Historyczna gratka. Wczesnośredniowieczny Radom był... duży i bogaty

PAN w Radomiu

PAN w Radomiu

Polska Akademia Nauk ma swoją placówkę w Radomiu. Na jej potrzeby miejska spółka Rewitalizacja oddała część wyremontowanej kamienicy Starościńskiej przy ulicy Grodzkiej. Tam teraz swoją bazę mają archeolodzy. Ale placówka będzie działała na stałe. Planowane jest uruchomienie w Radomiu studiów doktoranckich i podyplomowych. W tym względzie Polska Akademia Nauk będzie współpracowała z Uniwersytetem Warszawskim. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem i będzie takie zapotrzebowanie ze strony przyszłym studentów nabór może ruszyć już w styczniu 2013 roku. Niewykluczone, że przy ulicy Grodzkiej będą prowadzone kursy przygotowawcze dla kandydatów na studentów Uniwersytetu Warszawskiego.

Badania na Piotrówce, gdzie swój początek miał Radom od kilku lat prowadzą archeolodzy z Polskiej Akademii Nauk. Dla nich to unikalne miejsce w skali kraju. Miejsce, gdzie w średniowieczu stał gród pozostało niezabudowane. Odkrywając kolejne warstwy ziemi znajdują ślady wczesnośredniowiecznego życia.

ZIEMIA ODKRYWA SKARBY

W tym roku archeolodzy kontynuują badania samego grodu na Piotrówce. Zdjęli już wierzchnie warstwy ziemi. Tak, jak w ubiegłym roku odkryli kolejne groby z XVIII wiecznego cmentarza.

- Znaleźliśmy ciekawy grób dziecięcy z świetnie zachowaną kolią z paciorków - mówi Maciej Trzeciecki z Polskiej Akademii Nauk, kierownik zespołu prowadzącego badania archeologiczne na Piotrówce. - Znalezisko ciekawe, bo grobów z wyposażeniem jest niewiele.

Najważniejsze jednak dla archeologów są warstwy wczesnośredniowieczne. Każdy niemal ruch łopatą przynosi kolejne odkrycia. - Odkryliśmy wał grodu - zdradza Trzeciecki. - To bardzo cieszy, bo nie spodziewaliśmy się, że tu jest jeszcze zachowany. Jego konstrukcja jest identyczna z tą, którą badaliśmy dwa lata temu po przeciwnej stronie grodu.

Sam wał pozwala określić zasięg i rozplanowanie grodu. Wiadomo, że był duży, zdaniem archeologów miał około dwóch hektarów powierzchni.

WAŻNY OŚRODEK, DUŻY GRÓD

- Gród i osady wokół to była gęsta zabudowa. Myślę, że mogło tu mieszkać około tysiąca osób - wylicza Maciej Trzeciecki. - W dzisiejszych realiach to niewiele, ale jak na warunki wczesnośredniowieczne to liczba imponująca. To musiało być duże miasto.

Duże i najprawdopodobniej bogate. Ludzie żyli tam z danin przekazywanych przez okoliczne osady. Wszystko wskazuje też na to, że kontrolowali handel. Tędy wiodły szlaki handlowe z północno - zachodnich obszarów Europy i Rusi. Mieli kontakty z centrum państwa piastowskiego, niewykluczone, że sięgali dalej, aż do Morza Bałtyckiego.

Archeolodzy odkrywają tak zwane obiekty osadnicze, czyli na przykład różnego typu paleniska, prawdopodobnie elementy zabudowy grodu. Znaleźli już też na przykład kościany flet. Wykopali też między innymi groty broni, noże, sprzączki, klamry, ostrogi, garnki.

BĘDZIE PARK I SKANSEN

W poniedziałek, w Radomiu był prezes Polskiej Akademii Nauk profesor Michał Kleiber. Mówił między innymi o bardzo udanej współpracy z miastem. Radom współfinansuje badania na Piotrówce.

- Piotrówka to niezwykle ciekawy teren badań naukowych, unikatowy w skali kraju - uważa Michał Kleiber. - Poprzez odkrywanie rzeczy z przeszłości wzmacnia się pozycję miasta dziś. Park historyczny, który ma tu powstać to wspaniała rzecz.

Park, o którym wspomina profesor Kleiber to plan na przyszłość. Miasto chce takie miejsce stworzyć na Piotrówce. Archeologiczne badania i wnioski naukowców, które z nich wyciągną mają pomóc w jego stworzeniu. Może powstać skansen, w którym pokazana ma być zabudowa średniowiecznego grodu.

- Finałem naszej pracy może być park historyczno - archeologiczny, ze skansenem właśnie, ścieżką edukacyjną - mówi Andrzej Buko, szef Instytutu Etnologii i Archeologii Polskiej Akademii Nauk. - To musi być atrakcyjne miejsce także do wypoczynku. Myślę, że takiego drugiego w Polsce nie będzie.