150. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego - tak będziemy ją obchodzić w powiecie stalowowolskim

Powstanie Styczniowe skierowane było przeciwko rosyjskiemu zaborcy, kiedy nasiliły się represje wobec Polaków. W powiecie stalowowolskim większość ziem należała do Galicji podległej cesarstwu Austro-Węgierskiemu. Do Rosji należały ziemie w gminie Zaklików i Radomysla nad Sanem. I tam doszło do walk.

CARSKIE MAGAZYNY

W maju 1863 roku, 200-osobowy oddział dowodzony przez jednego z najsłynniejszych powstańców Marcina "Lelewela" Borelowskiego, zaatakował w Zaklikowie miejscowe magazyny carskiej straży granicznej i zdobył spore zapasy zaopatrzenia. Walko toczyły się także we wsiach Lipa i Zdziechowice.

W walkach powstańczych uczestniczyli również mieszkańcy pobliskich miejscowości leżących na terenie zaboru austriackiego. Tak było na przykład z około 40-osobową grupą radomyślan, którzy pod dowództwem Jędrzeja Pantery i Teodora Cukrowskiego przekroczyli zaborczy kordon i z powodzeniem zaatakowali rosyjski garnizon w Janowie Lubelskim. Rok później, gdy powstanie chyliło się już ku upadkowi, do Radomyśla powróciła zaledwie połowa uczestników tej wyprawy. Reszta zginęła podczas walk z Rosjanami.

PAMIĄTKI Z ZABORÓW

Dziś z okresu zaborów pozostały pamiątki. Przy kościele parafialnym w Zaklikowie znajduje się oryginalny słup graniczny oddzielający zabory Rosyjski i Austriacki. Między Lipą i Dąbrową Rzeczycką w ubiegłym roku powstała rekonstrukcja przejścia granicznego między zaborami. W Stalowej Woli na cmentarzu parafialnym znajduje się obelisk poświęcony powstańcom. Niedaleko od niego pochowany został ks. Jana Leszczyński, pochodzący z Gorzyc powstaniec styczniowy zmarły w 1906 roku. Trwają starania o rekonstrukcję zabytkowego nagrobka.

Zachowała się także informacja, że jeden mieszkaniec Rozwadowa (dziś osiedle Stalowej Woli) wziął udział w Powstaniu Styczniowym. To szlachcic Grzegorz Rozwadowski. Aresztowany był 28 marca 1864 r. za należenie do "partii żandarmów wieszateli". Zwolniony 31 tego samego roku.

MSZE ZA POWSTAŃCÓW

Uroczystości związane z obchodami 150. rocznicy Powstania Styczniowego odbędą się w Radomyślu nad Sanem 21 stycznia 2013 r. Uroczystości rozpoczną się od złożenia kwiatów na cmentarzu na "Zjawieniu", następnie będzie przemarsz do nowego kościoła, gdzie o godzinie 17.00 odprawiona zostanie msza w intencji powstańców.

W Zaklikowie Stowarzyszenie Kulturalno-Społecznie imienia Anny Nagórskiej weźmie 22 stycznia udział w mszy świętej poświęconej powstańcom. Początek o godzinie 17. Potem zapalone zostaną znicze na grobach pięciu powstańców styczniowych i na zbiorowej mogile, gdzie są pochowani bezimienni powstańcy.