W Wielki Czwartek rozpoczyna się święte Triduum Paschalne. To najważniejszy czas dla wszystkich chrześcijan

Co z tym poniedziałkiem wielkanocnym?

Co z tym poniedziałkiem wielkanocnym?

Poniedziałek wielkanocny obchodzimy uroczyście jako pierwszy dzień oktawy Zmartwychwstania Chrystusa, ale nie jest to już Święto Zmartwychwstania - tłumaczy ksiądz Dariusz Gącik.
Dzień ten nie ma specjalnego znaczenia liturgicznego. W wielu krajach zachował świąteczny charakter dla podkreślenia ważności uroczystości Zmartwychwstania Chrystusa.

To trzydniowe święto

Jak wyjaśnia ksiądz Dariusz Gącik, wikariusz generalny kurii diecezjalnej w Kielcach, święte Triduum Paschalne rozpoczyna się w Wielki Czwartek wieczorem mszą świętą Wieczerzy Pańskiej, a kończy nieszporami w Niedzielę Wielkanocną. - Te trzy dni to najważniejsze święta chrześcijańskie, których kulminacją jest Wigilia Paschalna, pamiątka Paschy Chrystusa. Poszczególne dni Triduum liczy się na sposób liturgiczny: początek nowego dnia następuje wieczorem dnia poprzedniego. Nie są to trzy dni świąt, ale jedno święto trwające trzy dni, gdzie najważniejsza jest noc z soboty na niedzielę - tłumaczy.

Dlatego obchodzenie Świąt Paschalnych należy rozpocząć mszą świętą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek. Wówczas przypomina się ustanowienie Eucharystii i kapłaństwa. Specyficznym momentem liturgii Wielkiego Czwartku jest obrzęd umycia nóg na upamiętnienie tego, co Jezus uczynił, a co św. Jan Ewangelista przekazał jako drugą stronę ustanowienia Eucharystii. Liturgia tego dnia akcentuje owoc ofiary Chrystusa, jaką jest miłość również w wymiarze społecznym. Po liturgii przenosi się Najświętszy Sakrament do bocznej kaplicy i dokonuje się obnażenia ołtarza oraz zasłania się krzyże. Eucharystia nie będzie sprawowana do uroczystej liturgii Wielkiejnocy. Krzyż zostanie odsłonięty dopiero w czasie liturgii Wielkiego Piątku.

W Wielki Piątek pochylamy się nad tajemnicą Krzyża Świętego, poprzez liturgię Męki Pańskiej, na której spożywamy chleb, konsekrowany podczas mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek. Adoracja krzyża stanowi kulminacyjny moment liturgii. Wielki Piątek to także dzień postu, modlitwy i wyciszenia.

Tak świętują prawosławni

Tak świętują prawosławni

Triduum Paschalne to czas szczególny także chrześcijan obrządku prawosławnego.
W prawosławiu w Wielki Czwartek wspomina się Ostatnią Wieczerzę, na której Chrystus ustanowił Eucharystię, w cerkwi odprawiana jest liturgia św. Bazylego. Biskupi konsekrują olej. Wieczorem odbywa się utrenia Wielkiego Piątku, czyta się 12 fragmentów Ewangelii opisujących wydarzenia od Wieczerzy Pańskiej do pogrzebu Jezusa. W Wielki Piątek odprawia się wieczernię poświęconą śmierci Jezusa na krzyżu. Uroczyście przenosi się płaszczenicę - wizerunek Chrystusa leżącego w grobie do środkowej części świątyni i umieszcza na stole symbolizującym grób. W Wielki Piątek odprawiania jest też zwykle jutrznia wielkosobotnia z uroczystą procesją z płaszczenicą, która symbolizuje złożenie Chrystusa w grobie. Wiernych przez cały dzień obowiązuje post ścisły. W Wielką Sobotę w czasie liturgii wspomina się zstąpienie Chrystusa do piekieł. Najpierw odczytuje się 15 fragmentów ze Starego Testamentu przepowiadających ukrzyżowanie i zmartwychwstanie Chrystusa. Przed Ewangelią kapłani zmieniają szaty z ciemnych na białe. Ewangelia opowiada o Zmartwychwstaniu. Po liturgii kapłan święci chleb i wino, jaja i mięso.

W Wielką Sobotę rozważamy Mękę, śmierć Chrystusa i jego zstąpienie do otchłani, trwamy w modlitwie przy Grobie Pańskim. W tym dniu Kościół zaleca również zachowanie postu, chociaż nie jest to obowiązek. Szczytem Triduum jest czuwanie nocne po zachodzie słońca. Od tej nocy biorą nazwę Święta Paschalne. Pierwszym znakiem liturgii jest ciemność, symbol śmierci, grzechu, ludzkiego zagubienia. W tę ciemność wkracza Chrystus Zmartwychwstały. Jego znakiem jest wejście w procesji przewodniczącego liturgii z zapalonym paschałem, od którego wierni zapalają świece i słuchają słów orędzia paschalnego, Exultetu, zwiastującego Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.

Czytania Wigilii Paschalnej przedstawiają noce, które mają szczególne znaczenie w historii zbawienia: noc stworzenia, noc Abrahama przed ofiarowaniem syna, noc wyjścia z niewoli egipskiej i noc Zmartwychwstania. Następnym znakiem jest woda, którą zostajemy pokropieni na pamiątkę przyjętego chrztu. Potem następuje radosna Eucharystia. Po jej zakończeniu lub w niedzielę o świcie odbywa się procesja rezurekcyjna, podczas której ogłaszamy: Chrystus zmartwychwstał. Naprawdę zmartwychwstał.

Jak dobrze przeżyć święta?
- Przede wszystkim trzeba pamiętać, że to mają być święta ducha, a nie święta brzucha - radzi ksiądz Michał Haśnik. - Nie jest ważne, co postawimy na stole, ile tam będzie pisanek, ciast. Liczy się to, żebyśmy zapatrzyli się w Niedzielę Wielkanocną w pusty Grób Pański i zrozumieli, że Chrystus umarł za nas i zmartwychwstał, żebyśmy mieli życie wieczne.