Tajemniczy krzyż na zamku w Krzyżtoporze

- Na dziedzińcu eliptycznym, na osi wyjazdu natrafiliśmy na krzyż, lub figurę w kształcie X - mówi Andrzej Jaskuła, archeolog z firmy Andrzej Gołembnik Zespół Archeologiczno-Konserwatorski.- Ktoś zadał sobie trud, bo ramię krzyża ma 2 metry. Jego konstrukcja jest solidna, bo na dziedzińcu wykopano rowki, które wyłożono cegłami, w nie włożono deski, które następnie podpalono. Płomień został szybko ugaszony, bo zachowały się fragmenty drewna.

Dlaczego i kto to uczynił nie wiadomo. Czy był to akt mający coś potwierdzić, czy oznaczenie miejsca - archeolodzy nie ustają w poszukiwaniach, ale nawet prof. Gołembnik, archeolog z 40 letnim doświadczeniem nie jest w stanie podać żadnych analogii, nie spotkał się z podobnymi krzyżami.
Niestety, są problemy z dokładnym datowaniem - nie wiadomo kiedy ów krzyż wykonano. - Odkryliśmy go w XVII wiecznej, użytkowej warstwie dziedzińca, ale równie dobrze mógł być wykonany w XVIII wieku - przyznaje Jaskuła. Na pewno nie jest to dzieło współczesne.

Odkrycie krzyża to kolejne ciekawe znalezisko w Krzyżtoporze. Niedawno pisaliśmy o wydobytych z zamkowego śmietnika ciekawostkach a równie ciekawe przedmioty znaleziono na dziedzińcu. W wykopie wewnątrz zamku znaleziono połowę kafla herbowego, na której widać klejnot i herb Ossolińskich oraz bardzo piękny kielich z zielonego szkła. Najprawdopodobniej szkło było złocone. Z pewnością widniał na nim napis, bo zachowały się trzy litery: T, A i S. Umieszczanie napisów na kielichach było w XVII i XVIII wieku bardzo popularne. Mogły to być sentencje związane z ojczyzną, religijne a także żarty.

- Przypuszczamy, że w miejscu z którego wydobywamy te rzeczy złożono gruz w trakcie prac w latach 70 i 80 ubiegłego wieku - mówi archeolog.

Prace na dziedzińcu wkrótce się zakończą a ekipa przeniesie się na tereny dawnego ogrodu. Badania archeologiczne pod nadzorem prof. Andrzeja Kosa z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych to pierwszy etap realizowanego potężnego programu rewitalizacji zamku. Po ich zakończeniu odbudowane zostaną m.in. most zwodzony i budynek bramy z wieżą zegarową. W drugim etapie powstaną parking oraz zaplecze dla turystów - restauracja i toalety.