Uczono nas od dzieciństwa, żeby dbać o groby

Rozmowa z Marią Bałą i Małgorzatą Piasecką, opiekunkami samorządu szkolnego z Kurzelowa, który, jak żaden inny w powiecie dba o miejsca pamięci narodowej

* Od jak dawna w Kurzelowie opiekujecie się nagrobkami zasłużonych mieszkańców tej ziemi?

- Od niepamiętnych czasów, chyba, od kiedy istnieje szkoła w Kurzelowie. Zawsze nas uczono, od dzieciństwa, żeby dbać i szanować groby, miejsca szczególne dla każdego człowieka. Zawsze się otaczało pamięcią miejsca pochówków, które mają szczególną wartość historyczną.

* Ile jest takich mogił w Kurzelowie?

- Pod opieką naszego samorządu szkolnego są między innymi: zbiorowa mogiła mieszkańców Kurzelowa, upamiętniająca mord na nich 27 listopada 1944 roku, która znajduje się na małym cmentarzu, groby powstańców, mogiła poety ludowego Piotra Piecha, zwanego "poetą razowego chleba", duży grób powstańców, strażaków, księdza Rodkiewicza, obelisk Jana Brożka w rynku, babki Stefana Żeromskiego oraz mogiły powstańców w lesie na Dronowych Niwach za Kurzelowem.

* Czy chlubicie się tym, że z Kurzelowa wywodzą się tak znani ludzie i bohaterowie narodowi?

- Oczywiście, nasza szkoła zawsze o nich pamięta. Stąd wywodzą się przecież znani profesorowie Akademii Krakowskiej, kanonicy. Kurzelów zawsze włączał się czynnie w walki narodowowyzwoleńcze, nie brakuje tutaj mogił po tamtych czasach. Jedną z najważniejszych jest już wspomniany grób mieszkańców Kurzelowa, którzy zostali rozstrzelani przez Niemców 27 listopada 1944 roku. Tę tragedię przedstawia między innymi obraz w naszej szkole oraz opisuje Piotr Piech w wierszu "Lament kurzelowski".

* Panie, jako opiekunki samorządu szkolnego, opracowujecie plan jego pracy. Jednym z wielu zadań jest opieka nad miejscami pamięci narodowej. Jak to u was się odbywa?

- Po prostu, każda klasa ma przydzielone miejsce lub grób, którym się opiekuje przez cały rok w ramach godzin wychowawczych i po zajęciach lekcyjnych. W zależności od pory roku młodzież podlewa kwiatki, plewi z chwastów, grabi liście, myje pomniki, maluje ogrodzenia mogił. Wspierają nas harcerze i zuchy. O tym, że robimy to dobrze świadczy chociażby złoty medal opieki nad miejscami pamięci narodowej, który nasza szkoła otrzymała w 1987 roku od Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa z Warszawy. W 1995 roku ta sama rada nadała nam srebrny medal. W 1993 roku ponowiono nam honorową opiekę nad miejscami pamięci narodowej. W ubiegłym roku Włoszczowskie Towarzystwo Krzewienia Kultury wręczyło ponownie szkole akt erekcyjny opieki nad grobem babki Stefana Żeromskiego.

* Czy dzień Wszystkich Świętych wygląda jakoś szczególnie w Kurzelowie?

- 1 listopada harcerze, zuchy i uczniowie Zespołu Placówek Oświatowych trzymają warty honorowe (podobnie jak podczas większych świąt narodowych). Ubrani w mundury stoją przy poszczególnych grobach podczas odprawianej na cmentarzu procesji i nabożeństwa. Pamiętają o tym, żeby zapalić na grobach bohaterów Kurzelowa znicze, żeby zmarli tego dnia nie byli samotni i opuszczeni. Czasem zdarza się, że ktoś z rodzin zmarłych, który przyjeżdża na Wszystkich Świętych, widzi porządek na mogile i dziękuje młodzieży za całoroczną opiekę nad grobem. To motywuje ich do dbania o nagrobki.

* Szkoła w Kurzelowie, z tego co widać, nigdy nie zapomina o ważnych datach w dziejach naszego narodu.

- Staramy się kultywować pamięć o poległych. Co roku 27 listopada organizujemy w szkole uroczysty apel poświęcony zamordowanym mieszkańcom Kurzelowa. Nie zapominamy też o 1 września, który jest rocznicą wybuchu II wojny światowej. Znicz przy wizerunku Jana Pawła II płonie w holu naszej szkoły przez cały czas, od chwili śmierci Ojca Świętego. Chyba żadna szkoła w powiecie nie ma takiego znicza przy obrazie Papieża, jak nasza.

* Dziękuję za rozmowę.