Chichen Itza meksykański "nowy" cud świata (zdjęcia)

Podobno Chichen Itza, na meksykańskim półwyspie Jukatan, najciekawiej i najbardziej czarodziejsko wygląda podczas wiosennego lub jesiennego zrównania dnia z nocą (21-21 marca, 21-22 września). Wtedy bowiem można podziwiać grę światła i cienia, która daje efekt w postaci węża pełzającego po schodach El Castillo, największej budowli miasta. Efekt ten trwa 3 godziny i 22 minuty.

Moim zdaniem kompleks jest piękny zawsze, o czym świadczy fakt, iż w lipcu 2007 roku Chichen Itza znalazła się wśród siedmiu "nowych" cudów świata. Organizatorem plebiscytu była szwajcarska fundacja New 7 Wonders, a wzięło w nim udział 100 mln internautów i głosujących telefonicznie.

Tajemnicze odejścia i powroty

Do końca nie wiadomo, jakie były początki miasta, większość archeologów skłania się jednak do tezy, iż w pierwszej ważnej osadzie w okresie późnoklasycznym mieszkali jedynie Majowie. Około IX w. z niewyjaśnionych przyczyn ludzie opuścili ją.

Po stu latach w Chichen Itza znów zaczęło się życie, Majowie prawdopodobnie powrócili do świętych miejsc swych dziadów. Zaraz potem najechali ich Toltekowie powodując zmieszanie się kultur, religii i obrzędów. Stąd można do dziś oglądać wizerunki Chaca - boga deszczu Majów i Quetzalcoatla - Pierzastego Węża, boga Tolteków. W pewnym momencie miasto zaczęło podupadać, a w XIV wieku, z niewiadomych przyczyn, opuścili je mieszkańcy.

Handlarze i zamknięte schody

Powróciłam do Chichen Itzy po 10 latach. Natychmiast zauważyłam dwie istotne zmiany. Pierwsza to obecność handlarzy oferujących rzeźby, hamaki, makatki, ozdoby. Druga to zakaz wchodzenia na największą budowlę, El Castillo. Podobno zakaz wprowadzono po kilku niebezpiecznych upadkach turystów wdrapujących się po stromych schodach.

Piramida - kalendarz

Piramida zbudowana jeszcze przed najazdem Tolteków, prawdopodobnie ok. 800 r., to kamienny kalendarz Majów. Każdy z dziewięciu poziomów piramidy rozdzielają schody, w sumie więc jest 18 platform, co odpowiada osiemnastu 20-dniowym miesiącom majowskiego roku. Cztery ciągi schodów mają po 91 stopni, gdy dodamy górną platformę, otrzymamy liczbę 365 - ilość dni w roku. Na każdej fasadzie mieszczą się 52 płaskie kasetony symbolizujące 52 lata w zamkniętym cyklu.

W piramidzie można znaleźć jeszcze inne tajemnice. Jedną z nich jest jej wnętrze, w którym znajduje się kolejna piramida. Gdy archeologowie odkryli ją, znaleźli jaskrawoczerwony tron w kształcie jaguara, z wprawionymi oczami i cętkami z błyszczącego nefrytu, który wciąż można oglądać. W tym tajemniczym sanktuarium stoi także toltecka figura Chac-Mool, spotykana także w innych miejscach kompleksu. Kamienny leżący i podpierający się na łokciach Chac trzyma misę, do której prawdopodobnie spływała krew składanych w ofierze ludzi.

Pelota - przodek footballu

Miłośnicy piłki nożnej znajdą w Chichen Itza coś bardzo interesującego - boisko do gry w pelotę, która jest przodkiem współczesnych gier. W pelotę grano w całej Mezoameryce używając do tego dużej piłki lanej z kauczuku, niezwykle ciężkiej i twardej.

Reguły i sposób punktowania nie są dziś dokładnie znane, wiadomo tylko, że nie wolno było piłki trzymać w rękach, a najlepsze strzały oddawano z biodra. Stroje graczy, które miały chronić ich przed kontuzją, składały się z szerokiego ciężkiego pasa wykonanego z drewna i skóry, ochraniaczy na biodra i kolana, rękawic, a w niektórych rejonach nawet z hełmów.

Zwyciężali ci, którzy pierwsi zdołali przerzucić piłkę przez wysoko umieszczoną kamienną obręcz. Kapitan przegrywającej drużyny, a często i wszyscy zawodnicy, byli składani w ofierze. Według innej teorii na ścięcie szli wygrywający.

Czaszki i studnia śmierci

Kolejną, mrożącą krew w żyłach budowlą, jest Świątynia Czaszek. Platforma w kształcie litery T ozdobiona jest setkami wyżłobionych czaszek i wizerunkami orłów rozdzierających piersi ludzi, by wydrzeć z nich serca.

Wędrując na północ drogą, przy której obecnie stoi mnóstwo straganów z pamiątkami, można dotrzeć do kolejnej ciekawostki - olbrzymiej, zapadniętej studni. Cenote - Święta Studnia to budzący grozę naturalny zbiornik o średnicy ok. 60 m i głębokości 58 m.

W 1900 r. profesor Harvardu i konsul USA, Edward Thompson, zaintrygowany krążącymi wśród miejscowej ludności opowieściami o dziewicach strącanych do cenote w ofierze bóstwom Majów, postanowił zbadać dno studni. Razem z rozmaitymi przedmiotami i ludzkimi kośćmi wyłowiono złotą i jadeitową biżuterię pochodzącą ze wszystkich zakątków Meksyku, a nawet z Kolumbii. Późniejsze ekspedycje pozwoliły na znalezienie jeszcze wielu innych bardzo cennych przedmiotów. Obalono też pogląd o ofiarowywaniu wyłącznie dziewic. Na dnie spoczywały bowiem szczątki ludzi w różnym wieku: dzieci, starców, chorych i rannych, ale także młodych i silnych.

Majowie - astronomowie

Jedną z najbardziej fascynujących budowli Chichen Itza jest obserwatorium astronomiczne, nazwane przez Hiszpanów El Caracol (Ślimak). Wzniesiono go na planie koła, a style architektoniczne i wyobraźnia religijna znalazły połączenie w czterech wizerunkach boga Chaca, patrzących znad czterech zewnętrznych wejść na cztery strony świata. Okna w kopule obserwatorium rozmieszczone są zgodnie z kolejnością pojawiania się na niebie gwiazd w określone dni roku. Z tego miejsca kapłani ogłaszali właściwy czas na odprawianie obrzędów religijnych, świętowanie, siewy i żniwa.
Niezwykłe wrażenie wywołuje też spacer po Świątyni Tysiąca Kolumn, gdzie każda z kolumn ozdobiona jest różnorodnymi płaskorzeźbami.