Właśnie tak wyglądał zamek w Chęcinach

- Tomasz Gąsior, absolwent historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego pisząc podanie o staż wymienił swe zainteresowania, wśród nich było modelarstwo - mówi Kalina.- A ponieważ pomysł zrekonstruowania zamku chodził za mną od dawna decyzja była prosta.

TRUDNE ZADANIE

Tomek Gasior najpierw wyraził zgodę na zrobienie makiety, a potem, kiedy ją przemyślał, trochę się przeraził. Do tej pory wykonywał modele broni pancernej, pojazdów opancerzonych, czołgów, zamek to zupełnie inna bajka.

- Zadanie było o tyle łatwiejsze, że dokumentację zamku już w 1983 roku przygotowała dwójka architektów Danuta Czapczyńska i Jan Janczykowski - mówi Kalina. Wtedy powstała cała seria makiet różnych obiektów, jednak z wykonania Chęcin zrezygnowano.

Dlaczego? Bo, mimo że oparto je na inwentaryzacji przeprowadzonej w 1602 roku, to wątpliwości co do ostatecznego wyglądu było sporo. Dotyczyły wysokości murów, zwieńczenia baszt. - My przyjęliśmy, że mury są trochę niższe niż założono, na podstawie analogii z innymi obiektami zdecydowaliśmy o wyglądzie innych detali, jednak całe założenie jest zgodne z tym, co potwierdzają badania archeologiczne i pomiary wykonane na zamku - wyjaśnia dyrektor.

POTEM BYŁO TYLKO GORZEJ...

Rok 1602 to czas świetności zamku, za kilka lat budowlę zniszczą wojska Mikołaja Zebrzydowskiego, ale jeszcze w tym roku zamek otoczony murami pyszni się na wzgórzu. Wstępu do zamku górnego broni zwodzony most i brama, w której mieści się kaplica. Na zamku górnym jest dom, w którym w czasie wizyt pomieszkuje król. To tak zwany dom wielki z kuchnią i skarbcem. Tutaj przechowywano księgi grodzkie, tutaj mieszkała też załoga broniąca zamku. Na zamku dolnym znajduje się siedziba burgrabiego i pomieszczenia gospodarcze. Daszek znajduje się nad cysterną, w której przechowywano wodę, a którą po wiekach mylnie brano za studnię. Wzdłuż murów biegną schody i ganki.

- Praca nad wykonaniem makiety trwała trzy miesiące - przyznaje Tomasz Gąsior. Ściany zrobił z grubego kartonu oklejając je imitacją kamiennego muru, wieże są obłożone imitacją cegły, ale z papieru ściernego. Drewniane elementy pomalowano na brązowo. Dopiero po wykonaniu całości zamek został osadzony na skale, także papierowej, pomalowanej szpachlą by imitowała wapienne skały.

ZAKRĘTY HISTORII

- Zamek z 1602 roku to surowe gotyckie gniazdo - wyjaśnia Dariusz Kalina. - Po spaleniu w 1607 roku odbudowano go, bo Chęciny były wtedy siedzibą starostwa. Renowację przeprowadzał znakomity kamieniarz, mieszkający na miejscu architekt Kacper Fodyga. Przebudował on dom mieszkalny na górnym zamku nadając mu kształt podkowy, oba skrzydła zakończone były wieżami. Prace niemal ukończono, kiedy starosta Stanisław Branicki zmarł, a jego następca, syn Jan Klemens zawiesił wszystkie prowadzone przez ojca inwestycje. Zamierzamy pokazać także w formie makiety drugą fazę rozwoju zamku - z roku 1613, kiedy zamienił się on w renesansowy obiekt. Jeszcze w 1707 roku mieściła się w nim kancelaria, ale powoli popadał w ruinę, brakowało funduszy na jego utrzymanie, a do naszych czasów dotrwały fragmenty murów, budynków, wież.

Makietę zamku ośrodek przekazał władzom Chęcin i można oglądać ją w zabytkowej Niemczówce. - Będzie to pierwszy przystanek na szlaku naszych nieistniejących już rezydencji i dworów - mówi burmistrz Robert Jaworski.