Złoto i jego tajemnice. Próby, karaty, dodatki innych metali...

Złoto jest znane i cenione na całym świecie. Jednak różne kraje w inny sposób określają jego czystość i wartość. Ponieważ złoto bardzo rzadko występuje w czystej postaci, a zdarza się też, że celowo jest łączone z innymi metalami lub stopami, wymyślono systemy miernicze, które określają stopień czystości przedmiotu wykonanego ze złota. Najbardziej popularne są systemy wyrażone w próbach i karatach.

PRÓBY I KARATY

W Europie obowiązuje system tak zwanych prób.  - Próba oznacza informację o ilości czystego złota albo innego metalu zawartego w danym stopie na tysiąc jednostek. Na przykład złoto o próbie 999 oznacza, że wyrób składa się z 999 części złota i pozostałej do tysiąca części innego metalu – tłumaczy Rafał Green z Pracowni Jubilersko-Złotniczej w Kielcach. - Najpopularniejsza próba złota w Polsce to 585. W Stanach Zjednoczonych oraz w krajach Dalekiego Wschodu używa się systemu mierniczego wyrażonego w skali karatowej, gdzie 1 karat odpowiada wagowo zawartości 1/24 czystego złota w stopie. Na przykład złoto o próbie 999 odpowiada złotu 24-karatowemu, natomiast próba 585 to złoto 14-karatowe.

RODZAJE ZŁOTA

Złota biżuteria różni się między sobą nie tylko kształtem i przeznaczeniem, ale także odcieniem, a nawet barwą. - Kolor złota zależy od rodzaju i zawartości innych metali w stopie. Do wyrobu biżuterii ze złota używa się domieszek srebra, miedzi, palladu i niklu. Powstają w ten sposób różne za-barwienia. Białe powstaje ze stopu złota z niklem i palladem, czerwone i zielonkawe ze stopu ze srebrem i miedzią. Rzadziej występuje złoto zielone i niebieskie – wyjaśnia nasz rozmówca.

Od pewnego czasu panuje moda na biżuterię z białych metali, w tym ze złota białego. Białe złoto określane jest fachowo złotem palladowym i niklowym, ponieważ to właśnie pallad lub nikiel dodane do czystego złota powodują jego odbarwienie i nadają mu kolor zbliżony do wyrobów ze srebra czy platyny. Karat to miara zawartości złota w stopie.

      1 karat to 1/24 zawartości wagowej złota w stopie. Oznacza to,

      że złoto** 24-karatowe jest złotem czystym. **

- Białe złoto palladowe, w przeciwieństwie do tradycyjnie stosowanego w Polsce złota niklowego, nie uczula i jest całko-wicie bezpieczne nawet dla osób z skłonnością do alergii – zapewnia Rafał Green.

PIELĘGNACJA BIŻUTERII

Biżuteria wykonana ze złota powinna być odpowiednio użytkowana, tak żeby się szybko nie niszczyła.

- Trzeba pamiętać, że im złoto ma wyższą próbę, tym jest bardziej miękkie i łatwiej się niszczy. Natomiast im próba niż-sza, tym kruszec bardziej twardy i odporny na zniszczenia, ale wtedy bardziej śniedzieje – podkreśla Green.

Do samodzielnego czyszczenia wyrobów ze złota specjaliści zalecają używać miękkiej szczoteczki, ciepłej wody i płynu z detergentem.

- Zabrudzoną powierzchnię należy delikatnie wyszczotko-wać, a następnie po wypłukaniu, wytrzeć miękką szmatką – zaleca  nasz rozmówca. - Jednak sami nigdy nie będziemy w stanie odnowić zniszczonej biżuterii w taki sposób, w jaki dokonają tego specjaliści w zakładzie złotniczym.

W załączniku pod zdjęciem prezentujemy przeliczenie karatów na próby