Spis treści
Skutki zażywania tabletek przeciwbólowych mogą być niebezpieczne
Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne należą w Polsce do najczęściej kupowanych środków dostępnych bez recepty (OTC). Według dostępnych danych Federacji Konsumentów zażywamy je najczęściej w sytuacji, gdy pojawia się ból głowy, gorączka i ostre zapalenie gardła. Wiadomo także, że prawie co 4. rodak sięga po leki OTC bez konsultacji z lekarzem.
Również wyniki badań GUS z 2020 r. pokazują, że najczęściej stosowane są leki OTC przeciw bólom głowy – sięga po nie aż 47,2 proc. Polaków, przy czym częściej są to kobiety niż mężczyźni (53,3 proc. vs. 39,5 proc.). Co istotne, drugą najpopularniejszą grupą farmaceutyków są w naszym kraju lekarstwa na choroby sercowo-naczyniowe (22,6 proc.), a trzecią – leki na bóle stawów (22,4 proc.). To pokazuje, jak poważnym problemem są te schorzenia w naszym społeczeństwie.
Łykanie leków przeciwbólowych, zwłaszcza przez dłuższy czas i w większych ilościach, szkodzi wątrobie i może powodować jej polekowe uszkodzenie oraz bardzo liczne inne działania niepożądane, opisane zresztą w ulotce. Okazuje się jednak, że nawet krótka kuracja niesteroidowymi lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi (NPLZ) u osób z cukrzycą sprzyja niebezpiecznej niewydolności serca. Tych jest zaś w Polsce co najmniej 3 miliony.
Te leki sprzyjają niewydolności serca u cukrzyków
Krótkotrwała kuracja niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi u diabetyków jest związana z częstszymi pierwszorazowymi hospitalizacjami z powodu niewydolności serca. Te doniesienia z tegorocznego Kongresu Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC 2022) są szczególnie niepokojące w kontekście ogromnego spożycia NLPZ w polskim społeczeństwie.
Jak wynika z prezentowanych tam danych z duńskiego badania Uniwersytetu Kopenhaskiego, ok. 1 na 6 pacjentów zaangażowanych w nie pacjentów z cukrzycą typu 2 otrzymał co najmniej jedną receptę na leki NPLZ w ciągu roku. Należały do nich środki takie, jak ibuprofen (przyjmowany przez 12,2 proc. osób), diklofenak (3,3 proc. osób), naproksen (0,9 proc.), i celekoksyb (0,4 proc.). Dla przypomnienia – do grupy tych leków nie należy paracetamol, który nie ma działania przeciwzapalnego).
W pracy analizowano dane niemal 332 tys. diabetyków, które zbierano przez 23 lata aż do 2021 roku. Wykluczono przy tym osoby z niewydolnością serca i te, które przyjmowały badane medykamenty z powodu choroby reumatologicznej. Średnia wieku uczestników wynosiła 62 lata, a 44 proc. grupy badawczej stanowiły kobiety.
Już wcześniej zaobserwowano, że stosowanie leków niesteroidowych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych wiąże się z częstszymi przypadkami rozwoju niewydolności mięśnia sercowego w ogólnej populacji, ale brakowało danych odnośnie pacjentów z cukrzycą typu drugiego. W ich przypadku wiadomo, że choroba zwiększa zagrożenie niewydolnością serca ponad dwukrotnie, a leki NLPZ dodatkowo pogarszają sytuację. Jak bardzo? To ustalono w badaniach:
- stosowanie badanych leków NLPZ przez cukrzyków zwiększało ryzyko pierwszej hospitalizacji z powodu niewydolności serca ogólnie o 43 procent,
- zażywanie diklofenaku podnosiło to prawdopodobieństwo o 48 proc.,
- przyjmowanie ibuprofenu oznaczało zagrożenie większe o 46 proc.,
- dla naproksenu i celekoksybu nie wykazano związku, prawdopodobnie z powodu zbyt małej liczby użytkowników,
- u osób z normalnym poziomem glikowanej hemoglobiny HbA1c (poniżej 49 mmol/mol) nie było zagrożenia; jest to stan dobrze kontrolowanej cukrzycy,
- ryzyko niewydolności serca dotyczyło w największym stopniu diabetyków powyżej 65. roku życia, ale nie – młodszych,
- niewydolność serca najczęściej stwierdzano u osób, które stosowały NLPZ rzadko i po raz pierwszy.
Naukowcy zastrzegają jednak, że ich badanie ma jedynie charakter obserwacyjny i nie można stwierdzić, że to właśnie leki powodują niewydolność serca u diabetyków.
– Wyniki badania sugerują jednak, że istnieje potencjalne ryzyko niewydolności serca, które powinno być brane pod uwagę przy rozważaniu takiej kuracji – powiedział główny autor pracy dr Anders Holt. – Z drugiej jednak strony dane wskazują także, że bezpieczne może być stosowanie krótkich kuracji lekami NLPZ u pacjentów poniżej 65. r.ż. oraz z dobrze leczoną cukrzycą typu 2.
To jednak oznacza także, że leki NLPZ są zagrożeniem również dla osób, które mają zaburzenia glikemii i wysokie stężenie HbA1c w badaniu krwi, ale o tym nie wiedzą. Statystyki wskazują, że dotyczy to połowy wszystkich cukrzyków.
Przeczytaj także:
Źródło: Non-steroidal anti-inflammatory drugs linked with heart failure in patients with diabetes European Society of Cardiology
Cukier pod kontrolą
Jak postępować, aby chronić się przed bólami pleców
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?