„Pod przewodnią gwiazdą nauki” – to nowa wystawa w Kamienicy Deskurów przygotowana przez Resursę Obywatelską

Wystawa przygotowana przez Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezentowana w Muzeum Historii Najnowszej Radomia, przybliża zarówno sylwetkę wybitnego uczonego (a przy tym pioniera alpinizmu), jak i przy pomocy interaktywnych eksponatów pomaga przybliżyć i zrozumieć jego odkrycia.

Marian Smoluchowski, (1872 - 1917) to polski fizyk teoretyczny, pionier fizyki statystycznej, alpinista i taternik. Urodzony pod Wiedniem w latach 1890–1894 studiował fizykę na Uniwersytecie Wiedeńskim. W latach 1894–1895 odbył służbę wojskową, w 1895 obronił z wyróżnieniem pracę doktorską w Wiedniu. W 1898 został docentem. Przez kilka lat pracował w laboratoriach różnych ośrodków naukowych Europy (Uniwersytet Paryski, Glasgow, Berlin). W latach 1899–1912 pracował na Uniwersytecie Lwowskim, od 1900 jako profesor. W latach 1906–1907 był prezesem Polskiego Towarzystwa Przyrodników imienia Kopernika. Od 1912 pracował jako profesor na Uniwersytecie Jagiellońskim, w katedrze fizyki doświadczalnej.

Smoluchowski był klasykiem fizyki statystycznej. Prowadził badania nad wyjaśnieniem ruchów Browna. Albert Einstein wykorzystał uzyskane przezeń wyniki przy formułowaniu teorii wyjaśniającej chaotyczne ruchy cząstek. Jedno z równań teorii dyfuzji jest znane jako równanie Smoluchowskiego. 15 lipca 1917 został wybrany na rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zmarł 5 września 1917 w Krakowie w wyniku dyzenterii. Wspomnienie o nim napisał między innymi, Albert Einstein. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Gdyby Marian Smoluchowski żył 10 lat lat dłużej, zapewne znalazłby się na liście polskich noblistów i jego nazwisko byłoby powszechnie znane. Niestety zmarł przedwcześnie, lecz jego osiągnięcia w dziedzinie fizyki statystycznej po ponad stu latach wciąż mają wpływ na rozwój nauki.

Wystawę można oglądać do 22 lutego 2022 roku.