Warsztaty filmowo - historyczne o Czerwcu 1976 w Zespole Szkół Budowlanych w Radomiu

Warsztaty były częścią projektu „Filmowe Fale Historii” dofinansowanego ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie realizowanego w ramach programu „Patriotyzm Jutra”. Odbywają się one w pięciu miastach w Polsce. Patronat honorowy nad radomską imprezą objął Radosław Witkowski, prezydent miasta Radomia.

W zajęciach wzięło udział ponad 60 uczniów z dziewięciu radomskich szkół. W środowy poranek, tuż przed godziną ósmą, przy wejściu do gmachu szkoły przy ulicy Kościuszki 7 stanęła milicyjna nyska. Szybkim krokiem wybiegło z niej kilku milicjantów. Ustawili się przy drzwiach. Od tej chwili nikt nie mógł wejść do budynku, jeśli nie okazał dokumentu tożsamości i poprawnie nie odpowiedział na zadane pytanie, a wchodzących milcząco witali stojący w szpalerze uzbrojeni w karabiny, pistolety i pałki szturmowe mundurowi. Hasłem umożliwiającym tego dnia wejście były słowa: „ścieżka zdrowia”.

Potem młode panie w strojach z lat siedemdziesiątych zaprosiły do wspólnej wędrówki na terenie Zespołu Szkół Budowlanych. Tak zaczęła się mini gra terenowa. Kilkuosobowe grupy uczestników warsztatów filmowo-historycznych zaczęły poszukiwać ukrytych w obiekcie znaków, informacji, łamigłówek tematycznie związanych z wydarzeniami Czerwca ’76.

Po ich zebraniu i próbach rozszyfrowania uczniowie i nauczyciele zebrali się w sali konferencyjnej. Tutaj odbyły się główne części spotkania. Pierwszym gościem był Stanisław Kowalski, prezes Stowarzyszenia Radomski Czerwiec 76, uczestnik demonstracji pod gmachem KW PZPR, uznany za jednego z „prowodyrów” zamieszek w Radomiu i skazany za to 27 lipca 1976 r. przez Sąd Wojewódzki w Radomiu w trzecim z pokazowych procesów na karę trzech lat więzienia oraz nawiązkę w wysokości 5 tys. zł. Aresztowanie i skazanie zniszczyły bardzo dobrze zapowiadającą się karierę sportową tego młodego boksera.

Rozmawiały z nim Ewelina i Karolina. Pytania zadawali również przybyli na warsztaty uczniowie radomskich techników, liceów i gimnazjów. Drugim gościem był dr Sebastian Piątkowski, historyk z Instytutu Pamięci Narodowej, który w bardzo interesujący sposób przedstawił sytuację polityczną i społeczną Polski lat 70. Dzięki niemu młodzież mogła poznać wiele szczegółów z historii radomskiego Czerwca ’76 i lepiej zrozumieć kontekst robotniczych wystąpień.

Prelekcja zilustrowana zdjęciami i filmami dokumentalnymi zakończyła się wspólnym wysłuchaniem piosenki J. K. Kelusa pt. „Ballada o szosie E-7” oraz wywiadem. Kolejnym punktem spotkania młodzieży w Zespole Szkół Budowlanych było otwarcie wystawy w szkolnej „Galerii pod Kielnią”. Składa się ona z dwóch części. Na jednej zaprezentowane zostały zdjęcia wykonane przez młodzież w ramach konkursu fotograficznego „Pamięć w obiektywie – Radomski Czerwiec’ 76” zorganizowanego w ZSO Nr 4 w Radomiu. Druga część wystawy to przykłady publikacji niezależnych wydawnictw: NOWA, Niezależność, Aspekt oraz przedruki z Paryskiej KULTURY i Zeszytów Literackich. Uzupełnieniem jest różnorodność prasy podziemnej, jaka ukazywała się w latach 80.

Po przerwie i poczęstunku uczestnicy warsztatów wykazali się swoją wiedzą. Na podstawie informacji zebranych w pierwszej części spotkania – podczas mini gry terenowej – odpowiedzieli na pytania dotyczące Czerwca ’76 oraz twórczości Krzysztofa Kieślowskiego i Hanny Krall. W nagrodę za poprawne odpowiedzi i kreatywność uczestnicy otrzymali pamiątkowe koszulki. Wszyscy dostali również komiksy „Czerwiec ’76” wydane przez IPN.

Ostatni punkt warsztatów filmowo-historycznych związany był z polskim filmem telewizyjnym „Krótki dzień pracy” z 1981 roku. Opowiada on o wydarzeniach radomskich i przedstawiony w nim został punkt widzenia I sekretarza KW PZPR w Radomiu. Scenariusz powstał na podstawie reportażu Hanny Krall pt. „Widok z okna na pierwszym piętrze”. Po projekcji pogadankę „Ludzie radomskiego Czerwca 76 w filmie Kieślowskiego i Krall” poprowadził Lider Filmoteki Szkolnej, Jarosław Basaj.

Opiekę nad warsztatami sprawowały: Ewa Kaim i Małgorzata Krejmer oraz Jarosław Basaj. Wystawę przygotowała Iwona Nabzdyk. Organizacją gry, dekoracjami i prowadzeniem całości zajęli się, jak zwykle najlepsi, uczniowie Zespołu Szkół Budowlanych im. Kazimierza Wielkiego w Radomiu, przy ul. Kościuszki 7 oraz CN-B Feniks Radom.