIX wieku, początkowo gotowano ją w rejonie Centralnej Polski, następnie przepis rozpowszechnił się na południowe regiony.

Przepis na zalewajkę świętokrzyską Magdy Gessler
Składniki:

• 0,70 kg ziemniaków,
• 0,5 litra żuru,
• 2 cebule,
• 4 ząbki czosnku,
• 20 dag kiełbasy, boczku,
• śmietana,
• 2-3 suszone grzyby,
• liść laurowy,
• ziele angielskie,
• słonina 5 dag

Wykonanie:
Ziemniaki obrać pokroić w kostkę. Obrane cebule i czosnek posiekać. Do wrzątku włożyć ziemniaki, cebulę, kiełbasę lub boczek w kawałkach, liść laurowy, ziele angielskie i grzyby. Żur wymieszać ze śmietaną i czosnkiem. Gdy ziemniaki będą lekko twarde dodać tę mieszankę. Gotować aż ziemniaki będą miękkie. Doprawić solą i pieprzem. Słoninę pokroić i zrumienić. Dodać do zupy. Podawać z pieczywem.

Jak dobrze znasz kuchnię polską?

Jak długo przechowywać produkty w lodówce?	Warsztaty z MasterChefaem
Czy wiesz co zamówić w smażalni ryb?	Wegetarianizm, weganizm, frutarianizm...