Radom. Resursa zaprasza na IX Spotkania z Kulturą Żydowską „Ślad”

- O historii radomskich Żydów, ich wkładzie w rozwój Radomia i ich życiu codziennym Resursa Obywatelska od ośmiu lat opowiada w kwietniu podczas Spotkań z Kulturą Żydowską „Ślad” – mówi Renata Metzger, dyrektor Resursy Obywatelskiej. - W tym roku, wyjątkowo, „Ślad” odbędzie się w sierpniu. Wtedy bowiem przypada 75. rocznica likwidacji radomskiego getta i zagłady niemal całej żydowskiej społeczności naszego miasta, stanowiącej w roku 1939 prawie 30 procent społeczności. Zapraszamy do udziału w tych wydarzeniach, w Resursie, na Glinicach, na placu Stare Miasto a także do zwiedzania Szlaku Pamięci Żydów Radomskich.

Jak podkreśla dyrektor Metzger, tegoroczne Spotkania mają dwa najważniejsze punkty: otwarcie uroczyste otwarcie Szlaku Pamięci Żydów Radomskich „Ślad” oraz promocja wydawnictwa „Księga Radomia. Historia zgładzonej przez nazistów społeczności żydowskiej w Polsce” - pierwszego polskiego wydania Księgi.
Szlak Pamięci i Księga stanowią materialny ślad po społeczności żydowskiej.

Na ulicach Radomia można już zobaczyć tablice, które wchodzą w skład Szlaku Pamięci Żydów Radomskich „Ślad”. W sumie na terenie miasta stanęło 11 tablic. Szlak prowadzi m.in. poprzez miejsca związane z dawną żydowską społecznością Radomia.

To plac, gdzie kiedyś znajdowała się synagoga (ul. Podwalna), duże getto (ul. Wałowa), małe getto (u zbiegu ulic Słowackiego i Złotej), obóz przy ul. Szwarlikowskiej (tablica na murze ratusza), dawny szpital psychiatryczny (na murze kościoła św. Wacława) i cmentarz żydowski. Tablice przypominają również takie miejsca jak siedziba stowarzyszenia „Ezra” (ul. Traugutta 52), Siedziba Żydowskiej Gminy Wyznaniowej (ul. Żeromskiego 9), Dom Starców i Kalek Wyznania Mojżeszowego (ul. Warszawska 3) i obóz pracy przy ul. Szkolnej (ul. Śląska/ al. Grzecznarowskiego).

Na budynku po dawnym Gimnazjum Towarzystwa „Przyjaciół Wiedzy” (ul. Kilińskiego 13), znajduje się już tablica pamiątkowa, dlatego nie będzie nowej, ale miejsce to zostanie włączone do szlaku.

- Na tablicach zamieszczone są zdjęcia dawnych mieszkańców społeczności żydowskiej Radomia- objaśnia Renata Metzger. - Zdjęcia dostaliśmy od ich potomków, którzy teraz w większości mieszkają za granicą. Pod zdjęciami są opisy danych miejsc w trzech językach: po polsku, angielsku i hebrajsku. To tylko skrótowe informacje. Więcej będzie zamieszczone na specjalnej stronie internetowej:www.szlakpamieci.radom.pl

Uroczyste otwarcie Szlaku Pamięci nastąpi w sobotę, 5 sierpnia, o godzinie 20 na Placu Stare Miasto.

„Księga Radomia” to zbiór świadectw po tych, którzy zginęli, odnalezionych i publikowanych przez tych, którzy ocaleli. ”Księga” ma być pomnikiem upamiętniającym 30 tysięcy zamordowanych radomskich Żydów. Jej pierwsze wydanie ukazało się w roku 1962 w USA w języku hebrajskim. Resursa wspólnie z Radomskim Towarzystwem Naukowym wydaje ją po raz pierwszy w Polsce po polsku. Promocja Księgi wraz z możliwością jej zakupu odbędzie się w piątek, 4 sierpnia, o godzinie 17 w Resursie. Połączona zostanie z otwarciem wystawy o historii radomskich Żydów.
Podczas Spotkań odbędzie się wiele koncertów, wystaw i spektakl teatralny.

Program „Śladu”:

3 sierpnia (czwartek)
g. 18.00 „Motywy żydowskie” - wystawa prac ks. Władysława Paciaka, Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” (ul. Kopernika 1)
g. 19.00 „Dom, którego nie było” - spotkanie z dr. Łukaszem Krzyżanowskim, autorem książki o powojennych powrotach Żydów do Radomia (Resursa, Sala Kameralna)

4 sierpnia (piątek)
g. 17.00 „Ślad” - otwarcie wystawy o historii radomskich Żydów (Resursa); „Księga Radomia. Historia zgładzonej przez nazistów społeczności żydowskiej w Polsce” - promocja pierwszego polskiego wydania Księgi (Resursa)
* g. 21.00 - „Kwartet Beethovena” - spektakl Teatru Resursa o zagładzie małego getta w Radomiu, na podstawie opowiadania Waldemara Nowakowskiego z towarzyszeniem muzyki na żywo (Glinice, park im. Rózika, wejście od ul. Lubońskiego).

5 sierpnia (sobota)
g. 18.00 „Dom-Radom”- spotkanie z dawnymi żydowskimi mieszkańcami Radomia i ich potomkami, świadectwa radomskich Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata (Resursa)
g. 20.00 - uroczyste otwarcie Szlaku Pamięci Żydów Radomskich „Ślad” i koncert Niny Stiller „Jidysze Perł” (plac Stare Miasto)
g. 21.30 - „Namiot Spotkania” - spotkanie przy muzyce, projekcje filmów o historii radomskich Żydów przygotowanych przez OKiSz „Resursa Obywatelska” (ogrody Stowarzyszenia Centrum Młodzieży „Arka”, plac Stare Miasto), na specjały kuchni żydowskiej zaprasza restauracja „Panie/Panowie”

6 sierpnia (niedziela)
g. 10.00 „Tamte rytmy” – Nina Stiller zaprasza na warsztaty interpretacji żydowskich piosenek i ruchu scenicznego (Resursa, Sala Baletowa),
g. 10.00 „Początek Księgi…” – happening i zwiedzanie autokarem Szlaku Pamięci Żydów Radomskich „Ślad” z przewodnikiem (start na placu przy ul. Bożniczej)
g. 12.00 odsłonięcie tablicy upamiętniającej Chaima Kinclera, ostatniego przewodniczącego „Beit Radom” w Izraelu (cmentarz żydowski, ul. Towarowa 1), recital romskiego zespołu „Bahtale Manasha”
g. 20.00 „Klejnot w Koronie” - prezentacja o historii Żydów w Radomiu z towarzyszeniem muzyki na żywo (ul. Bóżniczna).
Wstęp na wszystkie wydarzenia - wolny.
Na zwiedzanie Szlaku Pamięci Żydów Radomskich „Ślad” 6 sierpnia - liczba miejsc ograniczona (na ul. Bożniczej postawiony będzie autokar), zapisy w Resursie od 1 do 3 sierpnia w godz. 8 – 16, telefonicznie 048 362 42 63, osoba odpowiedzialna: Anna Pawlak. Podobnie zapisy obowiązują na warsztaty taneczne z Niną Stiller 6 sierpnia w Resursie.
Podczas „Śladu” na specjały kuchni żydowskiej zaprasza restauracja „Panie /Panowie”, ul. Piłsudskiego.

Partnerzy Resursy: Radomskie Towarzystwo Naukowe, Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia”, Archiwum Państwowe w Radomiu, Stowarzyszenie Centrum Młodzieży „Arka”, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.

Zobacz też: Film "Klecha" będzie kręcony w Radomiu. Zagrają Piotr Fronczewski i Ireneusz Czop