Barbara Kaszycka, Państwowa Inspekcja Pracy: - Każda osoba, która pracuje ponad przepisowe 40 godzin tygodniowo, powinna zapisywać czas swojej pracy w notesie bądź kalendarzu. Jest to bardzo przydatne w razie skierowania sprawy do sądu pracy. Wtedy trzeba udowodnić, ile i kiedy się pracowało ponad normalny wymiar godzin.
Zgodnie z kodeksem pracy swoje zawodowe obowiązki powinniśmy wykonywać maksymalnie 40 godzin w tygodniu, bez wyjątku. A jeśli pracujemy dłużej? Pracodawca powinien nam za to zapłacić albo dać nam dodatkowe wolne.
Dodatki do wynagrodzeń mogą przysługiwać na podstawie przepisów ustawowych - prawa pracy, układów zbiorowych lub regulaminów pracy. Dwa z nich - za pracę nocną i za nadgodziny - obowiązują niemal wszystkich pracodawców. Jedynie w przypadku pracy wykonanej ponad normę może on zrekompensować pracownikowi dodatkową pracę czasem wolnym.
CO TO SĄ NADGODZINY?
Pracą w godzinach nadliczbowych - czyli nadgodzinami - jest praca wykonywana ponad obwiązujące pracownika normy czasu pracy, a także wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, który wynika z systemu i rozkładu na przykład dyżurów czy zmian w firmie.
- Oznacza to, że bez względu na to, czy pracujemy w systemie ośmio-, dziesięcio- czy dwunastogodzinnym, tygodniowo nie powinno być to więcej niż ustawowe 40 godzin - wyjaśnia Barbara Kaszycka, rzecznik Okręgowej Inspekcji Pracy.
Praca taka musi być w specjalny sposób zrekompensowana. Może to być udzielenie czasu wolnego bądź wypłacenie pracownikowi dodatkowego wynagrodzenia.
JAKI DODATEK?
Prawo pracy rozgranicza dwie wysokości dodatku za pracę w nadgodzinach - 100 lub 50 procent wynagrodzenia liczonego stawką godzinową lub miesięczną. Dodatek w wysokości 100 procent wynagrodzenia przysługuje za nadgodziny przypadające w nocy, w niedziele i święta (które nie są dniami pracy wynikającymi z grafika) lub w dniu wolnym od pracy. Dodatek w tej wysokości należny jest również za pracę nadliczbową z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy.
Z kolei dodatek w wysokości 50 procent przysługuje za każdą godzinę pracy w nadgodzinach przypadających w innych sytuacjach.
NIEKTÓRYM NIE PRZYSŁUGUJE
Kodeks pracy rozgranicza także grupy osób, które nie mają prawa do dodatku za nadgodziny. Są to:
- pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy - rozumiemy przez to pojęcie pracowników kierujących jednoosobowo zakładem pracy i ich zastępców lub pracowników wchodzących w skład zarządu firmy oraz głównych księgowych,
- kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych.
- Jednak jeśli jest to kierownik działu bezpośrednio nie zarządzający firmą, wówczas obowiązują go takie same przepisy jak zwykłego pracownika. Może więc upominać się on o naliczenie nadgodzin - dodaje Barbara Kaszycka.
WOLNE ZAMIAST WYPŁATY
Kodeks pracy dopuszcza także możliwość zrekompensowania pracownikowi nadgodzin w formie wolnego. Ten sposób uwzględnia się szczególnie w takich przypadkach, gdy trzeba na przykład zostać godzinę czy dwie dłużej w biurze.
- Jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o wolne za nadgodziny, wówczas za każdą ponadliczbową godzinę pracy przysługuje mu godzina wolnego. Jeśli szef sam, bez zgody pracownika, udziela tego typu gratyfikacji, wówczas za jedną nadgodzinę przysługuje półtorej godziny wolnej - dodaje Barbara Kaszycka.
Polska chce dłuższego tygodnia pracy
Wczoraj, na nadzwyczajnym spotkaniu w Brukseli ministrowie państw członkowskich spierali się o nowe regulacje czasu pracy. Finlandia chce, by tydzień pracy nie przekraczał 60 godzin, a Polska - 65. Obecnie maksymalny tygodniowy wymiar czasu pracy wynosi 48 godzin. Ale większość krajów nie wlicza do niego czasu spędzanego na dyżurach.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
