Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Rzeźbiarz Andrzej Pityński z Ulanowa odznaczony Orderem Orła Białego

Zdzisław Surowaniec
Andrzej Pityński w 2011 roku przy pomniku Patriota w Stalowej Woli
Andrzej Pityński w 2011 roku przy pomniku Patriota w Stalowej Woli Zdzisław Surowaniec
Andrzej Pityński, pochodzący z Ulanowa koło Niska autor rzeźb monumentalnych o tematyce patriotycznej i martyrologicznej, został w sobotę, 11 listopada w Narodowe Święto Niepodległości, odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego. Uroczystość odbywa się w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.

Order Orła Białego to najstarsze i najwyższe odznaczenie Rzeczypospolitej Polskiej, nadawane za duże zasługi cywilne i wojskowe dla kraju. Otrzymują go najwybitniejsi Polacy oraz najwyżsi rangą przedstawiciele państw obcych. Przyznaje go prezydent RP. Order noszony jest na wstędze błękitnej przewieszonej przez lewe ramię do prawego boku. Gwiazdę Orderu, niegdyś haftowaną, nosi się na lewej piersi.

W Stalowej Woli znajduje się autorstwa Andrzeja Pityńskiego rzeźba Patriota oraz wizerunek Orła na mauzoleum na cmentarzu komunalnym. W Ulanowie jego autorstwa jest popiersie papieża Jana Pawła II oraz muzeum jego twórczości.

Do najsłynniejszych realizacji Pityńskiego należą: Pomnik Katyński w Jersey City w stanie New Jersey w USA; Bostoński Pomnik Partyzantów; Pomnik Mściciela w Doylestown na cmentarzu polskim w tzw. Amerykańskiej Częstochowie; Pomnik Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej, nazywany także pomnikiem Hallerczyków, na warszawskim Żoliborzu.

Najbardziej znanym dziełem Pityńskiego jest Pomnik Katyński w Jersey City. Jest to pierwszy monument katyński w Stanach Zjednoczonych. Pomnik odsłonięty został 19 maja 1991 r. Usytuowany jest w przestrzeni miejskiej Jersey City przy ujściu rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego. Wykonana z brązu postać żołnierza ze związanymi z tyłu rękami i wbitym w plecy bagnetem osadzonym na karabinie dramatycznie zarysowuje się na tle wieżowców Manhattanu po drugiej stronie rzeki.

Pityński urodził się 15 marca 1947 r. w Ulanowie. Jego rodzice, Aleksander i Stefania, należeli do podziemia antykomunistycznego. Pod koniec lat 50. Andrzej wraz z ojcem wspomagał i zaopatrywał pozostających w podziemiu Żołnierzy Wyklętych, m.in. Michała Krupę ps. Pułkownik, ukrywającego się do 1959 r. Urząd Bezpieczeństwa dokonywał częstych najść na dom Pityńskich, rewizji, przesłuchań, co miało związek z poszukiwaniem Krupy, który był bratem Stefanii Pityńskiej.

Pityński ukończył liceum ogólnokształcące w Ulanowie, następnie Technikum Wodno-Melioracyjne w Trzcianie. Zdobył zawód technika melioranta. Po kolejnych prowokacjach i pokazowym procesie w 1967 r., w którym oskarżono ojca i syna, rodzina opuściła Ulanów.

Pityński przeprowadził się do Krakowa, gdzie rozpoczął naukę w Studium Nauczycielskim, wkrótce jednak podjął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni rzeźby najpierw Mariana Koniecznego a później Jerzego Bandury. Jako student wykonał popiersie Ignacego Jana Paderewskiego, które ustawione zostało przed Collegium Paderevianum w Krakowie.

QUIZ. Czy dostałbyś się do Policji? Oto prawdziwe pytania z testu MultiSelect

W październiku 1974 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Pracował tam jako robotnik budowlany, wkrótce też podjął studia artystyczne na wydziale rzeźby w Arts Students League w Nowym Jorku.

W 1979 r. wykonał rzeźbę "Partyzanci I", która w 1983 r., została odsłonięta jako pomnik w Bostonie. Kolejny pomnik autorstwa Pityńskiego "Partyzanci" stanął w Hamilton.

Pityński został członkiem National Sculpture Society (NSS), profesorem rzeźby w Johnson Atelier Technical Institute of Sculpture w Mercerville. W 1987 r. otrzymał obywatelstwo USA. Dwa lata później przyjechał do Polski i odtąd bywa w kraju regularnie.

12 września 2004 r. w cokół Pomnika Katyńskiego w Jersey City wmurowano tablicę pamiątkową z wizerunkiem Matki Boskiej, poświęconą zamachowi z 11 września 2001 r. z napisem: "Never forget! Pray for the innocent victims and heroes who died in the terrorist attack on America, September 2001" (Nigdy nie zapomnij! Módl się za niewinne ofiary i bohaterów, którzy zginęli w ataku terrorystycznym na Amerykę 11 września 2001.

W kwietniu 2010 r. pod Pomnikiem Katyńskim w Jersey City uczczono pamięć prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, Marii Kaczyńskiej i pozostałych ofiar katastrofy samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem.

Pityński jest również autorem wykonanego z brązu popiersia dowódcy 2 Korpusu Polskiego Gen. Andersa, odsłoniętego na Largo Generale Anders w Cassino, przed Muzeum Historiale w przeddzień 70. rocznicy zakończenia bitwy pod Monte Cassino. Rzeźbę ufundowało Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej z Nowego Jorku.

Przygotował też projekt pomnika ofiar katastrofy smoleńskiej, który ma powstać na rondzie w pobliżu dworca zachodniego w Olsztynie. Zgodnie z projektem pomnik będzie miał formę orła z rozpostartymi skrzydłami, na których umieszczone zostaną nazwiska wszystkich 96 ofiar katastrofy. W centralnej części rzeźby przewidziano otwór w kształcie krzyża. U jego podstawy znajdą się figury pary prezydenckiej.

"Tematyka patriotyczna, portrety wielkich Polaków, pamięć o ojczystej historii stanowią charakterystyczne walory prac artysty" – napisali Irena Grzesiuk-Olszewska i Andrzej Olszewski, autorzy albumu "Andrzej Pityński. Rzeźba".

ZOBACZ TAKŻE:
TeleMagazyn - The Voice of Poland - Maria Sadowska o swojej idolce

(Źródło: telemagazyn.pl)

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na echodnia.eu Echo Dnia Podkarpackie