Postacią, na którą zdecydowanie warto zwrócić uwagę w odniesieniu do regionu zwoleńskiego, jest Wincenty Flak (1870-1943) – z pochodzenia chłop, z profesji – rolnik, muzykant, ale przede wszystkim rzeźbiarz – samouk.
Pierwsze kilkanaście lat życia Wincenty spędził w Nowej Wsi i Świerżach Górnych, dopiero w l. 80. XIX wieku rodzina Flaków postanowiła przenieść się w okolice Zwolenia, do Zielonki Nowej.
Trzykrotnie żonaty z Marianną Oczkowską (1892 r.), Marianną Milczarczyk (ok. 1900 r.) i Wiktorią Nowak (1908 r.). Miał dziesięcioro dzieci, z których sześcioro – Feliks, Katarzyna, Józef, Antonina, Władysław i Adela – dożyło wieku dorosłego.
Przed ślubem z Wiktorią Wincenty dzielił swój czas między pracę na roli a dorabianie w lokalnej kapeli weselnej, od czasu do czasu oddając się swojej artystycznej pasji. Dopiero w drugiej dekadzie XX w. rzeźbiarstwo zajęło najważniejsze miejsce pośród jego zajęć.
Burzliwe wydarzenia historyczne nie tylko nie przerwały działań twórczych Wincentego, ale dostarczały mu inspiracji do prac o tematyce patriotycznej, których w swoim dorobku rzeźbiarz miał najwięcej. W czasie I wojny światowej oraz okresie międzywojennym powstawały w skromnej pracowni Wincentego prace spod znaku Orła Białego – liczne herby państwowe o wymiarach przeważnie 1,5 x 1 m oraz o wiele bardziej monumentalne tryptyki, osiągające 4 metry wysokości i niemal tyle samo szerokości, bogato zdobione motywami roślinnymi i militarnymi. Dzieła te stanowiły swoisty hołd dla idei odzyskania niepodległości przez Polskę i wotum wdzięczności dla tych, którzy przyczynili się do odrodzenia ojczyzny i budowania jej na nowo. Stąd dość często były one podarunkami dla lokalnych włodarzy, jak również polityków najwyższego szczebla – w tym marszałka Józefa Piłsudskiego i prezydenta Ignacego Mościckiego.
Rzeźbiarz obdarowywał swoimi pracami także członków swej rodziny. Jeden z takich wyjątkowych prezentów możemy oglądać w Muzeum Regionalnym w Zwoleniu. Jest to praca o charakterze sakralnym – Pieta, wykonana w 1943 roku jako prezent ślubny dla najmłodszej córki Adeli. Stanowi ona zarazem jedno z ostatnich dzieł artysty, który po ciężkich doświadczeniach okresu okupacji hitlerowskiej i chorobie zmarł 19 czerwca tego samego roku.
Przygotowując ekspozycję stałą, opracowując komiks, szukając ciekawostek o życiu i twórczości Wincentego Flaka zespół MRZ miał świadomość tego, jak wiele informacji i dzieł tego artysty pozostaje owianych tajemnicą, Planowane już od dawna zebranie, opracowanie i zarchiwizowanie materiałów dotyczących rzeźbiarza z Zielonki Nowej, a następnie rozpowszechnianie zgromadzonej wiedzy w postaciach bezpłatnej bazy online i publikacji książkowej stanie się możliwe dzięki dotacji otrzymanej z środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura ludowa i tradycyjna”, finansowego z Funduszu Promocji Kultury, na zadanie realizowane w latach 2023-2024 „Wincenty Flak – pomiędzy religijnością a patriotyzmem”. Całkowita wartość zadania wyniesie 87 500 zł, z czego 70 000 zł stanowi wkład Ministerstwa, pozostała kwota została zapewniona przez organizatora Muzeum – Gminę Zwoleń.
Projektowi towarzyszyć będą również nieodpłatne zajęcia edukacyjne, w trakcie których uczestnicy będą mogli bliżej zapoznać się z warsztatem artysty rzeźbiarza.
Opiekę naukową nad projektem sprawuje prof. dr hab. Katarzyna Smyk z Instytutu Nauk o Kulturze UMCS w Lublinie.
Jeśli ktoś z Czytelników dysponuje wiedzą dotyczącą osoby Wincentego Flaka lub jego dzieł, prosimy o kontakt z Muzeum Regionalnym w Zwoleniu.
Muzeum Regionalne w Zwoleniu
ul. Kard. Wyszyńskiego 30
26-700 Zwoleń
tel. +48 48 676 48 72
[email protected]
www.muzeum.zwolen.pl
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
