Podkarpacie jest jednym z trzech województw, z których do tej pory zarejestrowano najwięcej tradycyjnych produktów

Podkarpackie produkty na liście Produktów Regionalnych i Tradycyjnych

Podkarpackie produkty na liście Produktów Regionalnych i Tradycyjnych

Mleczne: ser żółty smażony podkarpacki, bryndza kozia, gomółki, ser kozi "wołoski" biały lub wędzony, ser kozi podkarmpacki biały i wędzony, ser biały z Handlówki, ser kornaka w zalewie ziołowej, serek twarogowy ziarnisty. Mięsne: boczek wędzony radomski, salceson swojski radomski, schab tradycyjny z Górna, kiełbasa wiejska dulcza, boczek pieczony z Górna, studzienina z Górna, szynka tradycyjna z Górna, udziec wieprzowy pieczony z kością, golonka w słoju z Górna, kiełbasiana z Górna, wiejska pieczona z Górna, kiełbasa sucha pieczona z Górna, golonka podkarpacka z Pilzna, kiełbasa swojska pilzneńska, salceson wiejski pilzneński, kaszanka wiejska pilzneńska, szynka swojska pilzneńska, szynka biesiadna pilzneńska, kiszka pasztetowa dukielska, salceson dukielski, kiszka kaszana regionalna dukielska, kiełbasa głogowska, szynka wiejska markowska, pasztet zapiekany, kiełbasa swojska krajana, kiełbasa markowska, przysmak zapiekany markowski, boczek w słoju z Górna, kiełbasa swojska brzezińska, kiełbasa pieczona świąteczna po pysznicku, pasztet w słoju tradycyjny z Górna. Warzywa i owoce: ogórki kiszone z Handlówki, powidło galicyjskie z kotła, dereń kiszony podkarpacki, róża ucierana podkarpacka, powidła krzeszowskie. Wyroby piekarnicze i cukiernicze: bułka (brytfon), amoniaczki korniaktowskie, tort chlebowy z Korniaktowa, futomski bulwiok, chleb sędziszowski żytni, serowiec sędziszowski, sędziszowski ciasto z jagodami, makowiec sędziszowski, chleb razowy łańcucki na liściu kapusty, chrupaczki, kruszonka lasowiacka, rzeszowski kołacz weselny, proziaki, chleb chwałowski, krupiak, chleb flisacki dawniej zwany chrupackim, staropolski chleb sanacyjny pieczony na drewnie i liściach kapusty, biszkopty jarosławskie, serownik handzlowski, handzlowska bułka pszenna. Miody: miód z Korzenicy wielokwiatowy i nektarowo-spadziowy, miód lubaczowski, podkarpacki miód spadziowy. Gotowe dania i potrawy: pieróg dachnowski z kaszą gryczana i ziemniakami, maczka z gęsi po dachnowsku, gołąbki z Nowego Sioła, pamuła glinicka, razowe pierogi z Wiercan, zur rzeszowski, kapusta ziemniaczana, gołąbki pilzneńskie, pierogi ruskie pilzneńskie,pierogi z miesem pilzneńskie, pierogi z kapusta i grzybami pilzneńskie, pierogi pilzneńskie z borówkami, kapusta z kaszą jęczmienną po lasowiacku, kacapoły lub klęgle, panepuchy, pierogi z kaszy jaglanej z serem, kwas z gąsek zielonych, handzlowska serwatka wielkanocna, kapusta wigilijna po Pysznicku, studzionka bobowo-serowa, pieczone pierogi św. Jacka. Napoje: soki z owoców tłoczone na zimno z Ziemi Łańcuckiej, lasowiacka nalewka zurawinowa, orzechówka krzeszowska, górecki kompot z suszu, kruszon, lasowiacka nalewka z pigwy, sok z owoców czarnego bzu.

Bigos, żurek, czernina, kaszanka, salceson, kiełbasa, kluski śląskie. Dla większości osób to prawie kompletny zestaw typowo polskich, tradycyjnych potraw, których przygotowanie przekazywane jest z pokolenia na pokolenie. Tymczasem okazuje się, że nie znamy nawet połowy naszych, podkarpackich produktów.

ZJEŚĆ KLĘGLE,
POPIĆ KRUSZONEM

Ser kornaka produkowany pierwotnie przez jeńców wojennych tzw. "kornaków w Nockowej (powiat ropczycko - sędziszowski), powidła krzeszowskie z Krzeszowa (powiat niżański), chleb chwałowski z Chwałowic (powiat stalowowolski), kapusta wigilijna po Pysznicku z Pysznicy koło Stalowej Woli, panepuchy oraz robione z ziemniaków kacapoły zwane też klęglami z Górki (powiat mielecki). To tylko niewielka część podkarpackich produktów, jakie znajdują się na liście Produktów Regionalnych i Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

A skoro jest jadło, popitku też zabraknąć nie może. Tutaj każdy znajdzie coś dla siebie - jest orzechówka krzeszowska i kruszon z podniżańskiego Krzeszowa, lasowiacka nalewka z pigwy rodem z Leżajska, wreszcie sok z czarnego bzu nazywany przez Lasowiaków "corno rdza".

TRADYCYJNE SUROWCE

Lista produktów opracowywana przez ministerstwo liczy obecnie 826 pozycji. Województwo podkarpackie w tym elitarnym gronie ma aż 95 potraw i napojów, zajmując trzecie miejsce (więcej potraw mają tylko województwa śląskie - 111 i pomorskie - 107), na czwartym miejscu jest Wielkopolska z 83 produktami tradycyjnymi. Województwa zachodniopomorskie i lubuskie na liście mają jedynie po dziesięć regionalnych produktów.

Aby produkt dostał się na listę ministerstwa, musi być wytwarzany co najmniej od ćwierć wieku. Oprócz tego koniecznie musi być wytwarzany z tradycyjnych surowców, mieć tradycyjny skład lub sposób produkcji.

Lista produktów regionalnych to przede wszystkim promocja dziedzictwa kulturowego. Każdy produkt jest dokładnie opisany, wyjaśnione jest źródło pochodzenia, związane z nim zwyczaje. Choć wiele nazw nic nam nie powie, warto od czasu do czasu skosztować, a najlepiej samemu przygotować czegoś naprawdę swojskiego.