Muszyna. Niezwykły park zdrojowy

Jego budowa możliwa była dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej. Inwestycję tę realizowano, o czym można przeczytać na dużej tablicy informacyjnej przy wejściu do nie ogrodzonego parku, w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 - 2013. Z wyliczoną dosłownie co do grosza wartością całkowitą projektu 6.634.151,80 zł, w tym unijnego dofinansowania 4.975.613,85 zł. Park ten znajduje się na skraju Muszyny - siedziby nieco ponad 5-tysięcznego miasta i gminy uzdrowiskowej.

Ale tuż obok - dzieli je tylko pas kilkudziesięciu wysmukłych świerków i modrzewi - popularnego sanatorium "Korona", najwyżej położonego dużego budynku w uzdrowisku. Bardzo podnosi to atrakcyjność tego parku dla jego kuracjuszy. Inni, zamierzający w nim spacerować lub odpocząć, a także turyści - nawet o tej porze roku jest ich tu sporo - muszą przejść z muszyńskiego rynku około 2 kilometrów, częściowo pod górę. W najwyższym punkcie parku wzniesiono solidną, obudowaną kamieniami wieżę widokową, ze szczytu której roztaczają się piękne panoramy Muszyny, jej okolic oraz sąsiednich i nieco dalszych wzgórz.

Na lekko opadającym w dół terenie parku wytoczono alejki spacerowe, ustawiono solidne ławki, mostki i kilka drewnianych altanek oraz podobnych budowli o różnym przeznaczeniu dla kuracjuszy i gości. W tym pięć nowoczesnych, całorocznych urządzeń do ćwiczeń fizycznych i rozciągania mięśni. Również w zimie korzystają z nich chętni. Stoją latarnie z zamontowanymi na nich również kamerami obserwacyjnymi. Jest kilka estetycznych i dobrych merytorycznie dużych tablic w języku polskim - także dla niewidomych w alfabecie Braille’a, słowackim - granica z tym naszym południowym sąsiadem odległa jest zaledwie o 5 km - oraz angielskim przedstawia historię Muszyny, plany parku oraz informacje o jego częściach.

I to jest w nim chyba najciekawsze. Podzielono go bowiem na pięć części - ogrodów tematycznych. Dosyć niezwykłych w pomyśle i realizacji. Są to bowiem ogrody o nazwach: Dotykowy, Dźwięku, Smakowy, Wzrokowy i Zapachowy. Jak to wygląda, lub będzie wyglądać po zakończeniu nasadzeń od wiosny do jesieni, o obecnej porze roku można przeczytać i zobaczyć tylko na tych tablicach. Ogród Dotykowy, a właściwie zapachowo - dotykowy, czytam na informującej o nim, posiada roślinność skomponowaną z gatunków o liściach zróżnicowanych fakturowo.

A więc z różnego rodzaju pofałdowaniami, omszeniami, chropowatościami, gładkością, użyłkowieniem. Co - zdaniem pomysłodawców - dostarcza ludziom nowych bodźców dotykowych. "Można dotykać - zacytuję dosłownie - liści kutnerowato omszonych, które kojarzone będą z futerkiem zwierząt, lub bardzo delikatnych kwiatowych płatków równie gładkich jak skóra człowieka. W ogrodzie spotykamy: buki, lipy, klony, platany, jarzęby, trawuły, kostrzewy, kaliny. Po czym następują opisy właściwości i pochodzenia: klonu pospolitego, jarząbia szwedzkiego, lipy kaukaskiej, kaliny hordowiny, kostrzewy bantiery, kostrzewy popielatej i rajników. Z numerami - odnośnikami do ich fotografii na dole tablicy.

Ogród Dźwięku pomyślany został jako górski, z przewagą roślinności iglastej: jałowców, świerków, sosen oraz krzewinek i bylinek o kolorowych liściach i kwiatach, jak grążel żółty, pałka wąskolistna, sit rozpierzchły. Szmer wody - nie zapomniano i o strumyczku - pośród skałek i roślin działać ma relaksująco i wyciszająco. W ogrodzie tym, czytam dalej, są ścieżki i mostki zbudowane z materiałów budowlanych wydających pod nogami charakterystyczne dźwięki. "Zmysł słuchu - znowu zacytuję - wykorzystujemy z ogrodzie słuchając szumu strumienia, kaskad, wiatru w gałęziach, śpiewu ptaków, szelestu jesiennych liści czy chrzęstu żwiru pod nogami. Zamykając oczy zaczynamy więcej słyszeć, nasłuchiwać, odbierać dźwięki, które przedtem uchodziły naszej uwadze".

Na tablicy znajdują się także opisy - podobnie jak na pozostałych również alfabetem Braille’a oraz po słowacku i angielsku - głównych roślin. I ich kolorowe zdjęcia w okresie rozkwitu - w tym parku. Leszczyny południowej, serduszka okazałego, tawuły brzozolistnej, miskanta chińskiego, modrzewia japońskiego, świerka białego i świerka pospolitego. W Ogrodzie Smakowym zgromadzono roślinność owocującą. Oczywiście jej owoców, gdy dojrzeją, można będzie próbować. Opisano czereśnie, jabłonie, śliwy, dereń jadalny, różę pomarszczoną, malinę właściwą, jeżynę bezkońcową i aronię czarną.

Ogród Wzrokowy pomyślano jako "wspaniałe narzędzie relaksu i rehabilitacji ze względu na ogromny wachlarz kolorystyczny jaki oferuje przyroda". Rosną w nim rośliny o intensywnych barwach zarówno liści jak i kwiatów: forsycje, tawuły, lilaki, buki, platany, krokusy, sosny. O zmienności okresów kwitnienia i wegetacji. Dokładniej opisano forsycje, dereń biały, platan klonolistny, lilak pospolity i cebulicę.

Natomiast w Ogrodzie Zapachowym dominuje macierzanka tymianek - z jego nazwą łacińską, informacją o regionach świata w których rośnie dziko, smaku i aromacie. Ponadto czosnek ozdobny, turzyca, brzoza brodawkowata, hiacynt, cyprysik groszkowy, świerk pospolity i rojnik. Trochę trudno to sobie wyobrazić patrząc na pokrywę śnieżną i sterczące z niej nieliczne jeszcze, posadzone młode drzewa, ale pomysł i realizacja tego parku zdrojowego są bardzo oryginalne i ciekawe.