W ferie daj dziecku odpocząć [ROZMOWA Z EKSPERTEM]

Izabela Mortas: Dlaczego ferie są dzieciom tak potrzebne?
Psycholog dziecięcy Justyna Pokrzywka: Przede wszystkim po to, by odpoczęły. Tak jak my, dorośli potrzebujemy urlopu od pracy, tak nasze pociechy wolnego od szkoły, codziennego porannego wstawania.

Odpoczynek to pojęcie bardzo szerokie. Jak on powinien wyglądać? Czy możemy w ogóle przyjąć jakiś ogólny schemat?
To jest kwestia bardzo indywidualna. Wiele zależy od tego, czy dziecko lubi aktywny wypoczynek, czy na przykład woli wolny czas spędzić w domu. Jeśli jest ruchliwe, dostosujmy rozrywkę do jego preferencji - zaproponujmy wyjście na łyżwy, sanki, narty, do bawialni, na zajęcia w ośrodkach kultury. Jeżeli nie ma ochoty na takie wyjścia, zorganizujmy zabawę w domu. Oczywiście nie chodzi o to, by pozwolić dziecku oglądać do woli telewizję, czy grać na komputerze. Mamy dać swobodę, ale jednak w pewnym sensie kontrolowaną.

W jaki sposób?
Nie zapominajmy o zasadach, które obowiązują na co dzień. Ferie są przede wszystkim odpoczynkiem od obowiązków szkolnych, nie zaś całkowitym leniuchowaniem. Dzieci nadal powinny wychodzić rano z psem, porządkować po sobie miejsce, w którym przebywają... Pewne reguły muszą nadal funkcjonować, nie ma od nich odstępstw.

Powiedziała Pani, że zimowa przerwa to czas odpoczynku od nauki. Co jednak robić w sytuacji, gdy dziecko ma w szkole zaległości, nie radzi sobie z niektórymi przedmiotami?
Mimo wszystko radzę, by odłożyć to na później. W innym przypadku będzie to po prostu dla dziecka krzywdzące. Jakikolwiek jest rezultat jego starań, przez cały czas pracuje tak samo jak inni uczniowie, którzy w tym czasie odpoczywają. Każdy, bez względu na efekty, potrzebuje by jego umysł odpoczął. Oczywiście możemy też aktywizować dziecko poprzez zabawę. W moim gabinecie często stawiają się rodzice, których pociechy mają problemy z matematyką. Jest wiele planszówek, gier logicznych, które pomagają rozwijać myślenie matematyczne. W czasie ferii możemy śmiało pograć w nie z dziećmi. Nawet niektóre gry komputerowe rozwijają umiejętność logicznego myślenia. Warto w czasie wolnym uczyć dziecko w niestandardowy sposób, przy okazji.

Wielu rodzicom na czas ferii nie udaje się mimo chęci wziąć urlopu. Jak w takiej sytuacji należycie zadbać o dziecko?
Warto pomyśleć o tym wcześniej. W przerwie zimowej mnóstwo rzeczy dzieje się w mieście, szkoły, instytucje kulturalne, sportowe organizują wiele bezpłatnych i ciekawych zajęć, które warto dzieciom przedstawić. Poszukajmy propozycji, bądźmy kreatywni. Nie narzucajmy też dzieciom, jak mają wykorzystać wolne, lecz podpowiadajmy, pozwólmy im samym podejmować decyzje. To dobra nauka samodzielnego myślenia i dbania o siebie. Dziecko powinno uczestniczyć w planowaniu aktywności.

Jak nie dopuścić, by wolne chwile marnowało przy komputerze?
Zachęcam do przygotowania planu dnia, a konkretniej - wyznaczenia godzin użytkowania komputera. Jeśli jest taka potrzeba, czas spędzony w ten sposób kontrolujmy stoperem czy budzikiem. Ustalmy zasady z dzieckiem. Możemy też zaproponować nagrodę za ich przestrzeganie w postaci wspólnego wyjścia do kina, na basen czy inną, która będzie dla dziecka przyjemnością.

Wiele osób decyduje się na zimowe wyjazdy. Jak przygotować do nich dziecko, jeśli wyrusza bez naszej opieki?
Tuż przed wyjazdem, szczególnie jeśli to pierwszy samodzielny, niewiele już możemy zrobić. Takie przygotowania warto rozpocząć odpowiednio wcześniej. Pozwolić dziecku spać u dziadków, cioci, u koleżanki... Ważne, by znalazło się poza domem i spało bez obecności rodziców. Ważne są także rozmowy. Powinniśmy dziecku dokładnie przedstawić, jak będzie wyglądał wyjazd i jaki będzie program dnia. Musi mieć pełny obraz tego, co je czeka. Nieznane zawsze budzi pewien stres, dlatego powinniśmy go oszczędzić dziecku.

Dziękuję za rozmowę.