83. rocznica wypędzenia Żydów z Tarnobrzega: Szafa Pamięci przechowuje nazwiska dawnych mieszkańców. Zobacz zdjęcia z obchodów

Od kilku lat z inicjatywy Tarnobrzeskiego Towarzystwa Historycznego na początku października tarnobrzeżanie spotykają się, by wspomnieć dawnych mieszkańców miasta.

Data jest nieprzypadkowa, bo 2 października 1939 roku rozpoczęła się zagłada Żydów, którzy wtedy stanowili 40 procent ludności miasta. Niemcy wypędzili ich za San do sowieckiej strefy okupacyjnej, wcześniej ograbiając z całego majątku. Tych, którzy nie byli w stanie iść, rozstrzelano. Przekraczanie rzeki w okolicach Radomyśla i w pobliżu Sieniawy miało dramatyczny przebieg, wielu utonęło. Większość już nigdy nie wróciła do swojego domu.

Poniedziałkowe uroczystości rocznicowe rozpoczęło spotkanie w ohelu na cmentarzu żydowskim przy ulicy Dąbrowskiej, gdzie na macewach uczestnicy pozostawili kamyki pamięci.

Z cmentarza w marszu pamięci przeszli do dawnej synagogi, gdzie mieści się dzisiaj Miejska Biblioteka Publiczna. Tutaj została otwarta Tarnobrzeska Szafa Pamięci, w której złożone zostały teczki z nazwiskami w języku polskim i hebrajskim dawnych żydowskich mieszkańców.

Jak podkreślił prezes Tarnobrzeskiego Towarzystwa Historycznego Tadeusz Zych tarnobrzescy Żydzi zostali wyrzuceni z lokalnej świadomości i historii. Szafa Pamięci jest jedną z prób odwrócenia tego procesu.

Ukryte w niej imiona tarnobrzeskich Żydów są nie tylko przypomnieniem pamięci o nich, ale to także wyraz wdzięczności i hołdu im złożonemu. Bez nich nie można zrozumieć historii Tarnobrzega. Ten „mówiący” mebel stoi w miejscu niezwykłym, najbardziej świętym dla żydowskiej społeczności, we wnętrzu byłej tarnobrzeskiej synagogi. W miejscu, gdzie kiedyś była czytana najważniejsza z ksiąg, teraz możemy czytać „księgę pamięci”. Niech przywrócona pamięć, stanie się jednym z fundamentów naszej tożsamości

- powiedział Tadeusz Zych.